Đề xuất biện pháp ngăn chặn doanh nghiệp 'ma'

Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang nghiên cứu, rà soát, sơ kết 4 năm thi hành Luật Doanh nghiệp 2020 nhằm đề xuất sửa đổi, bổ sung luật này. Bên cạnh những tác động tích cực, góp phần cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, theo phản ánh của bộ ngành, địa phương và doanh nghiệp, nhiều quy định trong luật vẫn gây khó khăn, vướng mắc khi thực thi.

Nguyên nhân chủ yếu do quy định chưa rõ ràng, cụ thể, dẫn đến cách hiểu khác nhau khi áp dụng. Bên cạnh đó, một số quy định không phù hợp với thực tiễn.

Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư , khó khăn tập trung ở 3 vấn đề. Trong đó, việc áp dụng Luật Doanh nghiệp và các luật chuyên ngành có nội dung chưa thống nhất, như vấn đề phát hành trái phiếu riêng lẻ của các doanh nghiệp không phải công ty đại chúng. Quy định về giám sát, kiểm tra, quản lý Nhà nước với doanh nghiệp sau đăng ký thành lập chưa chặt chẽ.

Luật Doanh nghiệp cũng quy định chưa cụ thể các biện pháp ngăn ngừa và xử lý tình trạng góp vốn khống , vốn ảo, đầu tư chui, đầu tư núp bóng , giả mạo hồ sơ, giấy tờ pháp lý thành lập doanh nghiệp mua, bán hoá đơn. Việc thực hiện quy định về góp vốn bằng quyền sử dụng đất và các tài sản không phải tiền mặt còn khó khăn, vướng mắc.

Pháp luật hiện hành không hạn chế số lượng doanh nghiệp mà một cá nhân được phép thành lập, đứng tên đại diện trong cùng một thời gian nhất định. Q uy định này đã bị một số đối tượng lợi dụng để làm ăn gian dối, lừa đảo , trục lợi cá nhân.

Cũng theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, một số quy định thành lập doanh nghiệp chưa đủ rõ, như quy định đối tượng bị cấm thành lập, tham gia quản lý doanh nghiệp ; yêu cầu sử dụng mã số cá nhân, tài khoản định danh điện tử khi đăng ký doanh nghiệp, trách nhiệm thông báo khi có thay đổi trong hồ sơ đăng ký… Các quy định về tổ chức quản lý, quản trị doanh nghiệp được chỉ ra còn vướng mắc.

Về định hướng xây dựng Luật, Bộ Kế hoạch và Đầu tư sẽ thực hiện trên cơ sở tổng hợp, rà soát kiến nghị của các bộ, ngành, địa phương, hiệp hội, doanh nghiệp.

Phương án dự kiến bổ sung quy định khái niệm chủ sở hữu hưởng lợi dựa trên quy định liên quan tại Luật phòng, chống rửa tiền. Đăng ký doanh nghiệp là thủ tục “khai sinh”, bước đầu tiên để một doanh nghiệp gia nhập thị trường, vì vậy, việc thu thập, quản lý thông tin về chủ sở hữu hưởng lợi ngay từ bước này đóng vai trò hết sức quan trọng.

Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng đề xuất hạn chế/cấm phát hành cổ phiếu vô danh và áp dụng chức danh giám đốc danh nghĩa theo thông lệ quốc tế.