Quỹ hỗ trợ doanh nghiệp cho vay lãi suất 4-6%/năm vẫn 'ế'

Theo báo cáo sơ kết của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Quỹ phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa có vốn điều lệ tối thiểu 2.000 tỷ đồng, thực cấp là 837,25 tỷ đồng. Sau 3 năm hoạt động, Quỹ đã bảo toàn và phát triển vốn điều lệ được cấp từ ngân sách, đạt khoảng 1.107 tỷ đồng, trong đó bổ sung 270 tỷ đồng từ kết quả hoạt động.

Thời gian qua, quỹ chủ yếu giải ngân cho vay gián tiếp qua 5 ngân hàng BIDV, MBBank, SHB, HDBank và Bắc Á Bank). Lãi suất cho vay ngắn hạn là 4,16%/năm, lãi suất cho vay trung và dài hạn là 6%/năm.

Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, ngân hàng chủ yếu đề cao tỷ trọng tài sản bảo đảm của doanh nghiệp và lợi nhuận thu được của dự án mà chưa quan tâm nhiều đến các tiêu chí lựa chọn đối tượng ưu tiên của quỹ như đúng đối tượng là doanh nghiệp nhỏ và vừa; tính đổi mới, sáng tạo của sản phẩm, của công nghệ, tính bền vững của dự án và lợi ích cho xã hội.

Tính đến tháng 6, tổng số vốn quỹ đã chấp thuận cho vay là 425 tỷ đồng (uỷ thác cho vay và cho vay gián tiếp). Tổng vốn đã giải ngân theo tiến độ của dự án đạt khoảng 270 tỷ đồng. Số tiền gốc cho vay đã thu hồi đạt 120 tỷ đồng, thu lãi 21 tỷ đồng, dư nợ còn khoảng 150 tỷ đồng.

Nghị định 39 sau 3 năm thực hiện đã phát sinh một số vướng mắc, về hoạt động cho vay, tài trợ vốn, trích lập dự phòng rủi ro... Theo đó, Bộ Kế hoạch Đầu tư đề xuất sửa nghị định. Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 39.

Đối với cho vay trực tiếp, dự thảo bổ sung nguyên tắc cho vay trực tiếp: "Doanh nghiệp đã được vay vốn của quỹ được xem xét cho vay đối với dự án, phương án sản xuất, kinh doanh mới từ nguồn vốn của quỹ nếu doanh nghiệp đã hoàn trả hết nợ gốc và lãi tiền vay đầy đủ, đúng thời hạn."

Theo Bộ Kế hoạch và Đầu tư, mục tiêu của quỹ là hỗ trợ cho khu vực doanh nghiệp nhỏ và vừa, cần đưa nguồn vốn tới nhiều doanh nghiệp để phát triển. Hạn chế một doanh nghiệp trong cùng một giai đoạn vay vốn dàn trải cho nhiều dự án, phương án sản xuất kinh doanh. Đồng thời, sau khi doanh nghiệp hoàn trả hết sẽ đủ cơ sở đánh giá kết quả, hiệu quả, khả năng và nhu cầu thực sự hỗ trợ lần tiếp theo.

Dự thảo cũng sửa đổi, bổ sung về điều kiện vay vốn đáp ứng tiêu chí doanh nghiệp nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo theo quy định tại Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa và các văn bản hướng dẫn thi hành; có dự án, phương án sản xuất, kinh doanh khả thi và đảm bảo phù hợp với tiêu chí xác định doanh nghiệp nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo.

Về tài trợ vốn, dự thảo bổ sung quy định, mỗi doanh nghiệp có thể được tài trợ vốn không quá 1 dự án, phương án sản xuất kinh doanh. Việc bổ sung quy định này nhằm hạn chế tập trung tài trợ vốn nhiều lần đối với 1 doanh nghiệp, tạo sự công bằng giữa các doanh nghiệp trong việc tiếp cận nguồn vốn tài trợ của quỹ.