Một người mẹ bất hạnh có ảnh hưởng như thế nào đến con cái?

Nhà tư vấn tâm lý nổi tiếng Trung Quốc, Vũ Chí Hồng, đã từng nói: "Ảnh hưởng của mẹ đối với con cái là rất lớn, đặc biệt là ảnh hưởng về cảm xúc, sẽ theo con suốt cuộc đời. Mẹ cần trở thành cái bình chứa cảm xúc của con, đồng hành cùng con trong sự trưởng thành vui vẻ".

Là người lớn, chúng ta thường nghĩ rằng trẻ con còn nhỏ, chưa hiểu gì. Thực ra, trẻ có thể cảm nhận ngay lập tức cảm xúc của mẹ, dù là vui hay buồn.

Giáo sư tâm lý học Ed Tronick tại Đại học Manchester đã thực hiện một thí nghiệm nổi tiếng về khuôn mặt tĩnh.

Ông yêu cầu một người mẹ và đứa trẻ tương tác với nhau, và có thể thấy đứa trẻ rất vui vẻ, hạnh phúc. Sau đó, ông yêu cầu mẹ giữ khuôn mặt không biểu cảm, đứa trẻ từ từ cảm nhận điều gì đó không ổn. Đứa trẻ bắt đầu cố gắng tương tác với mẹ, làm đủ mọi cách để khiến mẹ cười. Nhưng mẹ vẫn giữ khuôn mặt không biểu cảm. Cuối cùng, đứa trẻ cảm thấy cảm xúc của mình sụp đổ, khóc thét lên.

Có thể thấy, cảm xúc của mẹ có ảnh hưởng trực tiếp đến trẻ.

Ảnh hưởng này, khi nhỏ có thể dẫn đến việc trẻ cảm thấy thất vọng, khi lớn hơn có thể ảnh hưởng đến tính mạng của trẻ.

Gần đây có một câu chuyện cảm động trên Zhihu: Trong ký ức của một cô gái, mẹ chưa bao giờ cười với cô. Trong cuộc sống, mẹ thường chỉ thể hiện sự châm biếm hoặc trách móc. Vì sự không ổn định của cảm xúc mẹ, cô gái từng tự ti, trầm cảm, thậm chí nghĩ đến việc tự sát.

Nhưng nếu nói mẹ không yêu cô có vẻ cũng không phải. Trong đời sống hàng ngày, người mẹ không hoàn toàn thờ ơ, cũng quan tâm đến việc con có ăn uống đủ đầy hay không. Vì vậy, cô gái rất bối rối, cuối cùng hỏi: "Tôi chỉ muốn biết mẹ có yêu tôi không. Mẹ có yêu con gái duy nhất của mình không". Những lời của cô gái tràn ngập sự lạc lối và bất lực, thật khiến người ta đau lòng.

Nhà tư vấn tâm lý Lại Bội Hạ (Trung Quốc) đã từng có một bài diễn thuyết trên sân khấu "Tôi là diễn giả". Cô chia sẻ về việc thời thơ ấu thường xuyên bị mẹ trách mắng, không vui vẻ, và khi trưởng thành cô ấy gặp khó khăn trong các mối quan hệ tình cảm. Cô cảm thán: "Khi mẹ của bạn sống trong đau khổ suốt cả đời, bạn có dám vui vẻ không? - Câu trả lời là, rất khó".

Hãy tưởng tượng, nếu mẹ liên tục ở trong trạng thái cảm xúc tiêu cực, thường xuyên lớn tiếng với chồng và con cái, thì trong gia đình sẽ chỉ tràn ngập bầu không khí căng thẳng và không vui vẻ. Và trong những ngày như vậy, không ai dám vui vẻ, cũng không thể vui vẻ nổi.

Một cuộc khảo sát đã chỉ ra: 83,2% những cậu bé có tính cách nhút nhát, không có chính kiến; 87,4% những cô gái có tính cách nóng nảy, tiêu cực, quá nhạy cảm... đều có nguồn gốc từ một người mẹ nghiêm khắc, cứng nhắc và hay nổi nóng.

