Tạo ra 1 nghìn tỷ USD doanh thu/năm, chiếm 10% tổng lượng sản xuất đầu ra, Trung Quốc khẩn cấp cứu ngành ô tô khỏi Covid-19: Phát 1.400 USD cho người dân mua xe hơi mới

Nếu bình thường, Trung Quốc có thể đã bán hơn 6 triệu xe ô tô mới đến thời điểm này. Nhưng năm nay, số lượng này đã giảm xuống chỉ còn 3,7 triệu chiếc. Hiện tại chính phủ đang tính tới việc phát tiền mặt cho người dân đi mua xe hơi mới để giúp thị trường ô tô lớn nhất thế giới phục hồi sau những tổn thất nặng nề vì Covid-19.

Doanh số xe ô tô đã giảm 42% trong quý đầu tiên của năm 2020 so với năm ngoái theo dữ liệu của Hiệp hội sản xuất ô tô trung Quốc (CAAM). Trong khi đó, mức giảm mạnh nhất là tới 79% trong tháng 2 - thời điểm đất nước 1,4 tỷ dân chỉ có 310.000 xe được bán ra. Chỉ 1,43 triệu chiếc xe được bán tại Trung Quốc vào tháng trước, giảm 43% so với tháng 3/2019.

Ngành công nghiệp ô tô vốn đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế Trung Quốc. Hơn 40 triệu người dân nước này đang làm việc trong ngành ô tô, dù trực tiếp hay gián tiếp. Ngành này cũng tạo ra hơn 1 nghìn tỷ doanh thu mỗi năm, tức là gần 10% tổng sản lượng sản xuất đầu ra (tổng lượng sản xuất hàng hoá từ tất cả các nhà máy) của Trung Quốc.

Thị trường ô tô Trung Quốc khoẻ mạnh cũng là vấn đề hết sức quan trọng với thế giới. Những nhà sản xuất xe toàn cầu như Volkswagen và GM bán được hàng triệu chiếc xe hơi tại Trung Quốc - thị trường chiếm 40% tổng doanh số của mỗi hãng kể trên.

Nhưng, để mọi thứ trở lại như bình thường là rất khó khăn với Trung Quốc.

Nền kinh tế vẫn đang chật vật hồi phục sau khi chính phủ nỗ lực kiểm soát dịch bệnh bằng nhiều biện pháp mạnh tay như phong toả các thành phố và cấm người dân đi du lịch. Hoạt động sản xuất ô tô cũng ngưng trệ do các lệnh đóng cửa nhà máy khiến chuỗi cung ứng bị gián đoạn. Và đến giờ, việc hầu hết các nơi trên thế giới cũng đang trong tình trạng phong toả khiến khả năng phục hồi lại càng trở nên khó khăn hơn.

Đã có một số tín hiệu đáng mừng. Hoạt động sản xuất ô tô đã được khởi động lại ở Trung Quốc, nhất là khi Vũ Hán, tâm dịch Covid-19 và cũng là trung tâm sản xuất ô tô toàn cầu cũng đã kết thúc 76 ngày phong toả.

Tuy nhiên, để người tiêu dùng mua xe mới trở lại là khá khó khăn khi mà nhu cầu tiêu dùng đang giảm mạnh vì Covid-19. Trước đó, tổng doanh số bán xe ô tô tại Trung Quốc giảm 8% trong năm 2019 xuống chỉ còn dưới 25,8 triệu chiếc sau khi giảm gần 3% vào năm 2018 - sự sụt giảm lần đầu tiên kể từ những năm 1990.

"Dù chuỗi cung ứng bị gián đoạn bởi dịch bệnh chắc chắn là cơn đau đầu với các nhà sản xuất ô tô nhưng việc nhu cầu giảm mạnh còn đáng sợ hơn nhất là đã sau 2 năm liên tiếp chứng kiến tình trạng này", theo Garcia-Hereo - kinh tế trưởng tại Natixis nói.

Khẩn cấp cứu ngành ô tô

Trung Quốc hiểu rằng họ cần phải giải quyết tình trạng nhu cầu giảm mạnh. CAAM nói trong tuyên bố vào ngày thứ 6 rằng các nhà sản xuất ô tô đã khởi động lại sản xuất và thúc đẩy doanh số hiện là vấn đề ưu tiên hàng đầu của ngành và là nhu cầu cấp bách.

Cơ quan này cũng nhận định rằng dù thị trường ô tô có thể phục hồi trong quý 2 nhưng chưa rõ liệu có thể bù đắp được cho những tổn thất trong quý đầu tiên hay không.

Hiệp hội ngành công nghiệp ô tô Trung Quốc hiện cũng không công bố dự đoán doanh thu năm nay. Trước dịch bệnh, họ dự đoán giảm 2% trong năm 2020.

Chính phủ đã đưa ra các giải pháp nhằm cứu ngành này. Trong tuyên bố vào tháng trước, Bắc Kinh cho biết sẽ nới rộng trợ cấp và giảm thuế cho những loại xe mới như xe điện hay xe hybrid thêm 2 năm.

Ngoài ra, các chính quyền địa phương cũng đã bắt tay vào cuộc. Hiện đã có ít nhất 12 thành phố và tỉnh ở Trung Quốc khuyến khích người dân mua xe bằng cách trợ cấp tiền mặt lên tới 1.400 USD mỗi xe.

Trung Quốc kỳ vọng rằng nhu cầu sẽ quay trở lại khi các trường học mở cửa vào mùa xuân và cũng sắp tới mùa hè. Lý do là bởi nhu cầu đưa con đi và đến trường là lý do lớn nhất khiến nhiều người Trung Quốc mua xe ô tô.

Ngoài ra theo một chuyên gia thì dịp nghỉ ngày quốc tế lao động năm nay của Trung Quốc sẽ kéo dài 5 ngày và có thể việc này sẽ khiến nhiều người có nhu cầu lái xe ra ngoài đi du lịch hơn và nó có thể thúc đẩy doanh số bán ô tô.

Dẫu vậy, việc cho người dân tiền để mua xe mới và hy vọng nhu cầu tăng trở lại vào mùa xuân vẫn là chưa đủ để cứu thị trường ô tô Trung Quốc. "Tốc độ tăng trưởng doanh thu bùng nổ những năm 1990 của thị trường ô tô lớn nhất thế giới sẽ mãi mãi ở rất xa", một chuyên gia nhận định.