NHNN: Năm 2015 kiên quyết xử lý các ngân hàng yếu kém, kể cả phá sản

Sau gần 3 năm triển khai, thực hiện Quyết định số 254/QĐ-TTg ngày 01/3/2012 phê duyệt Đề án tái cơ cấu hệ thống các tổ chức tín dụng (TCTD) giai đoạn 2011-2015, hệ thống các TCTD Việt Nam đã có nhiều chuyển biến tích cực. Các TCTD đã chú trọng đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động, cơ cấu lại hoạt động kinh doanh và danh mục tài sản.

Đến nay, Đề án tái cơ cấu được triển khai theo đúng mục tiêu và lộ trình đề ra, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) đã phê duyệt Đề án tái cơ cấu 4 ngân hàng thương mại nhà nước và phương án tái cơ cấu của 20 ngân hàng thương mại cổ phần, tình hình tài chính và thanh khoản của hệ thống các TCTD được cải thiện, đáp ứng cơ bản yêu cầu tín dụng để phát triển sản xuất, kinh doanh. Đến cuối tháng 11/2014, vốn điều lệ của toàn hệ thống đạt trên 430.000 tỉ đồng, tăng 23% so với cuối năm 2011, nợ xấu giảm mạnh và chỉ còn chiếm 3,8% tổng dư nợ.

Trong năm 2014, NHNN tiếp tục đưa ra nhiều biện pháp quyết liệt để đẩy mạnh tiến độ xử lý nợ xấu và tái cơ cấu các TCTD. Trong số này có: Chỉ thị số 05/CT-NHNN ngày 05/8/2014 về các giải pháp nâng cao chất lượng và đảm bảo an toàn hoạt động của TCTD là hợp tác xã; Quyết định số 1572/QĐ-NHNN ngày 11/8/2014 về việc ban hành Kế hoạch hành động của NHNN thực hiện Nghị quyết số 19/NQ-CP ngày 18/3/2014 của Chính phủ về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Tại Chỉ thị số 05/CT-NHNN, Thống đốc NHNN yêu cầu xây dựng hệ thống TCTD là hợp tác xã trở thành một bộ phận quan trọng, đáp ứng nhu cầu vốn trong khu vực nông nghiệp, nông thôn trên cơ sở các nguyên tắc tương trợ giữa các thành viên thực hiện có hiệu quả các hoạt động sản xuất, kinh doanh dịch vụ và cải thiện đời sống; sửa đổi, bổ sung và hoàn thiện hệ thống cơ chế, chính sách, văn bản quy phạm pháp luật điều chỉnh hoạt động của TCTD là hợp tác xã phù hợp với yêu cầu tái cơ cấu và phát triển quĩ tín dụng nhân dân trong tình hình mới; tăng cường quản lý, thanh tra, giám sát đối với các quĩ tín dụng nhân dân.

Tại Quyết định số 1572/QĐ-NHNN, NHNN đã đề ra mục tiêu cơ cấu lại một cách toàn diện hệ thống các TCTD để đến năm 2020 phát triển được hệ thống các TCTD đa năng theo hướng hiện đại, hoạt động an toàn, hiệu quả; có khả năng cạnh tranh lớn hơn và dựa trên nền tảng công nghệ, quản trị ngân hàng tiên tiến, phù hợp với thông lệ và chuẩn mực quốc tế về hoạt động ngân hàng, đáp ứng tốt hơn nhu cầu về dịch vụ tài chính, ngân hàng của nền kinh tế.

Một nội dung quan trọng của Kế hoạch này là tiếp tục triển khai quyết liệt, mạnh mẽ Đề án tái cơ cấu hệ thống các TCTD giai đoạn 2011-2015, xử lý căn bản tình trạng nợ xấu để đưa nợ xấu về mức độ an toàn và nâng cao chất lượng tín dụng; triển khai Đề án xây dựng và phát triển hệ thống tài chính vi mô tại Việt Nam đến năm 2020. Tập trung lành mạnh hóa tình trạng tài chính và củng cố năng lực hoạt động của các TCTD, phấn đấu hình thành một số ngân hàng thương mại có quy mô và trình độ tương đương với các ngân hàng trong khu vực.

Trong năm 2015, quá trình tái cơ cấu sẽ diễn ra quyết liệt hơn. NHNN đã đề ra mục tiêu là kiên quyết xử lý những ngân hàng yếu kém, không có triển vọng phục hồi và phát triển, kể cả giải thể, phá sản, can thiệp bắt buộc; xử lý cơ bản tình trạng sở hữu chéo, hình thành một số NHTM qui mô lớn và có khả năng cạnh tranh. NHNN dự kiến sẽ thực hiện 06 thương vụ hợp nhất, sáp nhập giữa các ngân hàng.

Về hoạt động mua bán nợ, Công ty quản lý tài sản của các TCTD Việt Nam (VAMC) đề ra mục tiêu sẽ mua 70.000-100.000 tỉ đồng nợ xấu trong năm 2015, sau khi đã mua 123.000 tỉ đồng nợ xấu trong thời gian từ tháng 10/2013 đến cuối năm 2014. Để thực hiện mục tiêu này, ngoài việc mua nợ xấu bằng trái phiếu đặc biệt, VAMC sẽ thí điểm mua nợ xấu theo giá thị trường sau khi được bổ sung vốn điều lệ.

Nhìn chung, những nỗ lực không ngừng của ngành Ngân hàng trong việc đẩy nhanh quá trình tái cơ cấu các TCTD đang đặt ra triển vọng về khả năng phát triển hệ thống ngân hàng Việt Nam an toàn, hiệu quả, phấn đấu đến cuối năm 2015 đưa tỉ lệ nợ xấu xuống dưới 3% gắn với cơ cấu lại các TCTD, đây là mục tiêu và nhiệm vụ quan trọng, được nêu rõ tại Nghị quyết 01/NQ-CP ngày 03/01/2015 của Chính phủ về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu điều hành thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và dự toán ngân sách nhà nước năm 2015.