Hải Dương có một món cua đặc biệt khi ở nước ngoài chỉ dành cho giới nhà giàu và sành ăn, về đây chỉ 300k ăn mệt nghỉ

Một loài cua cực nổi tiếng ở nước ngoài nhưng ở Việt Nam chẳng mấy ai để ý

Một loài cua nổi tiếng ở Trung Quốc, chỉ dành cho giới thượng lưu, ngay cả vua Càn Long cũng đã phải vi hành từ kinh thành đến Tô Châu để thưởng thức, đó chính là cua lông. Ở Trung Quốc, cua lông được coi là thứ cao lương mỹ vị trong ẩm thực đặc biệt là Thượng Hải, Hong Kong. Vốn dĩ loài cua này được nổi tiếng như vậy cũng bởi mỗi năm chỉ có 3 tháng là cua ngon, nhiều trứng nhất. Chính bởi điều đó mà cua lông được săn đón khi mỗi vào mùa, giá bán khoảng 100 USD/kg (khoảng hơn 2 triệu đồng). Vậy nên, loài cua này khi nhập về Việt Nam, giá thành cũng rất cao, thậm chí là cháy hàng. Ở TP.HCM hay Hà Nội, có nơi bán 250.000 đồng với trọng lượng cua cái từ 135 - 150 gram/con và cua đực từ 180 – 200 gram/con.

Vậy nhưng, các bạn có biết, ở Việt Nam cứ khoảng từ tháng 9 đến tháng 10 âm lịch hằng năm ở các tỉnh thành phía Bắc như Hải Dương, Hải Phòng, Thái Bình cũng có một loài cua lớn được người dân bản địa gọi là cua cà ra. Điểm khác biệt của con cua này là đầu càng của chúng có một nhúm lông mềm, mịn như nhung nên nhiều nơi còn gọi là cua lông. Với kích thước lớn hơn nhiều so với cua đồng, một con rơi vào khoảng 1 - 2 lạng nhưng chỉ bán với giá thành dao động từ 300.000 - 600.000 đồng/kg (tùy vào kích thước và giống cái - đực). Thậm chí, ngày trước người ta còn phải mời mỏi miệng mà chẳng có người mua, đôi khi còn chỉ là đồ chơi cho con nít.

Vài năm gần đây, khi bắt đầu biết được những giá trị dinh dưỡng và giá trị kinh tế của cua lông (cua cà ra) thì người dân mới đánh bắt nhiều hơn. Có nơi, họ còn tìm cách nuôi cua lông thay vì chỉ mỗi đánh bắt tự nhiên. Tuy vậy, giá cua lông ở Việt Nam vẫn rẻ hơn rất nhiều so với ở nước ngoài nói chung, và giá cua lông ở Hải Dương rẻ hơn so với ở các thành phố lớn khác nói riêng.

Chị Lan (ở Hoàn Kiếm, Hà Nội) là một người mê mệt món cua lông Thượng Hải. Chị kể rằng, hàng năm cứ đến độ tháng 11 là chị lại bay đi Thượng Hải để ăn cua. Thế nhưng 2 năm dịch gần đây không đi lại được, chị phát hiện ra cua lông ở Hải Dương cũng có chất lượng không hề thua kém. Chị có một mối quen, đánh bắt cua lông ở Hải Dương, cứ khi nào bắt được những con cái nặng cỡ 150 gram là chị lại mua cả mẻ, giá có cao hơn một chút so với loại thông thường nhưng ăn rất xứng đáng. Tính ra thì quá hời so với chi phí phải bỏ ra hồi trước.

Đi tìm cua lông ở Hải Dương

Một loài thủy sản vô cùng đắt đỏ, chỉ dành cho giới thượng lưu ở Trung Quốc thì lại dễ dàng tìm thấy Hải Dương ven các bờ đê dọc sông Thái Bình, trong các khu chợ lớn. Chính vì độ phổ biến của nó mà dân gian bao đời nay đã xuất hiện câu nói "Cua tháng ba, cà ra tháng tám" (Cà ra là tên gọi khác của cua lông).

Đầu càng của loài cua này có một nhúm lông mượt nên nó còn được gọi là cua lông.

