Có thể tăng tỉ giá thêm 1% nữa?

Sau đợt điều chỉnh tỉ giá hôm 27-6, tỉ giá VNĐ/USD tăng liên tục trong nhiều ngày qua. Các NH đồng loạt bán ra ngoại tệ với giá trần. Trong khi đó, huy động vốn bằng ngoại tệ sụt giảm, trần lãi suất tiền gửi USD cũng giảm mạnh. Những diễn biến mới về cầu ngoại tệ cùng với cán cân xuất nhập khẩu có sự thay đổi, lãi suất USD có thể tiếp tục giảm là một ẩn số đối với tỉ giá.

Ngày 6-7, trên cơ sở tỉ giá liên NH là 21.036 đồng/USD cộng với biên độ 1%, các NH thương mại bán ngoại tệ với giá trần 21.246 đồng, giá mua vào chỉ thấp hơn bán ra 6 đồng/USD. Nếu tính từ ngày 28-6 (thời điểm NH Nhà nước tăng tỉ giá liên NH từ 20.828 đồng lên 21.036 đồng/USD), các NH đã liên tục tăng giá mua vào USD hơn 100 đồng.

Theo các NH, hơn 1 tháng qua, do NH Nhà nước không bán ra USD nên nguồn cung USD của các NH phụ thuộc hoàn toàn DN xuất khẩu. Mặt khác, người dân không bán USD cho NH bởi giá thu mua USD trên thị trường tự do thường cao hơn NH từ 100-200 đồng/USD trong khi DN mạnh tay bán ngoại tệ sau khi lãi suất tiền gửi USD giảm. Do đó, các NH phải cạnh tranh thu mua USD để đáp ứng nhu cầu ngoại tệ của khách hàng.

Diễn biến trên cho thấy tỉ giá đang đứng trước nhiều sức ép và nhiều khả năng sẽ tiếp tục được điều chỉnh. Bởi lẽ, từ đầu năm 2013, NH Nhà nước đã đề ra mục tiêu ổn định tỉ giá không quá 2%-3%. Tuy NH Nhà nước đã tăng tỉ giá liên NH thêm 1% nhưng theo đại diện Công ty CP Chứng khoán Bảo Việt (BVSC), dư địa điều chỉnh tỉ giá vẫn còn 1%. Nếu NH Nhà nước duy trì cam kết tỉ giá dao động trong khoảng 3% thì từ nay đến cuối năm 2013, tỉ giá có thể sẽ điều chỉnh tăng thêm 1%.

TS Nguyễn Văn Thuận, Trưởng Khoa Tài chính - NH Trường Đại học Mở TP HCM, cho rằng tỉ giá có điều chỉnh nữa hay không còn phụ thuộc vào tín hiệu thị trường, trạng thái ngoại hối của NH Nhà nước, chênh lệch giá vàng trong và ngoài nước có làm tăng sức mua USD để nhập lậu vàng hay không, cán cân thanh toán của Việt Nam có gây sức ép lên cầu ngoại tệ?... Cũng theo ông Thuận, trong bối cảnh xuất khẩu còn khó khăn, NH Nhà nước nên tăng thêm tỉ giá 1%.

Nhiều ý kiến cho rằng nếu tỉ giá được tăng thêm, NH Nhà nước sẽ có điều kiện dùng hàng ngàn tỉ đồng tiền lãi từ việc bán vàng để thu mua hơn 2 tỉ USD, bù lại cho cho số tiền nhập khẩu hơn 40 tấn vàng mà NH Nhà nước đã bán ra thị trường trong thời gian qua.

Dù vậy, theo chuyên gia kinh tế - NH Nguyễn Trí Hiếu, dù có lợi cho xuất khẩu nhưng tỉ giá tăng thêm với biên độ thấp sẽ không có tác động nhiều đến nền kinh tế. TS Hoàng Thế Thỏa (NH Nhà nước) cho rằng khi tỉ giá tăng, các DN sẽ phải điều chỉnh lại phương án sản xuất - kinh doanh và các hợp đồng kinh tế, gây tốn kém tiền bạc và nhiều bất lợi khác. Ngay cả các DN xuất khẩu cũng chưa chắc đã hưởng lợi bởi nhiều DN vẫn dựa chủ yếu vào nguồn nguyên liệu nhập khẩu. Mặt khác, tỉ giá còn gây tác động tâm lý khi nhiều người chuyển sang tích giữ USD, điều này lại dồn áp lực lên tỉ giá.