Thứ trưởng Bộ Tài chính: Phát triển thị trường vốn dài hạn thông qua trái phiếu, cổ phiếu thay vì tín dụng

Bên hành lang Diễn đàn Kinh tế - Xã hội Việt Nam năm 2023 diễn ra ngày 19/9, Thứ trưởng Bộ Tài chính Võ Thành Hưng chia sẻ với báo chí xung quanh việc triển khai các chính sách về thuế, phí và tháo gỡ những khó khăn liên quan đến thị trường chứng khoán, trái phiếu cho doanh nghiệp.

Ông đánh giá thế nào về việc triển khai các chính sách tài khoá từ Nghị quyết số 43/2022/QH15 của Quốc hội trong thời gian vừa qua?

Ông Võ Thành Hưng : Nghị quyết 43 có thể nói là một giải pháp hết sức quan trọng mà Quốc hội, Chính phủ đã đồng hành, chia sẻ với khó khăn cùng với doanh nghiệp và người dân trước tác động của dịch Covid 19 và những biến động của thị trường kinh tế trong nước và thế giới.

Ngay sau khi Nghị quyết 43/2022/QH15 được Quốc hội ban hành, Chính phủ cũng đã ban hành các nghị quyết để tổ chức triển khai thực hiện. Trong đó về chính sách tài khóa, trong vòng mười mấy ngày sau khi Quốc hội ban hành Nghị quyết, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ ban hành Nghị quyết về miễn, giảm thuế cho doanh nghiệp. Kể từ đó đến nay, trong năm 2022, chúng ta đã thực hiện miễn, giảm, giãn thuế cho doanh nghiệp khoảng 200 nghìn tỷ và năm 2023 chúng ta tiếp tục thực hiện khoảng 200 nghìn tỷ nữa.

Một chính sách nữa triển khai tương đối khá trong thời gian vừa qua là chính sách tín dụng hỗ trợ cho các hộ nghèo và người lao động thông qua Ngân hàng chính sách. Chúng ta thực hiện giải ngân được khoảng 60-70 % quy mô mà Quốc hội đã quyết. Đối đầu tư công trong thời gian vừa qua, chúng ta cũng đã triển khai.

Tuy nhiên, tiến độ còn chậm so với yêu cầu. Quốc hội cũng đã có những giải pháp để cho phép Chính phủ điều chỉnh linh hoạt vốn của Chương trình phục hồi kinh tế và vốn ngân sách nhà nước để thúc đẩy giải ngân các khoản chi này, góp phần thúc đẩy tăng trưởng.

Một chính sách nữa là hỗ trợ lãi suất cho doanh nghiệp 2% đang triển khai hết sức chậm. Các doanh nghiệp  cũng chưa thực sự mặn mà đối với chính sách này. Do lo ngại rằng việc triển khai thực hiện có thể dẫn tới việc kiểm tra, kiểm soát sau này của các cơ quan chức năng.

Trong thời gian tới, chúng ta cần thêm các chính sách tài khoá gì để hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua khó khăn?

Ông Võ Thành Hưng: Chính phủ cũng như Bộ Tài chính đang tiếp tục theo dõi tình hình kinh tế trong nước và quốc tế, để từ đó chúng ta có thể có những điều chỉnh chính sách tài khóa cho phù hợp. Vừa đảm bảo giải quyết các khó khăn cho cho nền kinh tế, cũng đảm bảo cân đối ngân sách nhà nước, trên tinh thần lợi ích hài hòa mà rủi ro, khó khăn thì chia sẻ giữa nhà nước và doanh nghiệp.

Hiện, kênh dẫn vốn cho doanh nghiệp vẫn phụ thuộc chủ yếu vào hệ thống ngân hàng. Nhằm khơi thông kênh chứng khoán, trái phiếu để thêm nguồn vốn cho doanh nghiệp cần phải làm gì thưa ông?

Ông Võ Thành Hưng: Khi nói đến kênh dẫn vốn cho doanh nghiệp, chúng ta nói kênh tín dụng đang chiếm tỷ trọng lớn. Tuy nhiên, nếu tính quy mô thị trường chứng khoán và quy mô thị trường trái phiếu hiện tại, thì các kênh này gần tương đương nhau. Riêng kênh thị trường trái phiếu doanh nghiệp, trong đó, đặc biệt là trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ trong thời gian vừa qua chịu tác động của những biến cố trong thị trường này.

Trước tình hình đó, Bộ Tài chính cũng đã khẩn trương trình Chính phủ hoàn thiện chính sách pháp luật, tổ chức các buổi tọa đàm gặp gỡ doanh nghiệp và các nhà đầu tư để kết nối họ với nhau, tạo thông tin thông suốt, tránh tâm lý hoang mang trên thị trường.

Cũng trong tháng 7/2023, chúng tôi cũng thiết lập kênh giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ và đến nay đã có khoảng hơn 1.600 mã trái phiếu doanh nghiệp đang được giao dịch trên thị trường với quy mô giao dịch hằng ngày vài nghìn tỷ đồng.

Đây là kênh quan trọng để tạo sự thanh khoản trên thị trường, tăng cường tính công khai, minh bạch của thị trường và củng cố niềm tin cho thị trường, giúp thị trường này phát triển. Muốn thị trường có định hướng phát triển đúng, chúng ta sẽ phát triển thị trường vốn dài hạn thông qua thị trường trái phiếu, thị trường cổ phiếu thay vì thị trường tín dụng mang tính ngắn hạn.

Xin trân trọng cảm ơn ông!