Nhà đầu tư đang “khát” đất sạch

Đó cũng là đánh giá chung của các doanh nghiệp tại Hội thảo đối thoại về thủ tục hành chính trong lĩnh vực tài nguyên môi trường vừa được tổ chức sáng 25/6. 

Theo kết quả điều tra của Phòng Thương mại và công nghiệp Việt Nam (VCCI), thủ tục liên quan đến lĩnh vực tài nguyên môi trường đang khiến hầu hết các doanh nghiệp gặp khó, đặc biệt là các thủ tục hành chính về đất đai.

Ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng ban pháp chế VCCI, khẳng định, thủ tục hành chính trong lĩnh vực tài nguyên và môi trường đang gây nhiều phiền hà nhất so với các loại thủ tục hành chính khác như: thuế, xây dựng, hải quan…. 

Trong đó, các thủ tục hành chính “rườm rà” phát sinh trong lĩnh vực đất đai chính là những trăn trở lớn nhất đối với các doanh nghiệp hiện nay.

"Đánh giá trên mặt bằng chung thì thủ tục tài nguyên môi trường vẫn đang là một rào cản, là nút thắt khó khăn mà doanh nghiệp chưa tháo gỡ được", ông Tuấn bình luận.

Đồng quan điểm đó, Thứ trưởng Bộ Tài Nguyên và môi trường Trần Hồng Hà cũng thừa nhận, thủ tục hành chính trong lĩnh vực tài nguyên, môi trường cho dù đã được cải cách, nhưng vẫn gây tốn kém thời gian, chi phí.

Thậm chí, theo nhìn nhận của ông Hà, nhiều thủ tục còn gây bức xúc cho người dân và doanh nghiệp, là mảnh đất nảy sinh tình trạng quan liêu, tham nhũng…

Nguyên nhân của những hạn chế trên là do còn nhiều tồn tại trong cải cách thủ tục hành chính, đặc biệt là sự phối hợp giữa các cấp, các ngành. 

Kết quả khảo sát chỉ số PCI năm 2013 cho thấy, tỷ lệ các doanh nghiệp từng gặp khó khăn trong việc thực hiện thủ tục hành chính về đất đai đang có xu hướng tăng dần trong những năm gần đây.

Cụ thể, nếu như năm 2010, tỷ lệ các doanh nghiệp gặp khó khăn trong lĩnh vực đất đai chiếm khoảng 36% thì đến năm 2013 con số này đã lên tới 55%.

Báo cáo PCI chỉ rõ, trong các thủ tục hành chính về lĩnh vực đất đai thì việc mở rộng mặt bằng sản xuất kinh doanh hiện đang "nỗi lo" lớn đối với các doanh nghiệp. 

Trong đó, thủ tục hành chính thuê, mua đất phức tạp; quy hoạch đất đai chưa đáp ứng được như cầu của doanh nghiệp; giải phóng mặt bằng chậm; giá thuê đất cao...

Ông Tuấn tiết lộ, trong quá trình khảo sát, một bộ phận lớn doanh nghiệp có tâm lý e ngại trong việc mở rộng kinh doanh vì lý do gặp khó khăn trong thủ tục hành chính đất đai.

Phần lớn các doanh nghiệp cho rằng thủ tục tiến hành đánh giá tác động môi trường nhiều khi chỉ mang tính hình thức mà chưa thực chất.

Thậm chí, hiện vẫn tồn tại những mâu thuẫn ngay trong việc xử lý các thủ tục hành chính của các cơ quan chức năng, do thiếu sự phối hợp giữa các cơ quan xây dựng, môi trường và khoa học công nghệ.

(Lĩnh vực còn nhiều phiền hà khi doanh nghiệp thực hiện Thủ tục hành chính (%)

Để khắc phục tình trạng trên, ông Tuấn kiến nghị Bộ Tài nguyên và môi trường cần có những "đột phá" trong việc giải phóng mặt bằng, tạo quỹ đất sạch cho doanh nghiệp.

"Giảm thời gian về giải phóng mặt bằng sẽ tiết kiệm chi phí lớn cho các doanh nghiệp. Tránh tỉnh trạng ngay bản thân các chủ tịch tỉnh cũng kêu than rằng đến hơn 50% quỹ thời gian để đi xử lý việc giải phóng mặt bằng", ông Tuấn Anh nhấn mạnh.

Các doanh nghiệp đề nghị Bộ Tài nguyên & môi trường và các cơ quan chức năng cần đơn giản hóa thủ tục hành chính để tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp và nhà đầu tư trong việc xử dụng đất. 

Trong đó, ngành tài nguyên môi trường cần tăng cường thực hiện một cửa, có cơ chế phối hợp phù hợp và đăng tải công khai, minh bạch và kịp thời các quy định, quy hoạch kế hoạch để doanh nghiệp luôn bắt kịp được với dòng chảy thông tin, có phương án thực hiện, áp dụng đúng lúc và hiệu quả.

Tuy nhiên, theo ông Tuấn, đơn giản hóa không đồng nghĩa với việc buông lỏng quản lý nhà nước, đơn giản trong thủ tục, các khâu, bước tiến hành nhưng vẫn siết chặt các hoạt động quản lý, 

Đại diện VCCI hy vọng với việc thực hiện Nghị đinh mới về đất đai từ tháng 7 tới đây sẽ tạo được những quỹ đất sạch, thuận lợi hơn để doanh nghiệp và các nhà đầu tư nước ngoài mở rộng kinh doanh, nâng cao chất lượng sản xuất.

>>> Doanh nghiệp than thủ tục về tài nguyên môi trường đứng đầu về sự phiên hà

Theo Kim Lương