Lãi suất liên ngân hàng tăng vọt những ngày gần Tết Nguyên đán, gấp 10 lần chỉ sau vài phiên

Số liệu mới được Ngân hàng Nhà nước (NHNN) công bố cho thấy, lãi suất VND bình quân liên ngân hàng đã tăng vọt vào cuối tuần trước. Cụ thể, lãi suất tại kỳ hạn qua đêm (kỳ hạn chính, chiếm khoảng 90% giá trị giao dịch) trong phiên 2/2 đã tăng lên mức 1,37%, đánh dấu chuỗi 3 ngày tăng mạnh liên tiếp. So với mức ghi nhận trước đó 1 tuần (phiên 26/1 là 0,12%), lãi suất qua đêm liên ngân hàng đã tăng hơn 10 lần.

Cùng với kỳ hạn qua đêm, lãi suất tại các kỳ hạn chủ chốt khác (từ 1 tháng trở xuống) cũng đều tăng mạnh trong tuần qua: kỳ hạn 1 tuần tăng từ 0,32% lên 1,39%; kỳ hạn 2 tuần tăng từ 0,7% lên 2,11%; kỳ hạn 1 tháng tăng từ 1,1% lên 1,75%.

Ngược lại, lãi suất kỳ hạn 3 tháng lại giảm từ 3,77% xuống 2,91% cho thấy thị trường kỳ vọng lãi suất liên ngân hàng sẽ giảm trở lại trong thời gian tới.

Trước đó, lãi suất lãi qua đêm liên ngân hàng đã liên tục duy trì ở vùng thấp lịch sử trong bối cảnh hệ thống ngân hàng dư thừa thanh khoản. Theo giới phân tích, lãi suất liên ngân hàng tăng mạnh ở kỳ hạn ngắn chủ yếu do tính mùa vụ khi nhu cầu thanh toán, chi trả gia tăng trong dịp cận Tết Nguyên đán.

Thực tế, khối lượng giao dịch trên thị trường liên ngân hàng đã tăng mạnh trong những ngày gần đây khi liên tục duy trì ở mức trên 320.000 tỷ/phiên, thậm chí đạt gần 400.000 tỷ vào ngày 31/1. Để hỗ trợ những ngân hàng có nhu cầu thanh khoản, NHNN vẫn duy trì kênh cho vay cầm cố giấy tờ có giá (OMO), đồng thời điều chỉnh kỳ hạn chào thầu lên tới 14 ngày. Tuy nhiên, không có thành viên thị trường nào cần tới nguồn hỗ trợ của Nhà điều hành.

Giới phân tích kỳ vọng lãi suất liên ngân hàng sẽ sớm hạ nhiệt và duy trì ở mức thấp trong những tháng đầu năm 2024 trong bối cảnh thanh khoản hệ thống vẫn rất dồi dào và nhu cầu tín dụng thường không lớn sau kỳ nghỉ Tết.

"Lãi suất liên ngân hàng có thể tăng theo yếu tố mùa vụ xung quanh thời điểm Tết Nguyên đán tuy nhiên mức tăng không nhiều và kết thúc ngay sau kỳ nghỉ", Chứng khoán Vietcombank đánh giá.

Trong bối cảnh Fed nhiều khả năng vẫn duy trì lãi suất cao đến tháng 5/2024, chênh lệch lãi suất USD – VND trên thị trường liên ngân hàng được dự báo sẽ vẫn ở cao mức kỷ lục (trên dưới 5%). Điều này sẽ phần nào gây áp lực lên tỷ giá USD/VND khi thị trường xuất hiện biến động.

Tại báo cáo mới công bố, Chứng khoán Rồng Việt (VDSC) cho rằng, diễn biến mất giá hiện tại của tiền Đồng do chênh lệch lãi suất USD-VND vẫn còn đang rất lớn. Ngoài ra, diễn biến này cũng gắn với sự phục hồi của đồng DXY trong bối cảnh thị trường giảm bớt kỳ vọng về thời điểm cắt giảm lãi suất của Fed và số lần cắt giảm lãi suất trong năm 2024.

Theo dữ liệu CME Group, thị trường đang đặt cược khả năng chỉ khoảng 48% Fed sẽ giảm lãi suất trong cuộc họp tháng 3/2024, giảm từ mức xấp xỉ 70% vào đầu tháng 1/2024. Những yếu tố trên đã hỗ trợ chỉ số đồng USD (DXY) đã tăng 2,2% trong tháng 1 lên 103,6 điểm - mức cao nhất kể từ đầu tháng 12/2023. Việc tăng giá trở lại của chỉ số DXY đã kéo theo áp lực giảm giá của các đồng tiền khác, trong đó có đồng tiền của Việt Nam.

Chứng khoán Vietcombank (VCBS) cũng cho rằng, sức ép đối tỷ giá USD/VND trong năm 2024 tiếp tục đến từ mức chênh lệch lãi suất VND - USD trên thị trường liên ngân hàng, lãi suất huy động USD trong nước và nước ngoài.

Dù vậy, VCBS dự báo những điểm cộng giúp nhà điều hành có lợi thế trong định hướng thị trường vẫn là: (i) Lượng vốn đầu tư FDI vào Việt Nam tăng trưởng xong khi môi trường đầu tư duy trì, các thách thức liên quan đến thuế tối thiểu toàn cầu được xử lý thỏa đáng; (ii) Kiểu hồi tăng trưởng ổn định. (iii) Thặng dư thương mại đạt 1-5 tỷ USD đù không còn mức thặng dư đột biến khi nhu cầu nhập khẩu tư liệu sản xuất bước đầu phục hồi. Sức mạnh đồng USD vẫn là yếu tố tiềm ẩn gây áp lực đối với tỷ giá.

VCBS đánh giá trong điều kiện thuận lợi DXY không tăng mạnh cùng chính sách điều hành linh hoạt của NHNN, VND có thể giữ mức giảm giá hợp lý dưới 3% so với đồng USD trong năm 2024.