Siêu cường đại chiến?

Trước đó, khi công bố Chiến lược Quốc phòng quốc gia mới hôm 19-1, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Jim Mattis cũng chỉ trích tình trạng đóng cửa chính phủ sẽ ảnh hưởng tới các chiến dịch quân sự của nước này, bao gồm một số hoạt động huấn luyện, bảo trì và tình báo. Dù vậy, Bộ Quốc phòng bảo đảm cuộc chiến của Mỹ ở Afghanistan cũng như các chiến dịch chống phiến quân Hồi giáo ở Iraq và Syria sẽ không bị ảnh hưởng.

Cũng trong buổi công bố này, theo trang WTOP, ông Mattis lên án mạnh mẽ quốc hội vì đã tạo ra "kẻ thù hủy diệt nhất" mà quân đội Mỹ phải đối mặt. "Trong vòng 16 năm qua, không có kẻ thù nào trên chiến trường gây hại đến tính sẵn sàng chiến đấu của quân đội Mỹ bằng Đạo luật Kiểm soát ngân sách và các đợt cắt giảm chi tiêu quân sự" - ông chủ Lầu Năm Góc nhấn mạnh.

Ông Mattis trong buổi công bố Chiến lược Quốc phòng quốc gia mới hôm 19-1. Ảnh: AP

Những chỉ trích của ông Mattis càng gây chú ý khi Chiến lược Quốc phòng quốc gia mới của Mỹ đòi hỏi nước này phải cùng các đồng minh và đối tác "cạnh tranh, răn đe và chiến thắng" để "thắng lợi trong các cuộc xung đột và gìn giữ hòa bình thông qua sức mạnh".

Là chiến lược mới đầu tiên sau 10 năm, chiến lược lần này đánh dấu sự chuyển hướng của Mỹ: Ưu tiên chống lại Trung Quốc và Nga sau gần 2 thập kỷ tập trung chiến đấu với chủ nghĩa khủng bố. Ông Mattis giải thích: "Chúng ta sẽ tiếp tục chiến dịch chống khủng bố nhưng cuộc cạnh tranh giữa các siêu cường mới là ưu tiên hàng đầu của an ninh quốc gia Mỹ".

Mỹ sẽ tiếp tục có mặt ở Afghanistan. Phi công Mỹ vẫn không kích tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS), mạng lưới al-Qaeda, al-Shabab trải rộng từ Syria, Yemen đến Somalia. Song song đó, Mỹ phải chuẩn bị cho cuộc chiến trên bộ tiềm tàng giữa các siêu cường. Tuy nhiên, báo The New York Times dẫn lời các quan chức Bộ Quốc phòng Mỹ thừa nhận đi hai hướng cùng lúc sẽ càng gây sức ép lên một đội quân vốn đã bị căng sức từ lâu.

Trước việc ông Mattis dường như ám chỉ trực tiếp Nga: "Với những ai đe dọa nền dân chủ Mỹ, nên biết rằng ngày mà các người thách thức chúng ta sẽ là ngày dài nhất và tồi tệ nhất dành cho các người", Bộ trưởng Ngoại giao Nga Sergey Lavrov hôm 19-1 mô tả chiến lược quốc phòng mới của Mỹ là "đối địch". Cùng ngày, người phát ngôn Đại sứ quán Trung Quốc tại Mỹ cảnh báo tư duy Chiến tranh lạnh và quyết ăn thua sẽ chỉ dẫn đến xung đột và đối đầu.