TPHCM sẽ sử dụng 67.000 tỷ từ cổ phần hóa, thoái vốn DNNN thế nào?

Một tin vui với lãnh đạo và nhân dân TP Hồ Chí Minh là mới đây, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã đồng ý cho TP sử dụng 67.000 tỷ đồng từ việc cổ phần hóa và thoái vốn các doanh nghiệp nhà nước (DNNN) cũng như cho phép Công ty Đầu tư Tài chính Nhà nước TP Hồ Chí Minh (HFIC) thực hiện chức năng đại diện chủ sở hữu vốn nhà nước tại các doanh nghiệp thuộc UBND TP.

Dự án cải tạo kênh Nhiêu Lộc đã thay đổi bộ mặt đô thị của TP HCM

Như vậy chủ trương sẽ tạo cơ chế tài chính đặc thù giúp TPHCM có nguồn lực để phát triển kinh tế của Đảng và Nhà nước đang dần được hiện thực hoá.

Phó chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh Trần Vĩnh Tuyến đã trả lời phỏng vấn của báo chí xung quanh vấn đề sử dụng và phát huy hiệu quả nguồn vốn trên.

PV: Hạ tầng đô thị của TPHCM còn nhiều hạn chế, bất cập trong khi TPHCM cần nguồn vốn lớn để đầu tư đồng bộ theo nhu cầu phát triển, quyết định trên có ý nghĩa quan trọng như thế nào đối với sự phát triển của TPHCM, thưa ông?

Ông Trần Vĩnh Tuyến: Đúng vậy, cần nguồn vốn lớn để đầu tư đồng bộ theo nhu cầu phát triển. Tuy nhiên, nếu TPHCM huy động vốn sẽ đụng trần nợ công.

Cụ thể, TPHCM không được huy động quá 70% so với tổng ngân sách được giữ lại (năm 2017, TPHCM được giữ lại 67.000 tỷ đồng), tức TPHCM huy động không quá 42.000 tỷ đồng. Cho dù TPHCM huy động đụng trần thì đây vẫn là con số nhỏ bé so với nhu cầu. Để đáp ứng nhu cầu vốn đầu tư phát triển của TP giai đoạn 2016-2020 thì cần đến 850.000 tỷ đồng, trong đó nguồn ngân sách TP dự kiến bố trí được khoảng 20%.

Ông Trần Vĩnh Tuyến - Phó chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh

Vì vậy, việc Thủ tướng đồng ý cho TPHCM sử dụng 67.000 tỷ đồng từ việc cổ phần hóa và thoái vốn các DNNN có ý nghĩa rất quan trọng trong việc đáp ứng nguồn vốn. TP đã có phương án bổ sung nguồn vốn này vào kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2016 – 2020, nhằm tập trung đầu tư những dự án trọng điểm, dự án hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội phục vụ người dân TP.

PV: Có ý kiến còn băn khoăn lẽ ra tiền thu từ cổ phần hóa của TP.HCM cũng phải được quản lý tập trung về Quỹ Hỗ trợ Sắp xếp và Phát triển doanh nghiệp, sau đó mới được phân bổ lại dùng cho các dự án TP.HCM và cả nước. Vì sao lãnh đạo TPHCM tiên phong đề xuất mạnh mẽ việc chủ động sử dụng vốn theo mô hình cơ quan chuyên trách đại diện chủ sở hữu vốn nhà nước tại TPHCM?

Ông Trần Vĩnh Tuyến: Thứ nhất, kiến nghị được giữ lại nguồn thu từ cổ phần hóa các doanh nghiệp thuộc UBND TP phù hợp với Điều 37 Luật Ngân sách nhà nước năm 2015; cụ thể là “các khoản thu hồi vốn của ngân sách địa phương đầu tư tại các tổ chức kinh tế; thu cổ tức, lợi nhuận được chia tại công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên có vốn góp của Nhà nước do UBND cấp tỉnh đại diện chủ sở hữu” sẽ được giữ lại cho địa phương.

Vì vậy kiến nghị của TPHCM là dựa trên nhu cầu thực tế, thuận lợi cho việc triển khai và phù hợp với khuôn khổ quy định pháp luật hiện nay. Thứ hai, mô hình cơ quan chuyên trách đại diện chủ sở hữu vốn nhà nước tại TP Hồ Chí Minh là HFIC đã được TP thí điểm từ năm 2010 và được đánh giá rất tốt. UBND TP cũng đã có báo cáo Thủ tướng mô hình này với đánh giá rằng HFIC đã hoàn thành nhiệm vụ chính trị khi bảo toàn và phát triển nguồn vốn nhà nước giao, sử dụng có hiệu quả các nguồn vốn huy động.

Có thể nói, việc phân cấp cho các TP lớn như Hà Nội và TP Hồ Chí Minh quản lý các DNNN trực thuộc là phù hợp và cần thiết. Điều này vừa đảm bảo năng lực tương thích với quy mô, vừa đa dạng mô hình để học tập kinh nghiệm, đồng thời phát huy mô hình thực tiễn đã triển khai có hiệu quả là quỹ đầu tư phát triển địa phương với mục tiêu làm đòn bẩy kinh tế thu hút các nguồn lực xã hội cho đầu tư phát triển.

PV: Xin ông chia sẻ thế mạnh của mô hình đại diện chủ sở hữu vốn nhà nước thông qua HFIC?

