Người duy nhất tin rằng chứng khoán Trung Quốc sẽ tăng vọt

Carnes, có 6 năm sống và làm việc tại Trung Quốc (từ 2005 - 2011), đã xây dựng sự nghiệp của mình từ những thương vụ “bán khống” cổ phiếu của các công ty Trung Quốc. Những thương vụ này thành công đến nỗi các chuyên gia đánh giá nhà đầu tư 41 tuổi này là một trong những nhà bán khống xuất sắc nhất trên thế giới. Thậm chí hiệu quả đạt được từ các thương vụ bán khống của Jon Carnes còn lớn hơn cả những tên tuổi lớn trong ngành công nghiệp “quỹ phòng hộ” như Carson Block (quỹ phòng hộ Muddy Waters) và David Eihorn (quỹ phòng hộ Greenlight Capital).

Những nghiên cứu, nhận định về sự đi xuống của thị trường chứng khoán Trung Quốc của Jon Carnes đã tạo ra một chấn động vào năm 2011, khiến ông này phải chạy chốn khỏi Trung Quốc và phải chiến đấu lại các cáo buộc gian lận từ chính phủ Trung Quốc. Vụ việc lắng xuống sau khi một đồng nghiệp của ông bị bắt tại tỉnh Hà Nam – Trung Quốc.

Với một quá khứ như vậy, nên ở thời điểm hiện tại – trong bối cảnh thị trường tài chính Trung Quốc đang gặp bất ổn, khi Carnes nói rằng ông là một người ủng hộ cho việc đầu tư vào các công ty Trung Quốc thì điều này đang gây ra một sự chú ý lớn của giới đầu tư toàn cầu.

Carnes dự báo chỉ số Shanghai Composite sẽ gia tăng nhanh chóng tính từ thời điểm hiện tại. Sự lạc quan của ông càng gây ấn tượng mạnh hơn khi mà ở thời điểm hiện tại, nhiều nhà quản lý tiền tệ trên thế giới đang vô cùng bi quan và tìm cách rút khỏi thị trường này vì cho rằng những gì đang diễn ra trên thị trường chứng khoán Trung Quốc là một “khối bong bóng giá trị khổng lồ”.

Theo Carnes, việc thị trường sẽ tăng trở lại thật là điều dễ hiểu. Khi mà chứng khoán Trung Quốc đã đạt mức cao nhất trong vòng 7 năm vào hồi tháng 6, điều này khiến hầu hết nhà đầu tư Trung Quốc ngạc nhiên, và họ nhất quyết sẽ không bỏ lỡ cơ các cơ hội mua vào tiếp theo trên thị trường khi giá cổ phiếu trượt giảm mạnh. Tại một quốc gia mà tài sản nắm giữ bởi các hộ gia đình đã tăng lên mức khoảng 21 nghìn tỷ USD tính tới năm 2014, trong khi chỉ chưa đầy 10% dân số có tài khoản đầu tư chứng khoán, TTCK còn rất tiềm năng tăng trưởng.

Alfred Little

Jon Carnes đã khởi đầu sự nghiệp đầu tư của mình từ năm 1992 với số tiền tiết kiệm 3.000 USD có được từ công việc làm thêm cho một cửa hàng gà rán ở miền Nam Carolina, Mỹ. Ông đã nghiên cứu các cổ phiếu Trung Quốc trong hơn một thập kỷ qua. Khoảng năm 2009, ông bắt đầu tập trung vào các cơ hội bán khống nhắm vào các công ty mà ông nghi ngờ rằng họ đã thổi phồng báo cáo tài chính của mình.

Để chống lại những nhà cầm quyền đang che dấu, không tán thành việc công bố các thông tin tiêu cực về các công ty Trung Quốc, Carnes đã tạo ra một trang blog trên mạng có tên Alfred Little (alfredlittle.com) làm nơi công bố các nhận định, các khoản mua vào hoặc bán khống các cổ phiếu Trung Quốc.

Đó chính là chiến lược đã giúp ông thành công. Năm ngoái, những thương vụ bán khống ở Trung Quốc giúp ông lọt vào top 28 nhà bán khống có hiệu suất tốt hàng đầu thế giới, được theo dõi bởi Activist Shorts – một trang phân tích nghiên cứu về thị trường giá xuống. Trong đó có ít nhất 8 công ty Trung Quốc mà ông đã bán khống cổ phiếu đã bị hủy niêm yết hoặc bị kết án do các sai phạm kinh doanh nghiêm trọng.

Khoảng thời gian rắc tối

Jon Carnes đã tạo ra nhiều kẻ thù trên con đường sự nghiệp của mình. Sau một bài viết trên Alfred Little vào năm 2011, nhắm tới một công ty khai thác bạc của Trung Quốc (Silvercorp Metals) niêm yết tại sàn chứng khoán Toronto (Canada), Carnes đã nhận được nhiều đe dọa hành hung và điều này khiến ông quyết định rời khỏi Trung Quốc sau 6 năm sinh sống tại đây.

Những nhà cầm quyền tại Trung Quốc - Đại Lục đã bắt giam một đồng nghiệp của ông – Kun Huang (38 tuổi, một nhà phân tích chứng khoán gốc Trung Quốc mang quốc tịch Canada) với cáo buộc phỉ báng công ty Silvercorp Metals. Sau đó nhà phân tích này đã ngồi tù 2 năm tại Trung Quốc.

