GS Ngô Bảo Châu: "Năng lực sáng tạo là kỹ năng cần thiết để sống cuộc sống hiệu quả, giáo dục sáng tạo không phải là một trào lưu nhất thời mà là xu thế tất yếu"

Giáo dục sáng tạo là xu hướng tất yếu của hiện tại và tương lai

Trong bối cảnh công nghiệp 4.0 phát triển mạnh mẽ, việc chuyển đổi mô hình tăng trưởng truyền thống sang mô hình nền kinh tế sáng tạo đã tác động sâu rộng tới nhiều lĩnh vực của đời sống, được coi là yêu cầu bức thiết của thời đại. 

Quá trình này dẫn đến sự cần thiết phải nhìn lại giá trị và ý nghĩa của việc dạy học trong tương quan mới quan hệ với sự phát triển của công nghệ, trí thông minh nhân tạo và một tương lai nhiều bất định.

Tại hội nghị thường niên về giáo dục sáng tạo "Symphony Of The Mind" 9 khách mời, 9 nhà lãnh đạo đều là những giáo sư, chuyên gia đa ngành có sức ảnh hưởng toàn cầu, sau nhiều phiên thảo luận cởi mở trên tinh thần cởi mở, họ đều thống nhất đi đến một quan điểm cho rằng: Giáo Dục Sáng Tạo Là Xu Hướng Tất Yếu Giáo Dục Của Ngày Nay Và Tương Lai.

Hội nghị thường niên về giáo dục "BẢN HÒA CA TRÍ TUỆ" (SYMPHONY OF THE MIND) với chủ đề "Sáng tạo là kỷ nguyên tiếp theo của trí tuệ" (Creativity is the next intellect), là chương trình mở màn cho chuỗi Hội nghị thường niên về tương lai giáo dục do Tổ chức Giáo dục Embassy Education thực hiện, được diễn ra trong 2 ngày 8 – 9/10.

Đó là giáo sư Howard Gardner, giáo sư Ngô Bảo Châu, giáo sư Trần Thanh Vân, Nhà giáo dục Thanh Bùi, Nhà giáo dục – nhà ngoại giao Tôn Nữ Thị Ninh; Cựu giám đốc Facebook Việt Nam Lê Diệp Kiều Trang; Marketer – Nhà giáo dục Hùng Võ, Nhà giáo dục Alexander Tú, Nhà giáo dục Tony Diệp, Đạo diễn Kathy Uyên…

Tất cả họ đều có những trăn trở với về một triết lý giáo dục tiến bộ trong kỷ nguyên mới rằng: Làm sao để đề cao vai trò của sáng tạo với sự phát triển của cá nhân, tổ chức? 

Thế hệ trẻ của Việt Nam hiện nay có rất nhiều tiềm năng, cơ hội và lợi thế so với những thế hệ đi trước vậy làm thế nào để ứng dụng phát triển giáo dục sáng tạo trong giai đoạn mới?

Giáo dục cần thay đổi để hỗ trợ trẻ phát triển sự sáng tạo, để có thể làm bất kỳ điều gì trong tương lai

Xoay quanh chủ đề định hướng giáo dục sáng tạo cho tương lai, các khách mời đã có những chia sẻ rất sâu sắc và thú vị trả lời trực tiếp cho câu hỏi: Năng lực sáng tạo có thể thúc đẩy hiệu quả học tập của người học như thế nào?

Giáo sư Trần Thanh Vân cho rằng, dù ở thời đại nào, bộ óc con người cũng cần nuôi dưỡng năng lực trí tuệ của mình, cụ thể là năng lực của não bộ và phát triển tâm hồn, biết yêu cái đẹp và cuộc sống. 

Hai năng lực đó song hành trong quá trình phát triển và khám phá thế giới. Giáo dục phải giúp con trẻ phát triển được bộ não ấy – giúp trẻ biết tò mò, biết hứng thú với cuộc sống và chủ động khám phá thế giới.

Trong khi đó, về quan điểm người dạy, giáo sư Ngô Bảo Châu cũng đề cao vai trò của sáng tạo. 