Nghiên cứu cũng chứng minh, trẻ sẽ bắt chước cảm xúc và hành vi của mẹ, và học cách kiểm soát cảm xúc từ mẹ. Nếu cảm xúc của mẹ luôn buồn chán, lo âu, tức giận, không ổn định hoặc mất kiểm soát, thì cảm xúc của trẻ cũng sẽ không ổn định. Ảnh hưởng này thậm chí có thể kéo dài suốt đời.

Thái độ lạc quan và tích cực của mẹ làm nền tảng cho tâm hồn con thêm phần vui vẻ. Mẹ đã dùng thái độ vui vẻ của mình để dạy con cách đối xử với người khác bằng sự rộng lượng, nhìn thế giới bằng ánh mắt ấm áp, và để lại cho con món quà tinh thần quý giá nhất.

"Tôi muốn vui vẻ, nhưng..."

Nhiều người mẹ nói rằng:

"Tôi cũng muốn trở thành một người mẹ có tâm trạng tốt, nhưng hàng ngày bận rộn, chồng không quan tâm, con thì ồn ào, tôi thực sự không kiểm soát được cảm xúc của mình và không thể vui vẻ". Thực ra, để cho con và gia đình hạnh phúc, yêu cầu mẹ không có bất kỳ cảm xúc tiêu cực nào là không hợp lý và không thực tế.

Cuộc sống vốn không dễ dàng, buồn bã, tức giận, tuyệt vọng... đều là điều khó tránh khỏi. Vì vậy, chỉ khi bạn chăm sóc bản thân, yêu thương chính mình và làm cho chính mình hạnh phúc, thì mới có thể mang lại hạnh phúc cho con cái và gia đình.

Chúng ta cần phải chấp nhận sự tồn tại của tất cả các cảm xúc tiêu cực, nhưng hơn nữa là học cách quản lý cảm xúc của chính mình.

Trước khi nổi giận, hãy dành cho mình 5 phút để bình tĩnh: Cảm xúc giận dữ giống như nhiệt kế, khi đạt đến đỉnh điểm sẽ tự hạ xuống. Do đó, khi nhận thấy mình sắp nổi giận, cách tốt nhất là tránh xa trẻ, tạm rời khỏi tình huống để bình tĩnh 5 phút. 5 phút này có thể không ngay lập tức giải quyết mâu thuẫn, nhưng có thể giúp tránh việc làm tổn thương trẻ khi bạn đang tức giận nhất.

Dám thể hiện tình yêu: Có người nói, liệu mẹ có biết thể hiện tình yêu hay không quyết định khả năng yêu của trẻ. Trẻ không có tình yêu, dù có xuất sắc thế nào, bên trong cũng sẽ là một mảnh đất khô cằn và sẽ mất khả năng yêu thương. Ngược lại, trẻ có được tình yêu, ngay cả khi gặp khó khăn và thử thách, cũng biết yêu bản thân, yêu người khác và sống hòa hợp với thế giới. Vì vậy, hãy thường xuyên thể hiện tình yêu đối với gia đình.

Chấp nhận sự không hoàn hảo của cuộc sống: Nếu bạn cảm thấy thế giới không hoàn hảo, luôn đầy sự giận dữ và chỉ trích đối với những người xung quanh, thì điều cần thay đổi là chính bạn. Khi không thể hoàn hảo, hãy tha thứ cho bản thân; khi trẻ không hoàn hảo, cũng hãy tha thứ cho trẻ. Cảm xúc ổn định và tình yêu vô điều kiện chính là điều làm cho cha mẹ trở nên hoàn hảo nhất trong mắt trẻ.

Giáo dục gia đình thực ra không cần cha mẹ phải xuất sắc đến mức nào, một người mẹ bình thường với thái độ hòa nhã và cảm xúc ổn định chính là phúc lớn nhất của trẻ. Là người dẫn đường đầu tiên trong cuộc đời trẻ, khi có năng lượng tích cực, chúng ta có thể mang lại tiếng cười cho con một cách tự nhiên.

Chỉ bằng cách này, những hạt giống lạc quan mới có thể được gieo vào thế giới của con và mang lại cho con sức mạnh để được hạnh phúc mà không sợ những giông bão trong tương lai.