Steve Jobs và Bill Gates: Mối "tình-thù" vĩ đại của làng công nghệ

Dưới đây là lịch sử tình bạn giữa Steve Jobs và Bill Gates theo lời kể của Walter Isaacson, người viết tiểu sử cho Jobs cùng nhiều nguồn khác:

Bill Gates và Steve Jobs không phải lúc nào cũng là kẻ thù. Microsoft đã sáng tạo một phần mềm cho Apple II và Gates cũng thường xuyên bay đến Cupertino để xem phương thức làm việc công ty bạn.

Đầu những năm 1980, Jobs đã tới Washington thương thảo với Gates để viết phần mềm Microsoft cho dòng máy tính Apple Macintosh với giao diện đồ họa người dùng mang tính đổi mới cách mạng. Gates không quá ấn tượng với Apple bởi những gì ông thấy là một nền tảng bị hạn chế, cộng thêm thái độ thiếu thiện chí từ “cha đẻ” của “quả táo khuyết”.

Ông chia sẻ: “Cách bán hàng của Steve Jobs rất bất cần, anh ta chẳng cần ai song lại có thể cho người khác tham gia như ban phát một ân huệ”.

Tuy nhiên, Gates đã xuất hiện cùng Jobs trong video “Dating Game” năm 1983. Trước thềm ra mắt Macintosh, đoạn clip này được chiếu cho nhân viên Apple, trong đó có cảnh Gates khen sản phẩm Mac vì “thực sự nắm bắt được trí tưởng tượng con người”.

Microsoft và Apple đã đồng hành cùng nhau trong những năm đầu phát triển Macintosh. Vì thế, Gates từng hài hước đùa vui, nhân viên bên ông tham gia dự án còn nhiều hơn so với đối phương.

Mối quan hệ khô khan giữa hai người đã sụp đổ khi Microsoft công bố phiên bản đầu của Microsoft năm 1985.

Jobs nổi giận lôi đình đồng thời cáo buộc Gates cùng Microsoft đã sao chép Macintosh. Song ngược lại, Gates chẳng hề quan tâm bởi ông hiểu khái niệm giao diện đồ họa rất rộng lớn và Apple không hề độc quyền ý tưởng ấy.

Bên cạnh đó, Gates biết Apple đã lấy ý tưởng từ phòng thí nghiệm PARC Xerox, một tổ chức cả hai đều ngưỡng mộ. Chính vì thế, đáp trả lời “tố” ăn cắp ý tưởng của Jobs, ông tài tình: “Steve à, hãy nhìn câu chuyện theo nhiều phương diện. Hãy nghĩ rằng, cả hai chúng ta đều có một anh hàng xóm giàu có tên Xerox và khi tôi đột nhập vào nhà anh ấy để lấy trộm chiếc tivi thì cậu đã lấy chúng từ trước rồi”.

Từ ấy, một mảnh đất có hai vị vua. Thậm chí, Jobs còn lạnh nhạt tuyên bố: “Họ sao chép tất cả mọi thứ của chúng ta vì Gates chẳng biết xấu hổ”.

Mặt khác, Gates coi Jobs như một kẻ kỳ quái, lập dị chẳng giống ai. Dù vậy, Gates tôn trọng sở thích của Jobs về thiết kế: “Anh ấy dù không biết nhiều về công nghệ nhưng lại có bản năng tuyệt vời để làm nên những bản thiết kế đẹp mắt”.

Năm 1985, Steve Jobs từ chức khỏi Apple để lập công ty riêng, NeXT. Kể cả khi Jobs không còn “đầu quân” cho đối thủ mạnh nhất của Microsoft thì mối quan hệ hai người cũng chẳng thể cải thiện. Jobs nghĩ rằng nếu NeXT thua và Microsoft thắng thì “công nghệ sẽ bước vào Kỷ nguyên Đen tối trong khoảng 20 năm”.

Để rồi, Windows đánh bại tất cả. Vào cuối thập niên 80, Microsoft là nhân tố “bất khả chiến bại” trên thị trường máy tính cá nhân tiêu dùng.

