Hiện thực hóa nghị quyết mới càng sớm càng tốt (*): Cần có lộ trình thực hiện Nghị quyết 98

Trong phiên họp Quốc hội kỳ họp thứ 5, vào chiều 24-6, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Nghị quyết (NQ) về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP HCM (NQ 98). So với NQ 54, NQ 98 có nhiều nội dung mới và vượt trội nhằm tháo gỡ những khó khăn về thể chế, bộ máy; hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội của thành phố, thúc đẩy thành phố phát triển nhanh hơn.

Vấn đề còn lại là TP HCM cần có lộ trình như thế nào để hiện thực hóa những nội dung NQ 98.

Xây dựng bộ máy, điều chỉnh phân bố cán bộ

Trước hết, về mặt nhận thức, một trong những yếu tố quyết định thành công của một cơ chế, chính sách thì nội dung của nó phải thấm nhuần trong đời sống tinh thần xã hội nói chung, đội ngũ cán bộ - công chức (CB-CC) nói riêng.

Để NQ 98 ăn sâu, bén rễ trong xã hội, TP HCM cần phổ biến, tuyên truyền rộng rãi nội dung NQ vào đời sống tinh thần của nhân dân bằng nhiều hình thức. Từ đó, tạo nên hành động thống nhất, thực hiện cơ chế, chính sách mới đạt hiệu quả cao. Đồng thời xây dựng bộ máy, điều chỉnh phân bố CB-CC phù hợp yêu cầu quản lý dân cư và thực hiện công vụ. Thực hiện từng bước chính quyền điện tử.

TP HCM cần có lộ trình để hiện thực hóa những nội dung Nghị quyết 98 .Ảnh: TẤN THẠNH

Hiện nay, số lượng CB-CC của thành phố đông, so với quy định trung ương giao là vượt quá chỉ tiêu, song vẫn còn tình trạng "chỗ thừa, chỗ thiếu". Đó là do cấp cơ sở xã, phường có số dân đông vượt quá quy định mà biên chế CB-CC chỉ được 37 người.

Do áp lực công việc lớn, trách nhiệm cao, thu nhập không đáp ứng cuộc sống, nhiều CB-CC cấp xã, phường buộc phải xin nghỉ việc để tìm kiếm việc làm khác bảo đảm cuộc sống.

NQ 98 cho phép HĐND thành phố thay đổi biên chế CB-CC ở cấp phường, xã phù hợp với quy mô, đặc điểm riêng. Đây là điều cần khẩn trương thực hiện vì nó là một trong những vấn đề mấu chốt của việc triển khai thực hiện NQ 98 của Quốc hội.

Một bộ máy muốn vận hành tốt, ngoài đội ngũ được biên chế đầy đủ thì vấn đề cơ chế vận hành rất quan trọng. Thành phố cần rà soát chức năng, nhiệm vụ, trách nhiệm của các cơ quan, ban, ngành, các cấp, quy chuẩn số đầu công việc.

Nói cách khác là lượng hóa công việc cho mỗi chức danh, vị trí trong bộ máy chính quyền các cấp, đặc biệt bộ máy chính quyền phường, xã - cấp thực hiện trực tiếp nhiều công vụ đối với hoạt động của người dân.

Chính quyền thành phố cần phân cấp, phân nhiệm mạnh cho cấp phường, xã, giảm bớt khâu trung gian là quận, huyện. 

Có như vậy, mới tăng cường tính kịp thời, tránh lãng phí về thời gian, đáp ứng yêu cầu của người dân, tổ chức, doanh nghiệp (DN) nhanh hơn, tránh được sự ùn tắc về công vụ, chậm trễ về cơ hội.

Giải quyết tốt mối quan hệ giữa TP Thủ Đức với các quận, huyện trong TP HCM, những vấn đề về cơ chế hoạt động, bộ máy... cần được giải quyết hài hòa để vận hành linh hoạt và hiệu quả cao.

Thực hiện từng bước số hóa, cũng như cơ chế chính quyền đô thị tại TP HCM, vì đây là thành phố đặc thù: lớn nhất, đông dân nhất, thu nhập cao nhất, tập trung nhiều đầu mối kinh tế, chính trị, văn hóa... quan trọng của cả nước.

Cần thêm sự hỗ trợ từ trung ương

Giải quyết rốt ráo những vướng mắc về đền bù, giải tỏa đất đai của người dân trong quá trình xây dựng các công trình trọng điểm, công trình dân sinh. Đây là vấn đề nan giải của cả nước nói chung và TP HCM nói riêng.

Việc khiếu kiện xảy ra về đất đai, nhà ở trong thành phố lớn nhất cả nước, đông dân nhất là điều có thể gây ảnh hưởng xấu. Hiện nay, việc giao giấy chứng nhận chủ quyền ở nhiều khu dân cư trên địa bàn, khu chung cư vẫn còn bỏ ngỏ. Vấn đề này không được giải quyết sẽ tạo nên bầu không khí bất lợi trong đời sống xã hội của thành phố.

Một thành phố "Có chất lượng sống tốt, văn minh, hiện đại, nghĩa tình" thì những tồn đọng đó cần giải quyết rốt ráo. Để làm được điều này, TP HCM cần có sự hỗ trợ của các bộ, ngành của trung ương. Có như vậy thành phố mới có những bứt phá để phát triển.

Sức sống của TP HCM là sự phát triển của DN, nên cần tiếp sức cho DN phát triển. Với NQ mới, TP HCM cần quán triệt sâu sắc hơn nữa những lợi thế của hệ thống DN tại thành phố để các chủ DN nhận thấy cơ hội cũng như những điều kiện ưu đãi; đồng thời nhận rõ trách nhiệm của họ đối với sự phát triển của thành phố nói riêng và cả nước nói chung.

Sau đại dịch, DN cùng với xã hội đã trải qua những thử thách khắc nghiệt của chu kỳ lịch sử. Đây cũng là cơ hội sàng lọc để cho những DN có đủ sức, đủ tầm tiếp tục phát triển. Chính quyền thành phố cần giúp DN nhận thấy những giá trị cốt lõi của sự phát triển bền vững. Không chỉ hỗ trợ về tài chính mà còn hỗ trợ về thông tin cơ chế, chính sách, các dịch vụ tương ứng như: cung ứng vốn, công nghệ, giao thông... để DN tìm cơ hội phát triển.

Một điều quan trọng nữa là cần sớm thành lập Ban chỉ đạo thực hiện NQ và đề nghị Chính phủ thành lập Ban chỉ đạo vùng để phát triển TP HCM.

NQ 98 đưa ra những cơ chế, chính sách thí điểm, vì thế trong quá trình thực hiện cần kịp thời theo dõi, sơ kết, rút kinh nghiệm, để kịp thời điều chỉnh, nhân rộng những mô hình tốt, điển hình trong thành phố. Ban chỉ đạo nghiên cứu tham mưu cho Thành ủy, UBND thành phố nhằm kịp thời có những quyết sách phù hợp với sự phát triển của thành phố.

Ngoài ra, Ban chỉ đạo vùng gồm TP HCM, Bình Dương, Đồng Nai là tam giác kinh tế quan trọng ảnh hưởng đến sự phát triển của thành phố, đặc biệt khi sân bay Quốc tế Long Thành hoạt động. Những vấn đề điều hòa lưu thông kinh tế, dân cư, giải quyết vấn đề môi trường, lưu thủy… cần có sự thống nhất của cả vùng.

(*) Xem Báo Người Lao Động từ số ra ngày 28-6