Mong ước "trái cây sáng hái miền Tây, chiều bán Hà Nội", ĐBQH nêu đề xuất đặc biệt về dự án 67,3 tỷ USD

Đề xuất kéo dài đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam đến Cần Thơ

Ngày 13/11, Quốc hội thảo luận ở tổ về chủ trương đầu tư dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam có tổng mức đầu tư dự kiến khoảng 1.713.548 tỷ đồng (tương đương 67,34 tỷ USD).

Tại phiên thảo luận, Đại biểu Nguyễn Thị Hồng Hạnh (Đoàn TP.HCM) đề nghị nghiên cứu kéo dài tuyến đường sắt tốc độ cao đến tận các tỉnh miền Tây, trong đó có Cần Thơ. Đây là các tỉnh chưa có nhiều tuyến cao tốc đường bộ, tình trạng kẹt xe mỗi dịp lễ, Tết rất nghiêm trọng.

Bà chỉ rõ Cần Thơ là thủ phủ của miền Tây, đại biểu đề nghị cân nhắc kéo dài tuyến đường sắt tốc độ cao đến khu vực này vì sẽ mang lại nhiều lợi ích.

Đại biểu Phạm Khánh Phong Lan (Đoàn TP.HCM) thì cho biết hiện các tuyến đường cao tốc tập trung chủ yếu ở phía Bắc, trong khi miền Tây gần như là vùng trũng bị bỏ quên, phương tiện giao thông rất ít. Vấn đề này cần được tính toán kỹ lưỡng bởi mỗi đồng tiền ngân sách bỏ ra là từ tiền thuế của người dân, rất xót xa.

Còn Đại biểu Trần Thị Diệu Thúy (Đoàn TP.HCM) đồng tình với việc tính toán kéo dài tuyến đường sắt tốc độ cao đến các tỉnh miền Tây và từ Hà Nội lên các tỉnh tây Bắc. Cần tính toán đây là tuyến huyết mạch để luân chuyển hàng hóa.

"Tôi mong ước là trái cây vừa buổi sáng hái được từ vườn ở miền Tây thì chiều đã được bán ở siêu thị Hà Nội. Phải như vậy mới giải quyết được các vấn đề vận chuyển hàng hóa và vấn đề logistics", bà Trần Thị Diệu Thúy nói.

Làm thế nào nối đường sắt tốc độ cao về Cần Thơ?

Dự kiến dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam dài 1.541 km. Phạm vi đầu tư của dự án có điểm đầu tại TP.Hà Nội là tổ hợp ga Ngọc Hồi, điểm cuối tại TP.HCM là ga Thủ Thiêm.

Hiện tại, dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam chưa nghiên cứu phương án kéo dài đến Cần Thơ như các ĐBQH đề xuất. Tuy nhiên, tuyến đường sắt cao tốc TP.HCM - Cần Thơ cũng đang được doanh nghiệp cùng các địa phương phối hợp đẩy nhanh tiến độ, dự kiến hoàn thành trước năm 2035.

Nếu tuyến đường sắt này về đích đúng hẹn sẽ đón đầu tuyến Bắc - Nam, tạo thành một dải đường sắt đôi tốc độ cao cùng khổ 1.435 mm xuyên suốt từ Hà Nội đến Cần Thơ.

Theo báo cáo từ Sở Giao thông Vận tải TP.HCM gửi UBND TP.HCM, dự án đường sắt TP.HCM - Cần Thơ đang hoàn thiện báo cáo nghiên cứu tiền khả thi. Hội đồng thẩm định nhà nước dự kiến sẽ hoàn thành quá trình thẩm định vào tháng 12/2024. Sau đó, dự án sẽ được trình Bộ Chính trị và Quốc hội để xin chủ trương đầu tư vào năm 2025.

Dự án đường sắt TP.HCM - Cần Thơ sẽ được triển khai qua hai giai đoạn. Giai đoạn đầu tiên sẽ xây dựng tuyến đường đơn từ ga An Bình (TP Dĩ An, Bình Dương) đến ga Cần Thơ (quận Cái Răng, TP Cần Thơ), với tổng chiều dài 175,2km, bao gồm 76,6km đoạn đi thấp và 98,6km đoạn trên cầu cạn và vượt sông.

Tổng vốn đầu tư cho giai đoạn đầu dự kiến là 155.433 tỷ đồng (tương đương khoảng 6,48 tỷ USD), với mục tiêu khởi công trước năm 2030 và đưa vào khai thác từ năm 2035. Tuyến được đề xuất với phương án tốc độ thiết kế khoảng 190 km/giờ cho tàu khách và 120 km/giờ cho tàu hàng.

Trong giai đoạn hai, dự án sẽ hoàn thiện thành tuyến đường đôi chuẩn khổ 1.435mm và áp dụng công nghệ điện khí hóa, với mức đầu tư dự kiến khoảng 64.736 tỷ đồng (tương đương 2,7 tỷ USD). Giai đoạn này dự kiến sẽ được thực hiện sau khi giai đoạn một đi vào hoạt động, phấn đấu đưa vào khai thác vào năm 2055 nhằm tăng cường năng lực vận tải hành khách và hàng hóa.

Dự kiến đến năm 2055, tuyến đường sắt này sẽ hỗ trợ vận chuyển khoảng 26 triệu tấn hàng hóa và 18 triệu hành khách mỗi năm, gia tăng khả năng cạnh tranh kinh tế và giúp lưu thông hàng hóa từ Đồng bằng sông Cửu Long tới các thị trường lớn.