Nhu cầu tăng cao, 'hạm đội bóng tối' với các con tàu vốn đã đến tuổi 'nghỉ hưu' vẫn phải ngày đêm chở dầu Nga đi khắp thế giới

Vẫn hoạt động dù đã đến tuổi “xẻ thịt”

Đòn trừng phạt của Liên minh châu Âu (EU) nhằm vào Nga, bao gồm lệnh cấm vận dầu thô và các chế phẩm dầu mỏ bằng đường biển, đã tạo cơ hội cho các con tàu kéo dài thời gian hoạt động. Một con tàu 26 tuổi đã gia nhập vào hạm đội “bóng tối”  khổng lồ chở dầu của Nga đi ra thị trường toàn cầu.

Mối lo ngại hiện nay là đội tàu này có thể không được kiểm tra và bảo dưỡng đúng cách, dẫn đến các tai nạn thảm khốc trên biển, gây ra sự cố tràn dầu nghiêm trọng. Việc duy trì hoạt động của các tàu dầu già cỗi là một lời nhắc nhở rằng các biện pháp trừng phạt của phương Tây đối với Moscow sẽ đi kèm rủi ro về môi trường.

Lars Barstad, giám đốc điều hành đơn vị quản lý của Frontline, một trong những chủ sở hữu lớn nhất của các siêu tàu chở dầu, nói: “Thảm họa môi trường đang chực chờ xảy ra khi sử dụng đội tàu già cỗi như vậy”.

Thông thường, chủ sở hữu tàu dầu bắt đầu xem xét “xẻ thịt” tàu có thâm niên hoạt động 15 năm để bán phế liệu. Đến năm hoạt động thứ 20, số phận của tàu dầu xem như đã được an bài.

Tuy nhiên, hiện tại, nhiều chủ tàu chở dầu đang cố kéo dài thời gian hoạt động của những chiếc tàu lớn tuổi thêm vài năm nữa để kiếm lợi nhuận.

Theo Equasis, một hệ thống cơ sở dữ liệu an toàn hàng hải, ít nhất 40 tàu chở dầu của Nga đến Trung Quốc và Ấn Độ trong giai đoạn từ đầu tháng 12 đến đầu tháng 2 không có bảo hiểm từ nhóm quốc tế của các hội bảo vệ và bồi thường (IGP&I). 3 tàu chở dầu không có giấy chứng nhận khả năng đi biển. Đây là  bản do cơ quan đăng kiểm cấp để chứng nhận tàu có trạng thái kỹ thuật đảm bảo hoạt động an toàn trong một phạm vi hành hải nhất định.

Có những lý do hợp lý để loại bỏ tàu chở dầu khi chúng 20 tuổi. Thông thường, lý do cơ bản là chi phí duy trì hoạt động của chúng trở nên tốn kém do các yêu cầu về an toàn và bảo trì trở nên khó khăn hơn. Các lý do khác là tác động của nhiều năm bị nước mặn ăn mòn và việc sử dụng gần như liên tục gây căng thẳng cho tính toàn vẹn của thân tàu và hệ thống đẩy.

Tàu chở dầu thường trải qua được kiểm tra chuyên sâu khoảng 5 năm một lần. Đến đợt kiểm tra thứ tư, tính kinh tế của việc tiếp tục hoạt động của tàu chở dầu giảm mạnh. Các đợt kiểm tra như vậy có thể tiêu tốn từ 3-4 triệu USD đối với các tàu chở dầu lớn.

Giới chức trách ở các cảng cũng có xu hướng kiểm tra chặt chẽ hơn tàu cũ. Chi phí gia tăng và việc thiếu khách hàng sẽ khuyến khích các chủ sở hữu bán chúng cho những công ty chuyên phân rã tàu cũ để lấy phế liệu

Rủi ro cho môi trường biển

Một số tàu chở dầu già cỗi đang vận chuyển dầu thô của Nga đi qua vùng biển quốc tế ngoài khơi Hy Lạp hoặc vùng lãnh thổ Ceuta của Tây Ban Nha ở Bắc Phi.

“Đây là một rủi ro môi trường rất lớn. Các tàu chở dầu này lẽ ra phải bị loại bỏ nhưng chúng lại đang thực hiện vô số chuyến vận chuyển hàng triệu thùng mà không có bảo hiểm thích hợp”,  Adi Imsirovic, một nhà kinh doanh dầu mỏ kỳ cựu, hiện là giám đốc của Công ty tư vấn Surrey Clean Energy, nói.

Theo dữ liệu từ Công ty dịch vụ vận tải biển Clarkson, độ tuổi trung bình của đội tàu chở dầu hiện nay là 12 năm. Svein Moxnes Harfjeld, Giám đốc điều hành của hãng tàu chở dầu DHT Holdings, cho biết gần một phần ba số tàu dầu hiện nay trên 15 tuổi và số lượng tàu già cỗi được dự báo sẽ tăng nhanh trong những năm tới.

Tham khảo: Bloomberg