Một khoản tiền "không chính thức" lại len lỏi khắp ngõ ngách của nước Mỹ, khiến người dân "ngán ngẩm"

Tính đến tháng 11, lao động ngành dịch vụ làm các công việc giải trí và khách sạn (không bao gồm nhà hàng) ở Mỹ kiếm được tiền tip trung bình 1,28 USD/giờ, giảm 7% so với mức 1,38 USD một năm trước đó.

Dữ liệu được đưa ra theo phân tích của nền tảng quản lý nhân sự Gusto đối với 300.000 doanh nghiệp vừa và nhỏ.

Việc tiền tip sụt giảm là một diễn biến ảm đạm đối với tất cả lao động dựa vào tiền tip như một phần thu nhập hàng năm của họ. Điều này cũng phản ánh nỗi bức xúc lan rộng trước những đòi hỏi tiền tip ngày một tăng tại các tiệm giặt khô, cửa hàng đồ cưới và thậm chí tại cả máy tự thanh toán vốn đã xuất hiện kể từ sau đại dịch.

Mary Medley, một người về hưu ở Denver, nói với Wall Street Journal: “Tôi cảm thấy không thoải mái khi tiền tip hiện đang xuất hiện ở khắp mọi nơi. Ban đầu, đó là một cách để ghi nhận các dịch vụ cá nhân xuất sắc, nhưng bây giờ nó đang trở thành một cách giúp thêm đãi ngộ cho người lao động.”

Tuy nhiên, theo các nhà kinh tế và chủ doanh nghiệp, việc giảm tiền tip cũng có cái giá phải trả. Jonathan Morduch, giáo sư chính sách công và kinh tế tại Đại học New York, cho biết khi mọi người tip ít hơn, người lao động sẽ phải chịu thiệt.

Một số doanh nghiệp đang tăng lương cho lao động trước việc tiền tip thấp hơn. Dan Moreno, nhà sáng lập Flamingo Appliance Service có trụ sở tại Miami, cho biết lượng khách hàng để lại tiền tip cho thợ sửa chữa của công ty đã giảm dần kể từ tháng Bảy. Mức lương cơ bản trung bình của họ cũng tăng khoảng 10% kể từ đó.

Trong khi đó, các chính quyền đã bắt đầu vào cuộc.

Vào tháng 10, Chicago đã trở thành thành phố lớn thứ hai của Mỹ bỏ phiếu yêu cầu những người lao động được tip phải được hưởng đầy đủ mức lương tối thiểu. Mức lương liên bang tối thiểu là 7,25 USD một giờ, so với mức lương liên bang tối thiểu mà nhiều nhân viên quán bar và nhà hàng hiện đang được trả là chỉ 2,13 USD một giờ.

Theo tổ chức vận động người lao động One Fair Wage, hiện có 8 bang đang áp dụng luật loại bỏ mức tiền tip tối thiểu trong khi 4 bang khác đang bỏ phiếu thông qua luật này.

Saru Jayaraman, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Lao động Thực phẩm tại Đại học California kiêm chủ tịch của One Fair Wage, cho biết cả người lao động lẫn người tiêu dùng đều ngày càng bất mãn với cả hệ thống tiền tip.

Theo công ty công nghệ Square, nhân viên nhà hàng kiếm được trung bình 3,83 USD/giờ từ tiền tip và làm thêm giờ trong tháng 11, tăng 8% so với năm trước. Từ tháng 11/2020 đến tháng 11/2022, con số này đã tăng 50% từ 2,36 USD lên 3,54 USD một giờ.

Trong khi các chính phủ liên bang, người lao động và giới chủ đều vật lộn với việc phải làm gì với văn hóa tiền tip thì người tiêu dùng lại dở khóc dở cười khi tiền tip ngày càng len lỏi vào nhiều khía cạnh của đời sống xã hội.

Những câu chuyện cười châm biếm tiền tip ngày càng phổ biến và lan truyền trên các trang mạng xã hội. Ví dụ, một sĩ quan cảnh sát giơ một chiếc máy tính bảng với các lựa chọn tiền tip khác nhau sau khi đưa cho ai đó một tờ giấy phạt chạy quá tốc độ. Hay như một người nào đó giả vờ xin tiền tip khi để một người lạ cưng nựng thú cưng của mình.

Tuy vậy, vẫn có trường hợp mà mọi người có thể sẽ không giảm tiền tip đó là vào những ngày nghỉ lễ. Theo khảo sát của công ty dịch vụ tài chính Bankrate, trong số 2.413 người trưởng thành ở Mỹ ở được hỏi thì 15% cho biết họ dự định tip hậu hĩnh hơn cho những lao động như người giúp việc, nhân viên chăm sóc trẻ em, người làm vườn và người đưa thư trong năm nay. Trong khi đó, chỉ khoảng 13% cho biết họ dự định sẽ tip ít hơn.