Ông Trần Vĩnh Tuyến: Xuất phát từ thực tiễn khách quan của TPHCM, các thế hệ lãnh đạo Thành ủy, HĐND, UBND TP, chuyên gia trong và ngoài nước cùng các Bộ ngành đã cân nhắc hình thành nên HFIC - mô hình đại diện chủ sở hữu vốn nhà nước phù hợp với điều kiện kinh tế của TPHCM. HFIC hoạt động theo mô hình doanh nghiệp, và UBND TP là cơ quan trực tiếp giao nhiệm vụ cho HFIC.

Cầu Phú Mỹ - cây cầu dây văng lớn nhất Thành phố Hồ Chí Minh

Thế mạnh của mô hình này là chuyên nghiệp hóa vai trò đại diện chủ sở hữu vốn nhà nước tại doanh nghiệp thông qua áp dụng các chuẩn mực và biện pháp quản trị doanh nghiệp tiên tiến theo tiêu chuẩn quốc tế; vừa tuân thủ các Luật hiện hành và phân cấp của Chính phủ, vừa góp phần tháo gỡ khó khăn về nguồn lực và tạo cơ chế bứt phá cho mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của TP.

Qua thời gian thực hiện thí điểm, TP đã chuyển giao 8 doanh nghiệp về HFIC làm đại diện chủ sở hữu vốn. Năng lực hoạt động của HFIC hiện đáp ứng nhu cầu hiện tại và cần được tiếp tục nâng cấp, hoàn thiện trong thời gian tới để phát huy vai trò quản lý có hiệu quả nguồn vốn được giao, huy động các nguồn lực nhằm đầu tư phát triển hạ tầng của thành phố.

Yêu cầu này đỏi hỏi sự vào cuộc của toàn bộ hệ thống chính trị của TP, trong đó có sự chỉ đạo xuyên suốt của Thành ủy, Hội đồng nhân dân, UBND TP và sự phối hợp đồng bộ của các Sở ngành, cũng như sự nỗ lực hơn nữa của đội ngũ HFIC. Bên cạnh đó, các tổ chức tài chính quốc tế cũng đã và đang hỗ trợ HFIC các gói đầu tư nâng cao năng lực quản trị của doanh nghiệp.

PV: Xin ông cho biết tiêu chí sử dụng nguồn vốn và lãnh đạo TP cũng như HFIC sẽ thực hiện những gì để nâng cao hiệu quả quản lý nguồn vốn nhà nước tại các DN?

Ông Trần Vĩnh Tuyến: Tiêu chí về các dự án được dùng nguồn tiền 67.000 tỷ đồng trên đã được xác định rất rõ. Đó là những dự án đặc thù lớn, các dự án hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội phục vụ dân sinh mà vượt tầm ngân sách của TPHCM đầu tư.

Để nâng cao hiệu quản quản lý nguồn vốn, TP sẽ chỉ đạo các Sở ban ngành cùng HFIC khẩn trương xây dựng đề án “Nâng cao và hoàn thiện mô hình HFIC đồng thời tiếp tục cập nhật, triển khai “Đề án huy động vốn đầu tư cơ sở hạ tầng TP”, áp dụng Bộ tiêu chí đánh giá hiệu quả hoạt động doanh nghiệp và người đại diện vốn, quy định hướng dẫn thực hiện trách nhiệm cho người đại diện vốn của HFIC cùng nhiều giải pháp nâng cao hiệu quả quản trị khác; cũng như cơ chế phân cấp phân quyền về Huy động – Đầu tư – Nhân sự - hoạt động Đảng đoàn thể….

Đây là những tiền đề quan trọng để tiếp tục hoàn thiện mô hình của HFIC trong tương lai; từ đó tạo động lực mạnh mẽ thúc đẩy cải cách DNNN, góp phần hình thành hệ thống doanh nghiệp quản trị hiện đại, có sức cạnh tranh với các thành phần kinh tế khác, đóng góp tích cực vào hiệu quả và khả năng cạnh tranh của nền kinh tế, tạo sân chơi bình đẳng giữa mọi thành phần kinh tế theo đúng chủ trương mà Đảng, Quốc hội và Chính phủ đã đề ra.

Để hỗ trợ HFIC thực hiện tốt các giải pháp và mục tiêu đề ra, Thành ủy, UBND TP sẽ tiếp tục bổ sung nguồn nhân lực giỏi cho HFIC đáp ứng nhu cầu và quy mô phát triển trong thời gian tới./.

Tại buổi làm việc của Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc sáng 23/6, lãnh đạo UBND TP Hồ Chí Minh đã nêu đề xuất mong muốn Thủ tướng phê duyệt Đề án sử dụng nguồn vốn từ cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước và đã được Thủ tướng đồng ý.

Theo đó, TP.Hồ Chí Minh đã cân đối nguồn thu từ cổ phần hóa và thoái vốn nhà nước tại các doanh nghiệp khác từ năm 2017 trở đi vào kế hoạch vốn đầu tư công trung hạn của thành phố giai đoạn 2016 - 2020 khoảng 67.000 tỷ đồng để thực hiện các dự án đầu tư công quan trọng, cấp bách. Cũng dịp này, TP.Hồ Chí Minh kiến nghị cho phép Công ty Đầu tư Tài chính Nhà nước thành phố (HFIC) chính thức thực hiện chức năng đại diện chủ sở hữu vốn nhà nước tại toàn bộ các doanh nghiệp thuộc UBND TP./.