Nhiều nhân viên công ty tài chính nghỉ việc vì định kiến xã hội, khi nhắc nợ khách hàng còn bị đe dọa ngược lại

Chia sẻ tại tọa đàm Tín dụng tiêu dùng: "Cho vay và thu hồi nợ đúng pháp luật!" do báo Người lao độn g tổ chức, ông Nguyễn Hoàng Minh, Trưởng đại diện Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam tại TP HCM cho biết, thị trường tín dụng tiêu dùng hiện rất khó khăn, nhất là đối với các công ty cho vay hợp pháp.

Cả nước hiện có 16 công ty được Ngân hàng nhà nước cấp phép trong khi các App không được cấp phép rất nhiều đã gây ảnh hưởng những công ty chính thống khiến họ bị đánh đồng, bị ngộ nhận, bị ảnh hưởng thương hiệu. Thậm chí, công ty tài chính tiêu dùng hợp pháp, được cấp phép quản lý đang bị đánh đồng với tín dụng đen.

Hoạt động cho vay và thu hồi nợ quý I tăng trưởng thấp, có công ty tài chính sụt giảm cả cho vay và thu hồi nợ. Trong khi trước đó, giai đoan 2016-2022, các công ty tài chính phát triển rất tốt, tăng trưởng 19-20%, chiếm 14-15% tổng dư nợ chung.

Theo ông Nguyễn Hoàng Minh, hiện có tình trạng đội ngũ nhân sự chính thống nghỉ việc nhiều, công ty tài chính khó tuyển dụng do rủi ro nghề nghiệp, định kiến xã hội. Thêm vào đó, nhiều khách hàng vay tiêu dùng dưới chuẩn chây ì trả nợ, khi nhân viên tài chính nhắc thì họ còn đe dọa ngược lại.

Do đó, để thị trường cho vay tiêu dùng tăng trưởng trở lại, hạn chế tín dụng đen, ông đề xuất cần tăng cường giải pháp tuyên truyền tránh để khách hàng gây ngộ nhận công ty tài chính tiêu dùng hợp pháp và công ty trái pháp luật.

Theo Thạc sỹ, Luật sư Phạm Văn Đức - Công ty Luật TNHH MTV Đức & Phạm cho biết, có không ít người vay không phân biệt được đâu là công ty tài chính, tài chính công nghệ (fintech) được cấp phép, đâu là tín dụng đen.

Hiện nay, các công ty tài chính chính thức hoạt động rất bài bản, công khai theo pháp luật. Trong khi các công ty núp bóng tín dụng đen mập mờ về hợp đồng, lãi suất (lãi suất thấp nhưng thu phí cao dẫn đến lãi suất thực rất cao để các khách vay tín dụng tiêu dùng là đối tượng người trẻ, hộ gia đình nghèo sập bẫy).

Do đó, khi khách hàng tìm đến các công ty tài chính để vay tiêu dùng, điều đầu tiên khách hàng nên kiểm tra thông tin về các tổ chức tín dụng cho vay, gói vay có đúng luật không để nhận diện đâu là công ty tài chính chính thức, đâu là công ty tài chính trá hình.

Về khuyến cáo người vay làm sao hạn chế tín dụng đen, ở góc độ luật sư, ông Đức cho rằng đầu tiên khách hàng vay cần phải tìm hiểu thông tin đối với công ty tài chính cho vay của mình là công ty nào, có được phép hoạt động hay không. Luật quy định hợp đồng vay là hợp đồng bằng văn bản, trong hợp đồng thể hiện rõ lãi suất, phương thức xử lý nợ... Công ty núp bóng trá hình đều né quy định, không ký hợp đồng chính thức.

Cũng tại tọa đàm, ông Ngô Xuân Duy - Giám đốc Pháp Chế, Công ty Mua bán nợ Việt Nam quốc tế cho rằng bên cạnh giám sát bên cho vay thì cũng cần có giám sát chặt chẽ với người đi vay.

Theo ông Duy, Thông tư 43, Thông tư 18 của Ngân hàng Nhà nước điều chỉnh trực tiếp tới các công ty tài chính tín dụng, còn các công ty mua bán nợ thì chưa có. Do đó, cần có khung pháp lý rõ ràng hơn, và có thể điều chỉnh các công ty mua bán nợ không chỉ có tổ chức tín dụng. Ví dụ như việc gọi điện nhắc nợ như thế nào là đúng.

“Chúng tôi cũng khởi kiện tại tòa án đối với khách hàng chây ỳ trả nợ nhưng trong quá trình làm việc cũng khó khăn. Vì góc nhìn của cơ quan tố tụng chưa có cái nhìn có thiện cảm đối với phân khúc này, các công ty mua bán nợ phải giải trình khá nhiều dù họ khởi kiện theo đúng quy định. Hơn nữa, thời gian tiến hành tố tụng khá dài, từ 9 tháng đến 1 năm với vụ án thông thường. Và với hàng ngàn hồ sơ thì việc này khá khó khăn. Do đó, cần cơ chế phù hợp hơn đối với hoạt động thu hồi nợ. Đây là vấn đề của các nhà làm luật nhưng xuất phát từ những khó khăn thực tế hiện nay, rất cần những biện pháp xử lý”, đại diện Công ty Mua bán nợ Việt Nam quốc tế cho biết.

Hiện nay, một số khách hàng dùng giấy tờ giả để vay, hành vi này có thể vi phạm về lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản. Do đó, cần cả ý thức trách nhiệm của khách hàng trong quá trình vay nhằm giúp thị trường minh bạch, rõ ràng hơn, và hạn chế thấp nhất hành vi lừa đảo. Từ góc nhìn hiện nay, cơ quan quản lý kiểm soát tín dụng đen chặt chẽ nhưng cũng cần giám sát người vay có trách nhiệm. Cần minh bạch, rõ ràng từ 2 phía để thúc đẩy tài chính tiêu dùng phát triển.