Châu Á sắp trở thành Thung lũng Silicon mới

Các doanh nghiệp đầu tư mạo hiểm (VC) ở châu Á đang bắt đầu cạnh tranh với các đối thủ ở Bắc Mỹ, quê hương của Silicon Valley và cái nôi của mô hình VC hiện đại.

Theo hãng tư vấn Preqin, đầu tư vào Trung Quốc và Ấn độ, nơi mà hầu hết các dự án lớn đang diễn ra, đã tăng lên gấp ba trong quý 3/2015 với số tiền lên tới 16,9 tỷ USD, chẳng kém cạnh gì so với con số 17,5 tỷ USD tại Bắc Mỹ. Đấy là còn chưa tính tới những khoản đầu tư vào thị trường Nhật Bản. Nếu tính toàn bộ châu Á, tổng số tiền đầu tư có lẽ cao hơn rất nhiều. Chín trên mười khoản đầu tư lớn được đổ vào Trung Quốc và Ấn Độ, riêng hãng Didi Kuaidi (hay còn được biết đến với danh hiệu "Uber Trung Quốc") đã nhận được tới 3 tỷ USD.

Silicon Valley với những công ty như HP, Apple, Google, Microsoft và Facebook đang thống trị ngành công nghiệp công nghệ nhưng dòng tiền chảy vào Bắc Kinh và Bangalore cho thấy sức cạnh tranh từ những khu vực khác với Silicon Valley đang gia tăng mạnh mẽ. Thương vụ IPO lớn nhất năm ngoái thuộc về Alibaba khiến các nhà đầu tư quan tâm nhiều hơn tới thị trường Trung Quốc. Các hãng đầu tư mạo hiểm đang đầu tư rất mạnh vào Trung Quốc nhằm tìm ra những doanh nghiệp có khả năng thành công như Alibaba. Tính tới nay, số lượng thương vụ đầu tư vào Trung Quốc đã đạt con số 1.016, nhiều hơn so với cả năm 2014.

"Tôi rất lạc quan về những khoản đầu tư dài hạn", Kai-Fu Lee, sáng lập hãng đầu tư Innovation Wroks ở Bắc Kinh, cho biết. "Nó được củng cố bởi sự gia tăng số người sử dụng điện thoại di động và sự lan rộng của thanh toán di động".

Tổng số vốn đầu tư mạo hiểm vào Trung Quốc và Ấn Độ trong chín tháng đầu năm là 36,2 tỷ USD trong khi cả năm ngoái chỉ đạt 19,9 tỷ USD. Lượng tiền đầu tư vào Trung Quốc chiếm 28,6 tỷ USD, Ấn Độ chiếm phần còn lại. Tổng số tiền đầu tư mạo hiểm tại Bắc Mỹ trong ba quý đầu năm nay đạt 53,5 tỷ USD.

Hãng cung cấp thực phẩm Trung Quốc ele.me thu hút được tới 630 triệu USD tiền vốn từ các nhà đầu tư như Sequoia Capital và Gopher Asset Management. Trong khi đó số vốn của Didi Kuaidi tới từ các hãng như SoftBank, Ping An Insurance và China Investment.

Vốn đầu tư mạo hiểm vào Trung Quốc tăng bất chấp tình trạng ảm đạm của nền kinh tế Trung Quốc. Các chuyên gia dự báo mức tăng trưởng của nền kinh tế Trung Quốc trong năm nay đạt mức thấp nhất trong vòng một phần tư thế kỷ qua và thị trường chứng khoán nước này đã mất đi khoảng 5 nghìn tỷ USD giá trị so với mức đỉnh vào ngày 12/6.

Số liệu vừa phát hành bởi chính phủ Trung Quốc cho thấy ngành công nghiệp dịch vụ đang có dấu hiệu tăng trưởng. Đây là tin tốt cho các công ty như 58.com Inc., phiên bản Craigslist Trung Quốc. Hãng này đã nhận được số tiền đầu tư 300 triệu USD từ các nhà đầu tư như Alibaba và KKR vào ngày 12/10.

"VC đầu tư vào một chân trời khá xa, do vậy trên lý thuyết nó không liên quan tới thị trường chung", Ee Fai Kam, quản lý của Preqin cho biết. "Sự khao khát tăng trưởng và những cơ hội trong những năm gần đây không hề bị ảnh hưởng bởi những cuộc khủng hoảng".

Một số lĩnh vực đang nhận được ít vốn hơn so với lĩnh vực khác bởi lĩnh vực đó đã có quá nhiều hãng khởi nghiệp trong lĩnh vực đó nhận được vốn đầu tư. Hai lĩnh vực phổ biến, nhận được ít vốn nhất là tài chính P2P và liên doanh online-to-offline.

"Rất nhiều vốn đã được đổ vào một số hãng khởi nghiệp yếu kém", Mingchen Xia, chuyên gia của hãng Hamilton Lane Advisors LLC., cho biết. "Những hãng khởi nghiệp yếu kém sẽ không thể tồn tại nếu không nâng cao khả năng".

Ấn Độ cũng đang tăng trưởng khá mạnh mẽ. Các công ty Ấn thu về 13 tỷ USD tiền vốn trong 9 tháng đầu năm nay, gần vượt qua cả năm ngoái. Từ tháng 7/2014 tới nay, Flipkark, một hãng thương mại điện tử tương tự Alibaba, đã nhận được hơn 2 tỷ USD đầu tư từ các hãng như Tiger Global Managerment và Accel Partners.

Về phần các công ty liên doanh đang rút tiền từ các nhà đầu tư, họ đang gây vốn đầu tư ngày càng nhiều cho Châu Á nhưng tốc độ có phần chậm hơn so với năm trước. Theo dữ liệu của Preqin, các quỹ đầu tư hướng vào Trung Quốc đang gần đạt được con số 1,6 tỷ USD trong năm nay so với tốc độ gây vốn cho thị trường năm ngoái là 6,8 tỷ USD.

"Silicon Valley vẫn dẫn đầu trong công cuộc đổi mới của thế giới", Lee nói. "Trung Quốc vẫn chưa thể chứng minh rằng nó có thể tạo ra Google mới. Tuy nhiên tôi rất lạc quan".