Sau tất cả các khó khăn, rắc rối, Jon Carnes và Kun Huang đã trở lại Vancouver , Canada và tiếp tục quản lý quỹ đầu tư của mình với số vốn khoảng 10 triệu USD, đồng thời dẫn dắt một nhóm khoảng 7 nhà phân tích tại Trung Quốc và Bắc Mỹ. Quỹ phòng hộ của họ - EOS – quản lý tiền của chính gia đình Carnes và một vài người bạn của ông, tiền của các nhân viên tại EOS cùng tiền của 1 quỹ từ thiện do ông lập ra. Ông không chấp nhận bất kỳ khoản góp vốn nào của các nhà đầu tư bên ngoài. (Cơ chế quỹ phòng hộ vận hành với việc quản lý quỹ mà phần đóng góp vào sẽ do nhà quản lý quyết định, trường hợp của EOS thì Jon Carnes mới chỉ chấp nhận các khoản góp vốn từ người thân, bạn bè và đồng nghiệp).

Block – nhà sáng lập quỹ phòng hộ Muddy Waters, người đã nổi danh với thương vụ bán khống Sino – Forest năm 2011, nói rằng: “Tôi thực sự phải giúp anh ta một khoản tín dụng để giải quyết các vấn đề khó khăn, để vực dậy và giúp anh ta xây dựng lại tên tuổi mình” khi ông đề cập tới việc đã đầu tư một khoản tiền vào quỹ EOS của Jon Carnes. Block và Carnes đã gặp nhau 5 năm trước và cả hai đã cùng nhau nghiên cứu về thị trường Trung Quốc.

Chỉ một vụ bán khống cổ phiếu Trung Quốc duy nhất

Trong khi Block vẫn hoài nghi về thị trường Trung Quốc, thì Carnes tin rằng Shanghai Composite có thể đạt mức cao kỷ lục 8.000 điểm trong vòng 18 tháng tới. Những cổ phiếu mà ông lựa chọn mua vào bao gồm công ty Đáng Đáng (Dangdang Inc) – một công ty thương mại điện tử của Trung Quốc niêm yết trên sàn chứng khoán Mỹ, và công ty Điện lực Kim Bàn (Jinpan International) – một công ty thiết kế, sản xuất và bán các sản phẩm liên quan tới kiểm soát– phân phối soát điện năng. Hiện tại Carnes vẫn đang tìm kiếm các cơ hội mua vào cổ phiếu của các công ty niêm yết trên sàn chứng khoán Thượng Hải.

Cổ phiếu duy nhất mà Carnes đang thực hiện bán khống là chứng chỉ của quỹ đầu tư chỉ số (ETF) Direxion Daily FTSE China Bear 3X Share – một quỹ đầu tư với cấu trúc được thiết lập để tạo ra ảnh hưởng, biến động gấp 3 lần so với mức biến động trung bình của 25 công ty Trung Quốc có vốn hóa lớn (nằm trong chỉ số FTSE China 50) được niêm yết trên sàn chứng khoán Hồng Kông.

Do vậy khoản bán khống của Carnes lần này là đặt vào sự phục hồi, đà tăng trở lại của chứng khoán Trung Quốc. Shanghai Composite vẫn chưa thể hồi phục và giá trị vốn hóa quỹ đầu tư chỉ số Deutche X-trackers Harvest CSI 300 China A-Shares – một quỹ đầu tư chỉ số với cấu trúc biến động theo mức biến động trung bình từ 300 cổ phiếu loại Acó giá trị vốn hóa và thanh khoản lớn nhất trên TTCK Trung Quốc cũng giảm điểm mạnh.

Lập trường lạc quan của Carnes đối lập với xu hướng tin vào một sự giảm điểm trên thị trường chứng khoán Trung Quốc của những nhà đầu tư quốc tế. Các nhà đầu tư nước ngoài đã bán ra các cổ phiếu trên sàn Thượng Hải thông qua hệ thống giao dịch liên lục địa giữa Trung Quốc Đại Lục và thế giới trong vòng 3 tuần vừa qua.

Những người chỉ trích chứng khoán Trung Quốc

Chỉ số P/E (tỷ lệ giá/thu nhập của mỗi cổ phiếu) trung bình của các cổ phiếu trên các sàn chứng khoán tại Trung Quốc - Đại Lục hiện tại đang ở mức 67 lần, tương đương với đỉnh của bong bóng chứng khoán của nước này năm 2007.

Carson Block chia sẻ rằng: “Nói chung tôi nghĩ rằng có nhiều cơ hội đầu tư mà tỷ lệ rủi ro/lợi nhuận tốt hơn việc tin và đặt vào sự đi lên của chứng khoán Trung Quốc. Và thực sự thì Carnes là một người ít chỉ trích về thế giới nói chung và Trung Quốc nói riêng”.

Carnes cho rằng các cổ phiếu Trung Quốc vẫn còn khả năng tăng giá khi có nhiều hơn các nhà đầu tư nội địa đổ tiền vào thị trường. Theo Credit Suisse, tài sản nắm giữ bởi các hộ gia đình ở nước này được dự đoán ở mức khoảng 21 nghìn tỷ USD tính đến năm 2014, chủ yếu là bất động sản, tiền gửi ngân hàng và các khoản đầu tư vào những ngành kinh doanh chưa được liệt kê chính thức trong quy định.

Chỉ có 8,8% số người được hỏi trong một Khảo sát Tài chính của các gia đình Trung Quốc mới nhất cho biết họ đã đầu tư vào thị trường chứng khoán Trung Quốc tính tới thời điểm quý II năm nay 2015.