Thế trận 3 liên danh đấu thầu gói 35.000 tỷ của Sân bay Long Thành: Liên minh Hoa Lư cạnh tranh Vinaconex và "nhóm" ông Nguyễn Bá Dương

Gói thầu 5.10 (thi công xây dựng và lắp đặt thiết bị công trình nhà ga hành khách) có tổng giá trị hơn 35.000 tỷ đồng là gói thầu lớn nhất của dự án Cảng hàng không quốc tế Long Thành.

Vào tháng 9/2022, gói thầu 5.10 đã được đấu thầu lần 1, song không có nhà thầu nào đáp ứng được yêu cầu của hồ sơ mời thầu. Vì vậy, ACV phải hủy thầu và đấu thầu lại lần 2.

Đến ngày 12/6 mới đây, Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) đã chính thức đóng hồ sơ mời thầu gói thầu 5.10. Theo thông tin chúng tôi có được, có 3 nhóm liên danh nộp hồ sơ dự thầu dự án này gồm Liên danh CHEC-BCEG-Vietnam Contractors, Liên danh Hoa Lư và Liên danh VIETUR.

Trong đó, duy nhất liên danh Hoa Lư có nhà thầu trong nước đứng đầu liên danh là CTCP Xây dựng Coteccons (CTD).

Với liên danh CHEC-BCEG-Vietnam Contractors , China Harbour Engineering Comopany Limited (CHEC) là công ty đứng đầu liên danh, có trụ sở tại Bắc Kinh, Trung Quốc.

Công ty này từng thi công nhiều dự án quy mô lớn bao gồm sân bay, cảng biển, cơ sở hạ tầng... tại nhiều quốc gia trên toàn cầu. Đặc biệt CHEC thường tham gia các dự án cơ sở hạ tầng lớn được chính phủ Trung Quốc cho vay ưu đãi.

Cụ thể, năm 2013, Trung Quốc đã hỗ trợ vốn cho Sudan – quốc gia ở Châu Phi xây dựng sân bay Khartoum qua Ngân hàng Xuất nhập khẩu Trung Quốc (EIBC) và CHEC đã nhận thầu trị giá 680 triệu USD để xây dựng dự án này.

CHEC là công ty thành viên và là đại diện ở thị trường hải ngoại của Tập đoàn Xây dựng Giao thông Trung Quốc (CCCC), xếp hạng 93 trong Danh sách Fortune Global 500 năm 2019.

CHEC hiện có hơn 90 chi nhánh, văn phòng đại diện và hoạt động ở hơn 100 quốc gia, khu vực trên thế giới, giá trị của các hợp đồng đang thực hiện đạt 30 tỷ USD, doanh thu năm 2018 đạt 6.17 tỷ USD, số lượng nhân viên trên toàn cầu lên đến 15.000 người.

Tại Việt Nam, CHEC gia nhập thị trường từ năm 2002, đến nay đã hoàn thành và đang thực hiện hơn 20 dự án, trải dài từ Bắc đến Nam, với giá trị hợp đồng gần 700 triệu USD.

Ngoài ra, trong liên danh này còn có một doanh nghiệp nước ngoài khác cũng đến từ Trung Quốc - công ty Beijing Construction Engineering Group Co,Ltd (BCEG). Đây là doanh nghiệp thuộc nhóm 10 nhà thầu hàng đầu tại Trung Quốc và đang hoạt động trên phạm vi 27 quốc gia. Cũng giống như CHEC, BCEG có nhiều kinh nghiệm xây dựng các dự án cơ sở hạ tầng và sân bay tại nhiều quốc gia trên thế giới.

CTCK Rồng Việt (VDSC) đánh giá về năng lực, liên doanh này đang có lợi thế về kinh nghiệm.

Với liên danh Hoa Lư do CTCP Xây dựng Coteccons dẫn đầu tập hợp nhiều nhà thầu xây dựng có tiếng của Việt Nam bao gồm: Unicons, Thành An, Delta, Central, An Phong, Hoà Bình.

Trong đó, Coteccons, Hòa Bình, Delta, Unicons lần lượt xếp hạng 1, 2, 6,7 trong Top 10 nhà thầu xây dựng năm 2023 của Vietnam Report.

Doanh nghiệp nước ngoài trong liên danh này là công ty Powerline Engineering Public Company Limited (PLE) của Thái Lan từng tham gia xây dựng sân bay Suvarnabhumi của Thái Lan.

Lĩnh vực kinh doanh chính của PLE gồm thi công hệ thống điện, điều hòa không khí, hệ thống ống nước, vệ sinh và phòng cháy chữa cháy cho các tòa nhà, bệnh viện, nhà máy công nghiệp, khu phức hợp mua sắm và sân bay. Doanh thu mảng cơ điện (M&E) của PLE khoảng 4.500-5.000 tỷ đồng/năm.

VDSC đánh giá cao với các nhà thầu trong nước ở nhóm liên danh Hoa Lư khi đây là các doanh nghiệp xây dựng hàng đầu của Việt Nam, có đội ngũ kỹ sư xây dựng lớn, từng có kinh nghiệm tham gia thi công một số hạng mục ở các sân bay trong nước như CTD, HBC và Tổng Công ty Thành An (thuộc Bộ Quốc phòng).

Tuy nhiên, các doanh nghiệp này chưa từng tham gia xây dựng dự án có quy mô và độ khó lớn như sân bay Long Thành.

 Với liên danh VIETUR , đây cũng là liên danh có nhà thầu ngoại đứng đầu - Tập đoàn Công nghiệp và Thương Mại Xây Dựng IC ISTAS – thuộc tập đoàn IC holding của Thổ Nhĩ Kỳ.

Doanh nghiệp này có nhiều kinh nghiệm thực hiện các dự án cơ sở hạ tầng lớn như bến cảng, sân bay, năng lượng,... tại khu vực các tiểu vương quốc Ả Rập Thống Nhất, Nga,... Đáng chú ý, công ty này từng tham gia đấu thầu xây dựng các sân bay quốc tế lớn tại nhiều nước như Nga, Ả Rập Saudi, Thổ Nhĩ Kỳ và Bulgari,...

Tuy nhiên, IC Istas đang kéo dài kinh doanh lỗ trong nhiều năm, nợ vay ròng trên vốn chủ cao khoảng 70%.

Trong liên danh VIETUR, còn có sự xuất hiện của một số nhà thầu có liên quan đến hệ sinh thái của ông Nguyễn Bá Dương như: Ricons, Newtecons và SOL E&C. Trong đó, Newtecons và Ricons đã cán mốc doanh thu 10.000 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, liên danh này còn có sự tham gia của Tổng công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu và Xây dựng Việt Nam (Vinaconex). VDSC đánh giá cao Vinaconex đã có nhiều kinh nghiệm trong thi công các dự án cơ sở hạ tầng như đường xá, sân bay, cầu,...

Mới nhất, liên danh do Vinaconex đứng đầu đã hoàn thành xong gói thầu xây dựng Nhà ga hành khách T2 - Cảng Hàng không quốc tế Phú Bài (giá trị gần 2.300 tỷ đồng).

VDSC đánh giá với thông tin tổng quan về các nhà thầu hiện tại thì nhìn chung cả 3 nhóm liên danh đều có những ưu nhược điểm riêng và hiện chưa có đủ cơ sở để đưa ra kết luận nhóm liên danh nào chiếm ưu thế. Bởi ngoài kinh nghiệm thi công, năng lực thì các tiêu chí về thời gian thi công, kỹ thuật thi công và giá thành xây dựng,…  là những tiêu chí quan trọng cần phải xem xét về khả năng trúng thầu.