Nhà ở xã hội tăng giá vù vù: Đấu thầu dự án để hạ giá

Giá bán nhà ở xã hội (NOXH) cao hơn một số dự án nhà ở thương mại là một thực tế đang diễn ra trên thị trường bất động sản Hà Nội.

Cụ thể, dự án NOXH tại 30 Phạm Văn Đồng (Cầu Giấy) do Cty CP Đầu tư xây dựng và thương mại dịch vụ Bắc Hà làm chủ đầu tư, có giá tạm tính ở mức 14,8 – 14,9 triệu đồng/m2, dự án NOXH tại 143 Trần Phú (Hà Đông) do Công ty CP Đầu tư xây dựng và phát triển đô thị Sông Đà – SDU (thuộc Tổng Cty Sông Đà) làm chủ đầu tư có giá tạm tính tới hơn 16 triệu đồng/m2 (tính cả thuế, phí bảo trì)…

Trước diễn biến trên, trao đổi với PV ở góc độ doanh nghiệp, ông Nguyễn Văn Đực, Phó Giám đốc Công ty địa ốc Đất Lành cho rằng: Việc giá NOXH cao hơn nhà ở thương mại là phi lý.

Theo ông Đực không chỉ ở Hà Nội, tại TP Hồ Chí Minh, giá NOXH tại dự án của Công ty Địa ốc Hoàng Quân trên đường Nguyễn Văn Linh (Q. Bình Chánh) cũng được bán với giá 12 triệu đồng/m2, nếu so với các dự án nhà ở thương mại khác ở trong TP như Tân Bình, Tân Phú, Gò Vấp, Q.12… giá nhà cũng chỉ 12-13 triệu đồng/m2. Như vậy, khoảng cách giữa giá NOXH và nhà ở thương mại không còn xa, NOXH dễ “ế” vì thủ tục mua bán phức tạp hơn nhà thương mại.

Nói về nguyên nhân dẫn đến giá NOXH cao hơn nhà thương mại, ông Đực cho rằng: Vấn đề chi phí đầu tư xây dựng là rất quan trọng, nếu NOXH không chú ý điều chỉnh chi phí thì giá sẽ cao hơn giá nhà thương mại là đương nhiên.

“Nhà thương mại mang tính cạnh tranh nhiều hơn nên những doanh nghiệp đầu tư loại nhà này thường tính toán chi li những chi phí đầu tư xây dựng; còn NOXH có khi chủ đầu tư ỉ lại sự bao cấp của Nhà nước ở những hỗ trợ nên không tính toán chi li chi phí đầu tư xây dựng nên giá thành có khi cao hơn cả nhà thương mại”, ông Đực nói.

Chia sẻ với chúng tôi, GS. Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên môi trường cho rằng: Giá NOXH đang cao hơn giá nhà thương mại giá rẻ là hệ quả của việc Nhà nước can thiệp hành chính vào việc định giá.

“Việc hỗ trợ của Nhà nước cụ thể là bao nhiêu thì nói rõ, đừng “gác” hỗ trợ đó vào tay của bất kỳ ai cả, hãy coi đấy là cơ chế đưa ra cho thị trường. Sự hỗ trợ của Nhà nước phải theo kiểu thị trường chứ không phải theo cơ chế bao cấp.

Còn việc khống chế mức lãi định mức 10% cho doanh nghiệp xây dựng NOXH chỉ là lý thuyết, không ai kiểm soát được lãi định mức này nếu sổ sách họ cứ ghi đội chi phí này, chi phí kia lên… Doanh nghiệp có nhiều cách trốn thuế ai cũng biết”, GS Đặng Hùng Võ khẳng định.

Ngoài ra, ông Võ cũng cảnh báo: Nếu giá NOXH cứ cao hơn giá nhà thương mại thì một lúc nào đó sẽ dẫn tới NOXH bị ứ đọng. Giờ chỉ cần các nhà đầu tư đua nhau làm nhà thương mại giá rẻ thì sẽ “ế” NOXH.

Làm thế nào để giá NOXH không cao hơn nhà thương mại giá rẻ? Ông Võ cho hay: Cơ chế hình thành giá NOXH không được là cơ chế bao cấp. Các điều kiện nhà nước ưu đãi sẽ đưa ra, đấu thầu dự án đó để chủ đầu tư sẽ được chào giá của mình trong sự cạnh tranh của nhiều chủ đầu tư khác nhau. Cơ chế này sẽ tạo ra cơ hội giảm giá cho NOXH.

Cũng khá băn khoăn khi giá NOXH hiện đang ở mức cao hơn một số dự án nhà ở thương mại, TS. Phạm Sỹ Liêm, Phó Chủ tịch Tổng hội Xây dựng Việt Nam cho rằng: NOXH không phải hoàn toàn theo cơ chế thị trường nhưng chủ đầu tư đã bị khống chế mức lãi định mức là 10%. Song, đã là NOXH thì phải khống chế giá và cần phải có mức giá trần cho NOXH.

“Trước hiện tượng giá NOXH cao hơn giá nhà thương mại thì cơ quan quản lý nên xem xét lại, tránh tình trạng giá NOXH bị “đẩy” giá quá cao. Cần có biện pháp để buộc chủ đầu tư hạ giá”, ông Liêm nói.

Với nhiều chính sách ưu đãi của Nhà nước với chủ đầu tư NOXH nhằm kéo giá nhà thấp hơn nhà ở thương mại, thế nhưng hiện thị trường thực tế lại đang diễn biến ngược lại thì không hiểu những ưu đãi của Nhà nước với dự án NOXH đi đâu?

Việc Bộ Xây dựng vừa quyết định thành lập Đoàn kiểm tra công tác đầu tư, xây dựng và giá NOXH tại 3 thành phố lớn là Hà Nội, TP Hồ Chí Minh và Đà Nẵng, liệu người dân có thể hy vọng giá NOXH sẽ giảm hơn sau đợt thanh tra này?