Vào cuối những năm 90, Apple gặp phải khủng hoảng trầm trọng. Cụ thể hơn, năm 1996, Gil Amelio – CEO của Apple - phải quyết định mua lại NeXT để đưa Jobs trở về.

Gates khi ấy đã cố ngăn cản Amelio: “Tôi biết, công nghệ của cậu ta chẳng là gì ngoài một phiên bản “nhái” lại UNIX. Chả nhẽ bạn không hiểu Steve “mù” máy móc? Cậu ta chỉ giỏi bán hàng thôi. Tôi chẳng thể tin bạn lại đưa ra một quyết định ngu ngốc như vậy. Cậu ấy thiếu hiểu biết về kỹ thuật và 99% những gì Jobs nói và nghĩ đều là sai. Bạn mua cái đống rác rưởi ấy về làm gì?”.

Đến năm 1997, Jobs trở thành CEO của Apple. Tại buổi ra mắt Macworld đầu tiên, ông tuyên bố sẽ chấp nhận đầu tư từ Microsoft để giữ Apple bền vững. Tiếp theo, việc Bill Gates xuất hiện trên một màn hình lớn qua đường vệ tinh đã khiến khán giả la ó.

Khi Apples giới thiệu iTunes, Gates đã gửi một email cho nhân viên nội bộ của Microsoft: “Steve Jobs luôn tập trung vào những điều quan trọng. Anh ấy nắm được cách quảng bá, tìm được giao diện người dùng và biến sản phẩm trong tay thành một cuộc “cách mạng” công nghệ mới”.

Khi Apple “trình làng” iPod vào 2001, Gates tiếp tục gửi thêm email khác: “Chúng ta cần kế hoạch chứng minh rằng, dù Jobs có đi trước một bước thì ta vẫn có thể bắt kịp hay thậm chí vượt xa hơn”.

Tuy vậy, Jobs khá thất vọng về Microsoft, nhất là khi Steve Ballmer thế chỗ CEO từ Bill Gates năm 2000: “Ách thống trị của họ suy vong rồi. Tôi nghĩ, nếu Ballmer còn điều hành thì sẽ không có sự phát triển nào đâu”.

Mặt khác, Gates thấy nhiều thành công của Apple sau iPhone đều xuất phát từ Jobs thay vì là triết lý “đóng”.

“Cách tiếp cận này khá hiệu quả khi Steve nắm quyền nhưng không có nghĩa nó giành chiến thắng trong tương lai”, Gate nói.

Bill Gates không quá để tâm tới iPad và Jobs cũng chẳng nghĩ nhiều đến hệ sinh thái Windows.

Jobs thậm chí còn không bày tỏ chút thương cảm khi Gates quyết định bỏ Microsoft năm 2006 để tập trung vào nền tảng của mình. Jobs chia sẻ: “Về cơ bản, Bill thiếu óc tưởng tượng và chưa tự phát minh ra thứ gì. Tôi nghĩ anh ấy sẽ thoải mái hơn nếu làm từ thiện”.

Song, thật kỳ lạ, hai người đàn ông luôn tôn trọng nhau. Cùng hiện diện trên sân khấu tại một hội nghị năm 2007, Gates phát biểu: “Tôi sẽ đánh đổi để có được tầm nhìn của Steve”. Và Jobs cũng từng bộc bạch: “Tôi khâm phục Bill bởi đế chế oai hùng anh dựng được. Tôi còn rất thích làm việc cùng anh ấy. Bill cực thông minh và hài hước”.

Sau khi Jobs qua đời, Gates tiết lộ: “Tôi tôn trọng Steve, chúng tôi đã làm việc cùng nhau. Chúng tôi thúc đẩy đối phương ngay cả lúc là đối thủ cạnh tranh. Anh ấy chưa bao giờ khiến tôi bực tức”.

Đúng vậy! Dù mối quan hệ giữa họ là gì thì không thể phủ nhận rằng cả hai đều là những huyền thoại lừng lẫy: Jobs là "cha đẻ" của Apple – công ty đắt giá nhất thế giới còn Bill Gates trở thành người đàn ông giàu có nhất hành tinh.