Facebook phát sóng Ngoại Hạng Anh ở Việt Nam: Miễn phí, chất lượng như livestream?

Cuộc chiến bản quyền giải Ngoại Hạng Anh chính thức chuyển sang một thời kỳ mới từ năm 2018. Gói bản quyền giai đoạn 2019-2022 không chỉ là mục tiêu giành giật của các đài truyền hình khi có hai kẻ “ngoại đạo” cũng nhập cuộc với túi tiền không đáy.

Không lâu sau khi Amazon “phá đám” BT Sports và Sky Sports với việc giành quyền phát sóng 20 trận mỗi mùa, đến lượt Facebook tung ra đòn đánh còn mạnh hơn thế. Hai mươi triệu Bảng Anh (tương đương hơn sáu ngàn tỷ đồng) là số tiền mà công ty sở hữu mạng xã hội lớn nhất thế giới chi ra để sở hữu bản quyền ở bốn nước Đông Nam Á, gồm Việt Nam, Thái Lan, Lào và Campuchia.

Đọc tới đây, người hâm mộ Ngoại Hạng Anh ở Việt Nam có thể nghĩ tới việc được xem các trận đấu được phát sóng một cách hợp pháp trên Facebook, và quan trọng hơn, hoàn toàn miễn phí. Điều đó rất có thể sẽ xảy ra, dù mạng xã hội do Mark Zuckerberg sáng lập vẫn chưa hé lộ chút nào về chiến lược hay phương thức trình chiếu giải Ngoại Hạng Anh trên nền tảng của mình.

Từ mùa giải 2019/20, Ngoại Hạng Anh được phát trực tiếp trên Facebook tại Việt Nam, nhưng không phải livestream "lậu" giống như thế này.

Cơ sở để tin vào việc Facebook phát miễn phí giải Ngoại Hạng Anh ở bốn nước Đông Nam Á (trong đó có Việt Nam) là thử nghiệm mà họ đang làm ở thị trường Nam Á. Trước khi sở hữu bản quyền giải bóng đá của xứ sương mù, mạng xã hội lớn nhất thế giới đã được độc quyền phát sóng một giải đấu tầm cỡ tương đương là La Liga tại Ấn Độ, Afghanistan, Bangladesh, Bhutan, Nepal, Maldives, Sri Lanka và Pakistan.

Chưa rõ gói bản quyền khu vực Đông Nam Á mà Facebook đang nắm trong tay là trên tất cả các nền tảng hay chỉ Internet, nhưng với trường hợp sáu nước Nam Á kể trên thì đó là độc quyền toàn bộ. La Liga hoàn toàn vắng bóng trên sóng truyền hình Ấn Độ và các nước lân cận khi Facebook không chia sẻ cho bất cứ đơn vị nào.

La Liga được Facebook phát trực tiếp (ít nhất là trong mùa giải đầu tiên) trên fanpage chính thức của giải đấu và các đội bóng, tất nhiên được tùy chỉnh khả dụng theo khu vực lãnh thổ. Tín hiệu hình ảnh được tối ưu cho thiết bị di động với chất lượng tối đa là 360p. Về cơ bản, trải nghiệm này không khác gì việc xem livestream thông thường trên Facebook với bình luận tương tác theo thời gian thực.

Điểm cộng lớn nhất của phương thức này, trong thời điểm hiện tại, đương nhiên là miễn phí và không quảng cáo. Điểm trừ nằm ở chất lượng không lý tưởng (thậm chí là tệ) cho các loại màn hình lớn hơn điện thoại và phụ thuộc vào mạng Internet.

Riêng ở Ấn Độ, đó là một trở ngại không nhỏ khiến việc theo dõi các trận đấu La Liga phát trực tiếp trên Facebook trở thành một "thảm họa". Theo số liệu cập nhật hàng tháng của Speedtest, Ấn Độ là quốc gia xếp thứ 111 (trên 123) thế giới về tốc độ truy cập Internet trên thiết bị di động và xếp hạng 61 về tốc độ truy cập băng thông rộng (thứ hạng tương ứng của Việt Nam là 70 và 57).

Các trận đấu La Liga được phát trực tiếp trên Facebook mang lại trải nghiệm giống như các luồng livestream thông thường.

"Ngay từ phút đầu tiên, hình ảnh trận đấu đã chuyển từ chất lượng HD sống động sang 144p mờ mịt, thậm chí có lúc đứng hình", ký giả Wasi Manazir của tờ Hindustan Times mô tả lại trải nghiệm khi theo dõi trận đấu giữa Real Betis và Levante ở vòng mở màn La Liga.

Theo ghi nhận của tờ Economic Times, phần lớn khán giả theo dõi La Liga ở quốc gia đông dân thứ hai thế giới (chủ yếu là CĐV của Barcelona và Real Madrid) không hài lòng với chất lượng hình ảnh trận đấu được phát livestream. Tờ báo này cũng dẫn lời một chuyên gia truyền thông cho rằng người hâm mộ bóng đá ở Ấn Độ vẫn thích xem các trận đấu trên TV hơn là trên ứng dụng di động và Facebook.

Bên cạnh chất lượng hình ảnh, sự đa dạng về nội dung liên quan đến giải đấu được phát trên truyền hình cũng là một nguyên nhân. Facebook cho tới lúc này vẫn chưa phải đơn vị sản xuất nội dung do đó khán giả sẽ không được nghe bình luận trực tiếp như các trận đấu được phát trên sóng truyền hình.

Những chương trình bên lề cũng bị cho là nghèo nàn, chỉ có các ấn phẩm (chương trình tổng hợp, tạp chí…) do đơn vị sản xuất của giải đấu (Premier League Production) cung cấp. Người dùng cũng không thể xem lại toàn bộ trận đấu như các luồng livestream thông thường.

Thử nghiệm của Facebook không được đón nhận tích cực. Ngày 23/8, chỉ 1 tuần sau khi mùa giải La Liga 2018/19 khởi tranh, mạng xã hội lớn nhất thế giới công bố hợp đồng chia sẻ bản quyền với Sony, cho phép đơn vị này phát sóng trực tiếp 100 trận đấu mỗi mùa giải trên sóng truyền hình và nền tảng Internet.

Ngoài ra, Facebook cũng sẵn sàng phương án hợp tác khai thác nội dung với các đài truyền hình như cách họ từng làm khi bắt đầu lấn sân sang lĩnh vực phát sóng sự kiện thể thao trực tiếp. Vài năm trước, kênh Fox Sports từng phát trực tiếp giải bóng chày Major League Baseball và một số trận đấu của UEFA Champions League ở Mỹ trên Facebook.

Theo Economic Times, hợp đồng của Facebook với Sony có thời hạn 1 năm kèm theo tùy chọn gia hạn 1 năm. Điều này cho thấy Facebook vẫn muốn tiếp tục thử nghiệm, đánh giá thị trường trước khi tính đến những bước tiếp theo với bản quyền La Liga tại khu vực Nam Á. Từ những kết quả thu được, mạng xã hội lớn nhất thế giới có thể sẵn sàng "đánh chiếm" thị trường Việt Nam và Đông Nam Á với một chiến lược tương tự, thậm chí hoàn thiện hơn.