Hàng triệu tấn 'vàng trên cây' từ Ukraine đổ bộ Việt Nam với giá rẻ bất ngờ: Nhập khẩu tăng mạnh 3 chữ số, nước ta tiêu thụ đứng top đầu thế giới

Theo thống kê sơ bộ của Tổng cục Hải quan, nhập khẩu lúa mì của Việt Nam trong tháng 11 đạt hơn 354 nghìn tấn với trị giá hơn 101 triệu USD, giảm 26,5% về lượng và giảm 21% về kim ngạch so với tháng trước.

Tính chung trong 11 tháng đầu năm lượng nhập khẩu lúa mì của cả nước đạt hơn 5,3 triệu tấn với trị giá hơn 1,4 tỷ USD, tăng mạnh 34,8% về khối lượng và tăng 8,3% về kim ngạch so với cùng kỳ năm trước. Giá nhập khẩu bình quân 275 USD/tấn, giảm gần 20% so với 11T/2023.

Xét về thị trường, một trong những vựa lúa mì của thế giới đang tăng mạnh xuất khẩu mặt hàng này đến Việt Nam là Ukraine. Quốc gia này đã vươn lên trở thành nhà cung cấp lớn nhất cho Việt Nam với hơn 1,4 triệu tấn, tương đương hơn 363 triệu USD, tăng mạnh 349,9% về lượng và tăng 312,6% về kim ngạch so với năm trước. Giá bình quân 255 USD/tấn, giảm 8,3%.

Tiếp đến thị trường Brazil với hơn 1,17 triệu tấn, tương đương 293  triệu USD, tăng mạnh 348,9% về lượng và tăng 205,9% kim ngạch. Giá giảm mạnh 32% so với cùng kỳ năm trước, đạt bình quân 249 USD/tấn.

Đứng thứ 3 trong số các nước nhập khẩu là Úc với hơn 1,03 triệu tấn, trị giá hơn 314 triệu USD, tuy nhiên giảm mạnh 60,7% về lượng và giảm 64,8% về kim ngạch so với cùng kỳ. Giá cũng giảm hơn 8%, đạt bình quân 305 USD/tấn.

Bên cạnh các thị trường chủ đạo nêu trên, Nga cũng đang dẫn đầu về mức tăng trưởng xuất khẩu lúa mì vào thị trường Việt Nam với hơn 425 nghìn tấn, trị giá hơn 113 triệu USD, tăng mạnh 495% về lượng và tăng 503% về trị giá.

Việt Nam hiện đang là một trong 10 nước nhập khẩu lúa mì lớn nhất thế giới. Trước đó, trong năm 2023, Việt Nam đã chi tới 1,9 tỷ USD để nhập khẩu khoảng 5,5 triệu tấn lúa mì. Nguyên nhân là do gia tăng nhu cầu về lúa mì trong nước, nhất là ngành sản xuất thức ăn chăn nuôi và chế biến thực phẩm.

Theo Hiệp hội chăn nuôi, lúa mì chủ yếu được sử dụng trong sản xuất thức ăn chăn nuôi hỗn hợp. Việt Nam không sản xuất lúa mì, vì vậy nguồn cung phụ thuộc hoàn toàn vào nhập khẩu. Giá lúa mì nhập khẩu năm nay lao dốc, giảm hơn 20% so với năm ngoái, khiến các doanh nghiệp tận dụng cơ hội giá rẻ, đặc biệt từ Ukraine, để gia tăng lượng nhập khẩu.

Hiện nay, quy mô thị trường lúa mì trên toàn cầu rất lớn, với sản lượng đạt khoảng 770 triệu tấn mỗi năm, với giá trị vượt 200 tỷ USD. Trên thế giới, các quốc gia xuất khẩu chính về lúa mì bao gồm, Nga, Mỹ, Canada, Ukraine… Trước khi xung đột nổ ra vào năm 2022, Ukraine từng gieo trồng tới 6 triệu ha lúa mì vụ đông. Dù chịu nhiều tổn thất, sản lượng lúa mì năm 2024 của quốc gia này vẫn đạt 22 triệu tấn, gần tiệm cận mức trung bình 25-28 triệu tấn trước khi xảy ra xung đột. Trong đó, lúa mì vụ đông chiếm tới 95% tổng sản lượng lúa mì hàng năm của Ukraine.

Bộ Nông nghiệp Mỹ dự báo trong giai đoạn 2024 - 2025, lượng lúa mì tồn kho cuối kỳ trên thế giới sẽ ở mức thấp nhất trong 9 năm là 257,22 triệu tấn. Trong khi đó, công ty tư vấn Strategie Grains ước tính sản lượng lúa mì của Liên minh châu Âu (EU) sẽ đạt mức thấp nhất trong 12 năm do mưa làm ảnh hưởng đến vụ thu hoạch.