Đồng yên yếu bồi thêm ‘cơn khát’ lao động nhập cư của Nhật Bản, dự báo thiếu gần 1 triệu người: Lao động Việt Nam chiếm bao nhiêu?

Nhật Bản ước tính sẽ cần thêm 970.000 lao động nước ngoài vào năm 2040 nhằm thực hiện mục tiêu tăng trưởng, Cơ quan Hợp tác Quốc tế (JICA) này dự báo.

Ước tính mới của JICA cao hơn gấp đôi con số thiếu hụt là 420.000 trong một nghiên cứu năm 2022. Theo đó, Nhật Bản được cho là thu hút ít lao động từ các quốc gia châu Á hơn.

Dự báo mới của JICA không tính đến tác động của tỷ giá hối đoái, do khó dự đoán diễn biến của chúng trong tương lai. Tuy nhiên, đồng yên yếu đã làm giảm sức hấp dẫn của Nhật Bản đối với lao động từ Việt Nam và các nơi khác, điều đó có nghĩa là nước này có thể rơi vào tình trạng thiếu hụt trầm trọng hơn.

Năm 2019, Nhật Bản đặt mục tiêu tăng trưởng kinh tế hàng năm là 1,24%, giúp tăng tổng sản phẩm quốc nội thêm khoảng 20% từ năm 2023 lên 704 nghìn tỷ Yên (4,36 nghìn tỷ USD theo tỷ giá hiện tại) vào năm 2040.

Để đạt được mục tiêu này trong bối cảnh lực lượng lao động của Nhật Bản ngày càng thu hẹp, JICA ước tính nước này sẽ cần 4,19 triệu lao động nước ngoài vào năm 2030 và 6,88 triệu vào năm 2040, ngay cả khi tự động hóa diễn ra nhanh hơn.

Nhưng Nhật Bản dự kiến chỉ có 3,42 triệu lao động nước ngoài vào năm 2030 và 5,91 triệu vào năm 2040.

Sự chênh lệch cung cầu này một phần xuất phát từ việc dự báo triển vọng của các nền kinh tế châu Á bị hạ thấp.

Tăng trưởng kinh tế đến một mức nhất định thường dẫn đến sự gia tăng di cư lao động sang các nền kinh tế tiên tiến. Các nền kinh tế châu Á hiện được cho là đang tăng trưởng chậm hơn so với năm 2022, đồng nghĩa với việc sẽ có ít lao động ra nước ngoài hơn.

Số lượng lao động nước ngoài tại Nhật Bản đã tăng 226.000 người trong 12 tháng tính đến tháng 10 lên mức kỷ lục 2,05 triệu, theo báo cáo của Bộ Y tế, Lao động và Phúc lợi Nhật Bản.

Nghiên cứu mới của JICA ước tính có 225.000 lao động Việt Nam sang Nhật Bản vào năm 2030 , bằng khoảng 80% so với con số trước đại dịch từ năm 2019, và tăng nhẹ lên 260.000 vào năm 2040.

Điều này đặt ra bài toán cho Nhật Bản: Làm cách nào để thu hút nhiều lao động hơn. Tuy nhiên, nước này cũng phải đối mặt với sự cạnh tranh ngày càng tăng, trong đó Hàn Quốc và Đài Loan (Trung Quốc) cũng đang nỗ lực thu hút lao động.

Giữ chân nhân tài là một thách thức khác. Nghiên cứu mới dựa trên dữ liệu trước đây của Cơ quan Dịch vụ Nhập cư dự báo 62,3% lao động nước ngoài sẽ rời Nhật Bản trong vòng ba năm.

Theo Nikkei