HoREA: Áp lực trả nợ trái phiếu trong năm 2024 đạt mức cao nhất ba năm

Mới đây, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) Lê Hoàng Châu có văn bản gửi Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính đề nghị gia hạn hiệu lực của Điều 3 Nghị định 08/2023/NĐ-CP đến hết ngày 31/12/2024.

Theo đó, Nghị định 08 có hiệu lực đến nay chỉ 8 tháng nhưng đã tháo gỡ phần nào khó khăn cho thị trường trái phiếu doanh nghiệp, góp phần hỗ trợ cho nền kinh tế và thị trường bất động sản vượt qua khó khăn.

Cụ thể, trong 10 tháng đầu năm 2023, tổng giá trị phát hành trái phiếu doanh nghiệp là 205.867 tỷ đồng, trong đó phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ chiếm 88,5% với giá trị hơn 182.000 tỷ đồng.

Số liệu này cho thấy hoạt động huy động vốn từ kênh trái phiếu đã dần được cải thiện theo xu thế tháng sau cao hơn tháng trước, quý sau cao hơn quý trước. Giá trị trái phiếu bất động sản đạt khoảng 68.347 tỷ đồng chiếm 33,2%, đứng thứ 2 sau trái phiếu ngân hàng chiếm 46,9%.

Từ ngày 19/7, Bộ Tài chính đã quyết định đưa Hệ thống giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ thuộc Sàn giao dịch chứng khoán Hà Nội (HNX) vào hoạt động. Đây là “sân chơi” để giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ minh bạch, an toàn, lành mạnh.

Sau hơn 03 tháng hoạt động Sàn HNX đã tiếp nhận và đưa vào giao dịch 451 mã trái phiếu của 114 doanh nghiệp với giá trị đăng ký giao dịch đạt khoảng 336.768 tỷ đồng.

Hiệp hội đánh giá, Nghị định 08/2023/NĐ-CP đã có bước “chạy đà” rất tốt trong 8 tháng qua và bước đầu đã phát huy tác dụng, tháo gỡ phần nào khó khăn cho thị trường trái phiếu doanh nghiệp và chắc chắn sẽ tiếp tục tháo gỡ khó khăn cho thị trường trái phiếu doanh nghiệp trong quý 4/2023 là giai đoạn cao điểm đáo hạn trái phiếu của cả năm 2023 với tổng giá trị lên đến 65.500 tỷ đồng (không tính các lô trái phiếu đã giãn, hoãn), trong đó có gần 80% là trái phiếu doanh nghiệp bất động sản.

Sang năm 2024, giá trị trái phiếu doanh nghiệp đáo hạn sẽ lên đến 329.500 tỷ đồng cao nhất trong 3 năm gần đây (năm 2022 là 144.500 tỷ đồng, năm 2023 là 271.400 tỷ đồng trái phiếu đáo hạn), nên rất cần thiết tiếp tục thực hiện đầy đủ các quy định của Nghị định 08/2023/NĐ-CP trong năm 2024.

Theo HoREA, rất cần thiết gia hạn việc áp dụng Điều 3 Nghị định số 08/2023/NĐ-CP đến 31/12/2024 để phù hợp với tình hình thực tiễn của các doanh nghiệp hiện nay.

Nếu không gia hạn việc áp dụng Điều 3 Nghị định 08 thì hoạt động phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ kể từ ngày 1/1/2024 có thể sẽ gặp khó khăn do nhiều doanh nghiệp phát hành trái phiếu riêng lẻ và nhà đầu tư trái phiếu cá nhân chưa thể đáp ứng được ngay 2 điều kiện.

Thứ nhất, quy định về việc xác định tư cách nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp là cá nhân để mua trái phiếu doanh nghiệp phát hành riêng lẻ.

Thứ hai, các doanh nghiệp phát hành trái phiếu riêng lẻ khó thực hiện được quy định về điều kiện xếp hạng tín nhiệm đối với doanh nghiệp phát hành trái phiếu.

Hiện nay, cả nước chỉ có 4 doanh nghiệp tư vấn đánh giá xếp hạng tín nhiệm doanh nghiệp là Công ty CP Xếp hạng tín nhiệm FiinRatings (FiinRatings), Công ty CP Sài Gòn Phát Thịnh Ratings (SaigonRatings), Công ty TNHH Thông tin Tín nhiệm và Xếp hạng Doanh nghiệp Việt Nam (Vietnam Credit), Công ty CP Xếp hạng Tín nhiệm Doanh nghiệp Việt Nam (CRV).

Trong khi đó, cả nước có hơn 800.000 doanh nghiệp, trong đó có hơn 40.000 doanh nghiệp bất động sản và mới chỉ có 67 doanh nghiệp bất động sản niêm yết trên sàn chứng khoán chỉ chiếm tỷ lệ 4,17% trong tổng số 1.605 doanh nghiệp niêm yết, mà chỉ cần khoảng 10% số doanh nghiệp bất động sản có nhu cầu phát hành trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ thì 4 đơn vị tư vấn đánh giá xếp hạng doanh nghiệp không thể đáp ứng nổi.