Theo ông, sáng tạo là phải tạo ra được cái mới, một điều gì đó đẹp đẽ cho thế giới này. "Sáng tạo là nhìn những gì người khác nhìn thấy, nhưng nghĩ những gì người khác chưa từng nghĩ. Chính sáng tạo sẽ khiến cho việc dạy và học trở nên hiệu quả. Người thầy thực thụ không phải là những người chỉ đọc thuộc lòng một quyển sách. Cũng là nội dung đó, nhưng sẽ luôn luôn có phần nào sáng tạo trong đó".

Giáo sư Ngô Bảo Châu cũng chia sẻ, cha mẹ nên hỗ trợ trẻ hình thành tư duy tích cực về học tập. Theo ông, việc học không phải là việc nạp những kiến thức sáo mòn đã cũ, việc học là sống. Việc học phải giúp cho trẻ trở thành người tự chủ và hạnh phúc. 

Trong hành trình cuộc đời, con trẻ thông qua việc học, trở thành những người độc lập, biết sống cuộc sống của mình, làm chủ cuộc sống của mình, hạnh phúc trong cuộc sống của mình, và có khả năng cảm thụ cái hay, cái đẹp của cuộc sống, của nghệ thuật, biết vui, biết sống chan hòa, đem lại những niềm vui và hạnh phúc cho người khác.

Giáo sư cho rằng, muốn học tốt, cần có năng lực sáng tạo. Học tập hiệu quả là sống một cuộc sống hiệu quả. Chính vì vậy, năng lực sáng tạo là một kỹ năng cần thiết để sống cuộc sống hiệu quả. Chính vì vậy, mô hình giáo dục nào giúp trẻ có năng lực sáng tạo cần được quan tâm phát triển hơn nữa.

Bởi vậy, giáo dục sáng tạo không phải là một trào lưu nhất thời mà là xu thế tất yếu trong xu hướng phát triển giáo dục ở hiện tại và tương lai.

Theo Phó Tổng Giám Đốc Marketing tại Biti’s, Giám đốc điều hành công ty quảng cáo sáng tạo lớn nhất tại Việt Nam Dentsu Redder - Hùng Võ, sáng tạo là tố chất không thể thiếu cho trẻ em khi lớn lên. 

Trong một tương lai bất định rõ ràng, giáo dục cần phải thay đổi, cần phải hỗ trợ cho những đứa trẻ sinh ra trong thời điểm hiện tại có được niềm vui, sự hân hoan; phải giúp trẻ làm quen với nhiều hình thái sáng tạo khác nhau để có thể có nhiều góc nhìn trên cùng một chủ thể.

Cũng theo anh Hùng Võ: "Nền giáo dục này cũng cần giúp cho trẻ chủ động độc lập, nhưng song song hiểu tầm quan trọng của những mối quan hệ hữu ích, ý nghĩa, và rằng hiểu bản thân mình có kết nối, chịu sự ảnh hưởng qua lại từ gia đình, bạn bè, cộng đồng, quốc gia, thế giới và đặc biệt là cả trái đất.

Chính vì vậy, sáng tạo phải được trả lại vị trí của nó. Giáo dục sáng tạo sẽ giúp trẻ "phát huy tối đa tiềm năng và vẻ đẹp của từng cá nhân".

Tại sự kiện, nghệ sỹ, nhà giáo dục Thanh Bùi chia sẻ tâm huyết của mình với giáo dục sáng tạo và khao khát mang lại cơ hội phát triển toàn diện hơn cho trẻ: "Thanh mong là qua Symphony Of The Mind, phụ huynh sẽ thấy được các con xuất sắc và lý do nào tạo nên sự xuất xắc của các con. Các con cần được sống trong một môi trường luôn khuyến khích sự sáng tạo, các con được là chính bản thân của các con; Bố mẹ có thể thấy việc đào tạo cho con phát triển toàn diện là một điều rất cần thiết, tất cả các môn đều cần có sự quan tâm như nhau, không có sự phân biệt giữa các môn học tự nhiên và các môn nghệ thuật.

Thanh hi vọng thông qua chương trình của Symphony Of The Mind, các con sẽ được truyền cảm hứng và các bậc phụ huynh sẽ cởi mở hơn, sẽ đón nhận khái niệm "Sáng Tạo là gì" trong thế kỉ 21 này. Bất cứ ai cũng có thể sáng tạo và sáng tạo có trong mọi lĩnh vực của cuộc sống".