Kênh đào nối sông Ninh Cơ-sông Đáy ở Nam Định dự kiến được đặt tên là gì?

Dự kiến tháng 7 sẽ công bố mở luồng đường thủy nội địa quốc gia

Ngày 24/6, thông tin tới Đại Đoàn Kết Online, ông Trần Anh Dũng, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Nam Định cho biết, UBND tỉnh đã nhận được văn bản của Bộ Giao thông vận tải về việc “đặt tên cụm công trình kênh nối sông Đáy và sông Ninh Cơ”.

Theo văn bản của Bộ Giao thông vận tải, Dự án Phát triển Giao thông vận tải khu vực đồng bằng Bắc bộ, sử dụng vốn vay của Ngân hàng Thế giới (Dự án WB6) được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt danh mục đầu tư tại Văn bản số 291/TTg-QHQT ngày 26/02/2008. Cụm công trình kênh nối Đáy - Ninh Cơ là một phần của Dự án WB6, được thực hiện trên địa bàn xã Nghĩa Sơn và xã Nghĩa Lạc, huyện Nghĩa Hưng, tỉnh Nam Định.

“Đây là cụm công trình có ý nghĩa kinh tế, xã hội to lớn đối với sự phát triển kinh tế của các tỉnh khu vực đồng bằng Bắc bộ, trong đó có tỉnh Nam Định và Ninh Bình. Cụm công trình này sau khi hoàn thành đưa vào khai thác sẽ phát huy được hiệu quả cao nhất của cụm công trình cải tạo luồng qua cửa Lạch Giang (đã hoàn thành đưa vào sử dụng năm 2016), giúp cho tàu có trọng tải 2.000 tấn đầy tải và 3.000 tấn giảm tải có thể đi sâu vào đất liền đến cụm cảng Ninh Bình, từ đó hỗ trợ tăng trưởng kinh tế bền vững, giảm gánh nặng cho đường bộ”, Bộ Giao thông vận tải nhìn nhận.

Bộ cho biết thêm rằng: “Sau gần 3 năm xây dựng, cụm công trình kênh nối sông Đáy với sông Ninh Cơ đã cơ bản hoàn thành và đang thực hiện các thủ tục nghiệm thu hoàn thành để đưa vào sử dụng. Trong quá trình thực hiện các đơn vị thực hiện Dự án đã nhận được sự ủng hộ rất lớn từ lãnh đạo UBND tỉnh và các sở, ban ngành của tỉnh Nam Định, chính quyền và nhân dân huyện Nghĩa Hưng”.

Trong văn bản, Bộ Giao thông vận tải cho biết, theo Nghị định 08/2021/NĐ-CP ngày 28/1/2021 của Chính phủ Quy định về quản lý hoạt động đường thủy nội địa, Bộ Giao thông vận tải dự kiến công bố mở luồng đường thủy nội địa quốc gia từ tháng 7/2023 và dự kiến đặt tên công trình là “Kênh Nghĩa Hưng” và âu tàu nằm trên kênh là “Âu tàu Nghĩa Hưng”.

“Việc đặt tên với mục tiêu gắn với vị trí địa lý và công năng khai thác sử dụng của công trình, nhằm mục đích thuận tiện trong sử dụng, khai thác về sau”, Bộ Giao thông vận tải lý giải về dự kiến đặt tên công trình và “mong UBND tỉnh Nam Định cho ý kiến góp ý bằng văn bản trước ngày 30/6/2023”.

Liên quan tới văn bản đề nghị của Bộ Giao thông vận tải, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Nam Định Trần Anh Dũng cho biết hiện UBND tỉnh đang cân nhắc ý kiến trả lời nhưng “khả năng là nhất trí theo dự kiến đặt tên của Bộ”.

Cụm công trình cả 100 triệu USD

Trước đó, như Đại Đoàn Kết Online đã thông tin, cụm công trình kênh nối sông Đáy - sông Ninh Cơ, thuộc Dự án Phát triển Giao thông vận tải khu vực đồng bằng Bắc bộ (Dự án WB6) được động thổ ngày 19/11/2020, có tổng mức đầu tư 107,19 triệu USD, trong đó vốn vay ODA của Ngân hàng Thế giới là 78,74 triệu USD, vốn đối ứng của Chính phủ Việt Nam là 28,45 triệu USD.

Dự án WB6 là dự án lớn nhất từ trước đến nay được đầu tư vào hạ tầng đường thủy nội địa ở khu vực phía bắc, được thực hiện trên phạm vi 14 tỉnh, thành phố. Đây là bước đột phá trong cải tạo hệ thống hạ tầng đường thủy nội địa, kết nối vận tải thủy nội địa khu vực với vận tải ven biển, phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, giảm gánh nặng cho đường bộ. Dự án có tổng mức đầu tư 200 triệu USD, trong đó vốn vay của Ngân hàng thế giới 170 triệu USD, vốn đối ứng của Chính phủ 30 triệu USD; đã được hoàn thành, đưa vào sử dụng năm 2016.

Nhằm phát huy tối đa hiệu quả đầu tư, Chính phủ Việt Nam và Ngân hàng Thế giới sau đó đã ký hiệp định bổ sung vốn cho dự án WB6 để đầu tư cụm công trình kênh nối sông Đáy - sông Ninh Cơ.

Cụm công trình kênh đào này được thiết kế để tàu chở hàng trọng tải 2.000 tấn đầy tải và 3.000 tấn giảm tải lưu thông từ biển, qua cửa Lạch Giang vào sông Ninh Cơ, sang sông Đáy và ngược lại một cách thuận tiện.

Công trình được chọn thiết kế, thi công tại vị trí khoảng cách giữa sông Ninh Cơ và sông Đáy ngắn nhất, chỉ khoảng 1 km. Tại đây, một con kênh nối hai dòng sông được đào với chiều rộng khoảng 100 m; ở giữa có một âu tàu bằng bê tông cốt thép (rộng 17 m, dài 179 m). Âu tàu được thiết kế như một “van đóng mở” để ngăn cách 2 con sông vốn có mực nước và độ mặn chênh lệch nhau. Khi có tàu vào, một bên đóng kín, bên còn lại mở cho tới khi mực nước sông cân bằng với bên trong để tàu qua, và ngược lại. Mỗi chu kỳ một tàu qua kéo dài khoảng 15 phút, trong đó 2 phút bơm nước để cân bằng phía trong và ngoài sông.

Do kênh đào chia cắt tỉnh lộ 490 C, chia cắt huyện Nghĩa Hưng nên một cầu vượt qua kênh (dài 777 m) được thiết kế, thi công để nối lại tỉnh lộ trên.