Người dùng đang rơi vào bẫy thuật toán gây nghiện của Tiktok như thế nào?

Thuật toán AI của TikTok có thể giúp người dùng giải toả tổn thương thời thơ ấu, khám phá giới tính thật. Trong khi Facebook yêu cầu người dùng thiết lập hồ sơ và cung cấp thông tin cá nhân để làm được điều này thì TikTok chỉ cần sử dụng thuật toán.

Theo Mashable, nền tảng truyền thông kỹ thuật số về văn hóa, công nghệ, khoa học và xã hội (Anh): "TikTok có thể đọc tâm hồn của người dùng. Hơn nữa, Tiktok có thể khám phá tâm trí của người dùng, thậm chí cả những thứ mà người dùng chưa từng biết đến về bản thân mình. Thuận toán của Tiktok thực sự đang gây nghiện cho người sử dụng".

Theo đó, thành công của TikTok nằm ở thuật toán đề xuất nội dung giúp người dùng luôn được tiếp cận thông tin mới nhằm tạo cảm giác mới mẻ, không nhàm chán. Trên thực tế, hầu hết người dùng bị cuốn vào các video hướng dẫn làm vườn, nấu ăn và cũng không ít người đắm chìm vào những video liên quan đến vấn đề về thần kinh.

Theo giáo sư tâm lý học Inna Kanevsky: "Người dùng có vẻ được thuật toán TikTok chẩn đoán về hội chứng tâm lý. Đây chính là cách mà AI có thể thay đổi cuộc sống con người và điều này thật sự đáng lo ngại. Thuật toán không chỉ dừng lại ở việc dự đoán mà còn tạo các ma trận thông tin xung quanh người dùng".

Các thuật toán AI của Amazon hay Netflix cũng được thiết kế để đoán người dùng muốn xem gì tiếp theo, từ đó gợi ý nội dung phù hợp. Tuy nhiên, TikTok lại hoạt động như thể Tiktok sẽ giúp cho người dùng biết được họ là ai, họ thực sự muốn điều gì.

Các dự đoán về người dùng của TikTok là kết quả cuối cùng của một loạt các bước lặp đi lặp lại. Theo Wall Street Journal, khi người dùng lập tài khoản mới, thuật toán sẽ hiển thị cho những người dùng mới hàng loạt video phổ biến được thiết kế để kiểm tra phản ứng của họ với các loại nội dung khác nhau.

Các nội dung này được đề xuất từ điệu nhảy đang được lan truyền đến video sửa chữa nhà cửa. Chỉ trong khoảng hai giờ đồng hồ, thuật toán có thể đoán được tâm lý của người dùng trên nền tảng cùng những mối quan tâm của họ.

Theo John Bargh, giáo sư tâm lý học và khoa học nhận thức tại Đại học Yale, thuật toán này là một sự bắt chước kỳ lạ của việc học thống kê. Điều này khiến tâm trí con người tiếp thu kiến thức mới một cách vô thức chỉ đơn giản bằng cách tiếp nhận các mô hình của thế giới xung quanh.

Đặc biệt, đáng lo ngại hơn, TikTok thậm chí còn biết cả những bí mật thầm kín nhất mà người dùng còn chưa khám phá ra, giáo sư John Bargh cho biết.

Động cơ cuối cùng của AI không phải là phân tích tâm lý người dùng. Thực tế, TikTok muốn thông qua các dữ kiện đó để kiếm tiền. Theo Johannes Eichstaedt, nhà khoa học tại Viện Stanford, thuật toán của Tiktok đang cố gắng làm cho người dùng thấy mình đặc biệt so với người dùng khác và Tiktok sẽ kiếm tiền từ đó.

Cùng với đó, nhà khoa học Johannes Eichstaedt cho biết thêm, AI của TikTok nguy hiểm đến mức người dùng nền tảng này chỉ như đang tham gia vào một canh bạc. Nếu may mắn, Tiktok sẽ gợi ý cho người dùng những nội dung giúp thay đổi bản thân theo chiều hướng tích cực. Nếu không, Tiktok có thể dẫn dắt ai đó vào một thế giới mới dưới danh nghĩa khám phá bản thân.

Đến nay, thuật toán TikTok hoạt động cụ thể ra sao vẫn còn là điều bí ẩn. Vào năm 2020, Tiktok đã tiết lộ công cụ gợi ý nội dung được phát triển dựa trên ba yếu tố: tương tác của người dùng trên ứng dụng, các yếu tố trong video mà người dùng xem (như âm thanh, hashtag) và bối cảnh liên quan tới người dùng (như người dùng có xu hướng chọn ngôn ngữ gì, ở nước nào, loại thiết bị đang sử dụng).

Tiktok giải thích thêm: "Trên những ứng dụng khác, nhiều người có thể xem một số video nổi bật giống nhau, nhưng những đề xuất mà Tiktok đưa ra cho mỗi cá nhân là duy nhất, không ai giống ai".

Theo The Wired