Sau 60 tuổi, hơn 50% nam giới sẽ mắc phải căn bệnh này: Nếu không gặp các vấn đề sau thì xin chúc mừng

Khi dân số toàn cầu già đi, tỷ lệ mắc bệnh tăng sản tuyến tiền liệt cũng ngày càng tăng. Đây là bệnh khá phổ biến ở người cao tuổi. Tại Việt Nam, 63,8% nam giới trên 60 tuổi mắc tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt. Con số lên tới 90% với nam giới từ 80-90 tuổi.

Tăng sản tuyến tiền liệt và các triệu chứng thường gặp

Tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt hay tăng sinh tiền liệt tuyến (tiếng Anh là BPH – Benign Prostatic Hyperplasia), là một u lành thường gặp nhất ở nam giới trung niên và tăng kích thước dần theo tuổi.

Đây là một bệnh lành tính, phần lớn xảy ra ở nam giới ở độ tuổi trung niên và cao tuổi, nhưng có thể trở thành một trong những bệnh gây rối loạn tiết niệu ở nam giới, dễ gây ra các biến chứng như sỏi bàng quang, tiểu máu hoặc nhiễm trùng hệ tiết niệu, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và sự an toàn của người bệnh.

Tuyến tiền liệt dần dần to ra ở nam giới sau tuổi 40 và các triệu chứng thường bắt đầu xuất hiện ở độ tuổi 60 và 70. Tăng sản tuyến tiền liệt thường biểu hiện như tiểu đêm nhiều, khó tiểu, đường nước tiểu mỏng, tiểu yếu và tiểu không tự chủ. Các triệu chứng trong thời gian bảo quản bao gồm tiểu gấp, tiểu thường xuyên và cấp bách.

Ảnh minh họa: Internet

Khi bệnh tiến triển, tình trạng tắc nghẽn ngày càng trầm trọng khiến chức năng cơ bàng quang giảm sút, dẫn đến lượng nước tiểu tồn đọng trong bàng quang tăng lên, dung tích bàng quang giảm và khoảng thời gian đi tiểu ngắn hơn. Nếu người bệnh gặp biến chứng do sỏi bàng quang hoặc nhiễm trùng thì các triệu chứng đi tiểu nhiều lần, tiểu buốt, tiểu đau sẽ rõ ràng hơn.

Các triệu chứng trong giai đoạn tiểu tiện bao gồm khó tiểu, đường tiết niệu chia đôi và tiểu không hết. Khi tình trạng tắc nghẽn trở nên trầm trọng hơn, tình trạng khó tiểu cũng sẽ tăng từ nhẹ đến nặng và có thể xảy ra tình trạng bí tiểu. Nói một cách đơn giản, thời gian đi tiểu của bệnh nhân bị kéo dài, phạm vi đi tiểu bị rút ngắn và bệnh nhân không thể đi tiểu hoặc tiểu không hết.

Trong trường hợp nghiêm trọng, tiểu máu, thận ứ nước, sỏi bàng quang và bệnh trĩ hoặc thoát vị nặng hơn cũng có thể xảy ra.

Nguyên nhân tăng sinh lành tính tiền liệt tuyến

Nguyên nhân chính xác của tình trạng tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt vẫn chưa được làm rõ hoàn toàn. Tuy nhiên, các nghiên cứu đã chỉ ra mối liên hệ mật thiết giữa tình trạng này với tuổi tác và sự thay đổi nội tiết liên quan đến tuổi, bao gồm androgen lưu hành và dihydrotestosteron.

Bệnh này không xuất hiện ở nam giới đã bị cắt tinh hoàn hoặc tinh hoàn mất chức năng trước khi dậy thì. Đối với những bệnh nhân mắc tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt, việc cắt tinh hoàn sẽ dẫn đến teo biểu mô tuyến tiền liệt.

Ảnh minh họa: Internet

Tuyến tiền liệt có cấu tạo gồm tổ chức đệm và tổ chức tuyến, duy trì sự cân bằng giữa hai loại tổ chức này. Khi tổ chức sợi và liên kết phát triển mạnh hơn, sẽ hình thành các u lành. Phân tích cho thấy dấu hiệu chính của bệnh là phì đại tổ chức đệm, quá sản tổ chức sợi và liên kết, đồng thời giảm chức năng tuyến, do đó còn gọi là u xơ tuyến tiền liệt.

Trong tuyến tiền liệt, hệ thống thần kinh tự động gây co thắt khi bị kích thích, với nhiều thụ thể alpha-adrenergic điều phối sự co thắt cơ trơn. Do đó, có hai cơ chế gây tắc nghẽn đường tiểu: tuyến tiền liệt phì đại chèn ép niệu đạo gây cản trở dòng tiểu và tuyến tiền liệt phì đại kích thích thụ thể alpha-adrenergic, dẫn đến co thắt cơ trơn tại cổ bàng quang và niệu đạo, gây ra triệu chứng kích thích.

Phân biệt tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt với các bệnh khác

Tình trạng tăng sinh lành tính tuyến tiền liệt (BPH) thường gây ra các triệu chứng như tiểu nhiều và tiểu khó, cần được chẩn đoán chính xác để phân biệt với một số bệnh lý khác, bao gồm:

- Ung thư tuyến tiền liệt: BPH và ung thư tuyến tiền liệt đều phổ biến ở người cao tuổi. Khi có nghi ngờ, sinh thiết là cần thiết để xác nhận chẩn đoán ung thư.

Ảnh minh họa: Internet

- Xơ cứng cổ bàng quang: Bệnh này chủ yếu ảnh hưởng đến người trên 60 tuổi, gây khó tiểu và đôi khi dẫn đến bí tiểu, phải dùng ống thông niệu đạo.

- Bàng quang thần kinh: Người mắc bàng quang thần kinh cũng gặp khó khăn khi tiểu tiện, kèm theo rỉ nước tiểu. Bệnh này thường xảy ra ở những người có tiền sử chấn thương cột sống hoặc tai biến mạch máu não.

- Hẹp niệu đạo: Hẹp niệu đạo thường gây khó tiểu và bí tiểu, thường gặp ở những người có tiền sử chấn thương niệu đạo hoặc đã trải qua can thiệp y tế qua niệu đạo.

- Viêm hoặc áp xe tuyến tiền liệt: Bệnh này ít gặp ở người già, phổ biến hơn ở người trung niên.

Việc chẩn đoán chính xác giúp loại trừ các bệnh lý này và đảm bảo điều trị phù hợp cho bệnh nhân.

(Tổng hợp)