Cứ độ thu về cả nhà đi "săn" cua lông

Nếu nghĩ ở Hải Dương chỉ có rươi là lộc trời cho xứ này thì quả là một thiếu sót, bởi cùng mùa với rươi còn có thêm cả cua lông. Cua lông bắt đầu ra khỏi hang trong 3 tháng: 9, 10 và 11, chỉ sống trong môi trường nước ngọt tự nhiên, trên các con sông. Và một trong những vùng được cho là nhiều cà ra nhất đó là ven đê sông Thái Bình thuộc huyện Thanh Hà, tỉnh Hải Dương.

Cứ đến đầu huyện Thanh Hà, hỏi chỗ nào có bán cua lông là bạn sẽ được người dân tận tình chỉ đường, thậm chí cho cả số điện thoại liên hệ với người bán. Trong tiết trời thu trong veo, về vùng ven đê Thanh Hải, Thanh Hà, cách trung tâm thành phố Hải Dương khoảng hơn 15km, bạn sẽ bắt gặp những nhà bè nuôi trồng thủy sản và vịt san sát nhau, cái nắng làm mặt nước trên sông lấp lánh. Dọc triền đê thì có đến gần chục hộ đánh bắt cua lông, khi hỏi người dân thường hoạt động buôn bán diễn ra vào buổi sáng, người dân đi đánh lưới về thì thương lái sẽ đến trực tiếp mua luôn.

Nhưng thật may mắn, khi chúng tôi vô tình bắt gặp được khung cảnh trao đổi của một người đàn ông đánh bắt cua lông và buôn lái muốn lấy để bán chợ chiều. Cuộc trao đổi, diễn ra qua lại vô cùng căng thẳng bởi người đàn ông thì muốn giữ lại cho em gái để làm quà. Nhưng rồi sau cùng sau một hồi thuyết phục thì người buôn lái cũng lấy được mẻ cua lông cuối cùng trong ngày.

Sau khi tính toán xong, chúng tôi lân la vào trò chuyện cùng người đàn ông thì được biết anh Mạnh (Thanh Hà, Hải Dương) đã làm nghề này được khoảng 5 năm và theo truyền thống gia đình: "Cứ đến mùa này là cả nhà lại bận rộn hết, loài này có mùa nên phải tranh thủ. Mùa khác thì đánh bắt các loài khác".

Hàng ngày, cứ tầm khoảng 5h30, anh Mạnh cùng một người trong gia đình sẽ đi thuyền ra chỗ đặt lồng bát quái sẵn từ ngày hôm trước để thu hoạch. Sau khi thu hoạch được những thứ trong lồng thì anh lại thả xuống khu vực cho cua lông mắc bẫy.

Anh Mạnh chia sẻ: "Vì cà ra là món quà mà lộc trời cho, mình chỉ việc bỏ công sức ra là nhiều."

Theo kinh nghiệm truyền lại thì cua lông bắt dễ, chỗ nào năm ngoái có thì năm nay cũng sẽ có. Mồi để dụ thì đơn giản chỉ con ốc, tôm, cá rô phi là hấp dẫn được cua lông. “Một lần đi bắt cua lông thì cũng được cả gần chục cân, có hôm nào may mắn thì hơn” , anh Mạnh cho biết.

Nếu bạn mua được trực tiếp tại ven sông khi người ta vừa đánh bắt về thì có giá chỉ dao động từ 250.000-350.000 đồng (tùy thuộc vào độ to nhỏ và giống).

Ra chợ... hỏi ở đâu bán cua lông bạn sẽ nhận được hàng loạt lời gọi mời

Với những người chỉ dừng chân tại thành phố Hải Dương, không có điều kiện để tìm mua tại ven sông thì tại các chợ lớn như chợ Con, chợ Bắc Kinh, chợ Hội Đô... Bước vào những khu chợ thì khá sạch sẽ, không có bất cứ mùi lạ nào cả. Các gian hàng được phân loại rõ ràng: rau, thịt, thủy hải sản... nên không khó để tìm ra hàng bán cua lông. Còn nếu không bạn chỉ cần hỏi thôi là người ta chỉ cho rồi đi theo tiếng gọi mời chào hàng là ra. Trong một khu chợ, có đến 3 đến 4 tiểu thương bán cua lông nên việc thưởng thức món ăn này vô cùng dễ dàng. Một điều rất thích tại Hải Dương là các chợ ở đây rất sạch sẽ và người bán hàng lại cởi mở nữa.

