Loài cá nặng hơn nửa tạ/con Bình Định muốn xuất khẩu sang Canada "hot" cỡ nào mà khiến cả làng đổi đời?

Bình Định có tổng diện tích 6.000km2, trong đó gần 2/3 diện tích là rừng nên tỉnh có thế mạnh phát triển ngành gỗ. Cùng với đó, tỉnh có đội tàu đánh cá thuộc top đầu của Việt Nam, sản lượng cá ngừ đại dương dẫn đầu cả nước.

Chính vì vậy, tại Hội nghị xúc tiến thương mại do UBND tỉnh Bình Định phối hợp với Hội doanh nhân Việt Nam - Canada (VCBA) đã được tổ chức hôm 28/3 vừa qua, ông Phạm Anh Tuấn, Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định bày tỏ mong muốn Canada đầu tư vào Bình Định. Cùng với đó, các doanh nghiệp, đối tác thương mại giúp tỉnh xuất khẩu được các sản phẩm chủ lực của tỉnh sang thị trường ở Canada, trong đó có đồ gỗ, nông sản, tôm, cá ngừ đại dương.

Làng câu cá ngừ đại dương lớn nhất Đông Nam Á tại Bình Định

Cá ngừ đại dương (còn gọi là cá bò gù) là loài cà sinh sống ở vùng biển ấm, cách bờ độ 185 km. Đây là loại hải sản đặc biệt thơm ngon, được chế biến thành nhiều loại món ăn và tạo nguồn hàng xuất khẩu có giá trị.

Theo số liệu điều tra nguồn lợi cá nổi lớn vùng biển Việt Nam -Viện Nghiên cứu Hải sản, trữ lượng cá ngừ vây vàng (yellowfin tuna) và cá ngừ mắt to (bigeye tuna) ở biển Đông khoảng 45.000 tấn, khả năng khai thác trung bình khoảng 17.000 tấn đến 21.000 tấn/năm. Cá ngừ thường có cân nặng trung bình 50 - 60 kg/con. Cá biệt, có những con cá ngừ đại dương nặng đến hơn 300kg ở vùng biển xa bờ đã được ngư dân bắt thành công.

Tại Việt Nam, những năm gần đây, nghề câu cá ngừ đại dương phát triển khá nhanh ở các quy mô khác nhau nhưng tập trung chủ yếu ở 3 tỉnh Bình Định, Phú Yên và Khánh Hòa.

Phú Yên được biết đến là cái nôi của nghề câu cá ngừ đại Dương. Tuy nhiên, dù "sinh sau đẻ muộn" nhưng Bình Định nổi tiếng nhờ có nhiều đội tàu đánh bắt hải sản hùng hậu, ngư dân lão luyện trong nghề câu cá ngừ đại dương.

Theo Chi cục Thủy sản (Sở NN&PTNT), toàn tỉnh hiện có 3.244 tàu cá hoạt động khai thác thủy sản tại vùng khơi. Trong quý 1/2024, sản lượng khai thác thủy sản toàn tỉnh ước đạt 59.362,7 tấn, tăng 3,6% so với cùng kỳ năm trước; trong đó, sản lượng khai thác thủy sản biển ước đạt gần 58.600 tấn, tăng 3,6% so với cùng kỳ năm 2023; riêng sản lượng cá ngừ đại dương ước đạt 3.971 tấn, tăng 1,1% so với cùng kỳ năm trước.

Đặc biệt, thị xã Hoài Nhơn là nơi có số lượng tàu thuyền lớn nhất tỉnh Bình Định với 2.327 tàu cá. Trong đó, gần 1.800 tàu cá công suất từ 90CV trở lên khai thác xa bờ, chủ yếu hoạt động đánh bắt cá ngừ đại dương.

Trong chuyến biển đầu tiên năm 2024, Hoài Nhơn có 727 tàu xuất bến tham gia hoạt động khai thác ở vùng biển xa, chiếm 34% tàu cá của toàn thị xã. Theo thống kê, trong 2 tháng đầu năm, sản lượng khai thác cá ngừ đại dương đạt hơn 1.700 tấn, tăng hơn 360 tấn so với cùng kỳ. Giá bán cá ngừ đại dương tại Việt Nam năm nay tương đương so với cùng kỳ năm 2023, từ 95.000 - 100.000 đồng/kg.

Tại Hoài Nhơn, làng chài Thiện Chánh, gồm các khu phố Thiện Chánh, Thiện Chánh 1, Thiện Chánh 2, P.Tam Quan Bắc được xem là làng câu cá ngừ đại dương lớn nhất Đông Nam Á. Nghề câu cá ngừ đại dương này đã làm thay đổi bộ mặt của làng chài này.

Theo chia sẻ của Trưởng khu phố Thiện Chánh 2, trước đây, làng Thiện Chánh chỉ có mấy chục nóc nhà dựng bằng cốt tre, lợp mái tranh, người dân trong khai thác hải sản gần bờ, phương tiện đánh bắt nhỏ, trang bị thô sơ nên hiệu quả rất thấp, thu nhập không ổn định.

Tuy nhiên, sau khi chuyển sang câu cá ngừ đại dương, người dân sắm trang thiết bị hiện đại, đánh bắt xa bờ thì hiệu quả kinh tế thay đổi rõ rệt. Nhiều ngư dân làng biển Thiện Chánh trở thành tỷ phú, sở hữu từ 3 - 6 tàu cá, trị giá hàng chục tỉ đồng.

Theo thông tin đăng tải trên tờ Thanh Niên, khu phố Thiện Chánh 2 có khoảng 665 hộ hầu hết đều làm nghề liên quan đến khai thác hải sản, thu nhập bình quân 80 triệu đồng/người/năm. Cả khu phố có 92 nhà cấp 3 (2 tầng kiên cố trở lên). Trong khi đó, tại Thiện Chánh 1 có hơn 600 hộ và 100 nhà cấp 3, thu nhập bình quân hơn 70 triệu đồng/người/năm.