Cua lông sẽ được bán ở khu vực bán cá, tôm trong chợ.

Người bán hàng ở đây sẽ giúp bạn sơ chế cua sạch sẽ.

Ở chợ, giá cua lông nhỉnh hơn so với mua ngay tại sông, giao động từ 450.000-700.000 đồng/kg. Sở dĩ giá cao hơn cũng bởi có sự chọn lọc về kích thước và giống. Theo như kinh nghiệm, cua lông cái ngon hơn cua lông đực. Và cũng không khó để phân biệt được điều này: "Cua cái yếm to, ít lông hơn cà ra đực. Cà cái nhiều gạch, trứng và ngon hơn" , cô Hoàng Hằng (tiểu thương buôn bán cà ra ở chợ Con) cho biết.

Trải nghiệm ăn cực thú vị nên thử

Có thể thấy về độ phổ biến và tìm mua cua lông ở Hải Dương rất dễ. Với ý định, mua cua lông ở sông cho rẻ nhưng lại không còn thì anh Mạnh cũng may khi chỉ cho chúng tôi chỗ mua ở tại một người quen với giá 270.000/kg. Sau khi chọn những con cua lông to nhất, chúng tôi cũng xách được 1 túi cua lông với hơn 10 con để về lại thành phố thưởng thức.

Ở Hải Dương, cua lông chỉ được mua về tự gia đình chế biến hoặc các nhà hàng lớn chuyên thủy hải sản bán chứ không bày bán như các món cua ghẹ ở Hải Phòng. Được biết, cua lông hấp hoặc luộc là ngon nhất. Vì vậy, chúng tôi đưa đến quyết định trải nghiệm ăn thật thú vị đó là tìm một quán ốc thuê chế biến hộ để thưởng thức cho thật tươi ngon. Ở Hải Dương bạn có thể tìm đến phố Tuệ Tĩnh, Nguyễn Lương Bằng... để tìm một quán ốc vỉa hè hoặc cứ vào bất kì hàng cơm bình dân nào để thuê chế biến, đó sẽ là một trải nghiệm vô cùng mới lạ.

Cách chế biến cua lông cũng vô cùng đơn giản, chỉ cần làm sạch, bỏ yếm rồi hấp chung với sả bia là xong, thời gian hấp khoảng 15 phút. Khi hấp xong bạn sẽ thấy một mùi thơm của cua lông và sả hòa vào với nhau mời gọi vị giác vô cùng. Nếu thích ăn đậm đà thì bạn có thể bảo quán làm xốt me, hoặc nếu muốn trải nghiệm món ăn gia đình thì có thể thử nấu canh bầu… nhé!

Đến đây, bạn chắc hẳn sẽ thắc mắc không biết mùi vị của cua lông khác gì so với cua bình thường đúng không? Cua lông không được đẫm thịt như cua biển, thế nhưng thịt lại ngọt đậm đà khó thấy ở các loài cua khác. Chẳng cần chấm thêm gia vị gì cũng đã ngon lắm rồi. Phần gạch cua và trứng thì vàng óng, ngậy bùi, ăn đến đâu là thấy thơm béo đến đấy. Hai cái càng to, 8 cẳng thì vỏ mềm không cần dùng dụng cụ cũng có thể lấy được phần thịt ra một cách dễ dàng. Nếu là người thích ăn đậm vị, bạn có thể chấm thịt cua với muối tiêu chanh, gia vị quất hoặc nước mắm ốc cũng rất hợp.

Những con cua nặng trên 100 gram sẽ có đẫm gạch và trứng.

Với giá thành không quá cao chỉ với khoảng 300.000 đồng cho 10 con cua, giá chế biến là 50k (hoặc có những nơi sẽ miễn phí nếu gọi thêm đồ của họ) bạn có thể ăn mệt nghỉ món cua lông ở Hải Dương. Vậy thì tại sao lại cần bỏ ra số tiền gấp 3,4 lần để mua cua lông Thượng Hải? Giờ lại đang là thời điểm đẹp nhất để ăn cua lông, lên đường đi Hải Dương ngay thôi!