Trump, Clinton và bài học từ dòng tweet khiến 15 tỷ USD "bốc hơi"

“Thao túng giá là hiện tượng vô nhân đạo đang hoành hành trên thị trường dược thuốc. Ngày mai tôi sẽ lên kế hoạch để ngăn chặn tình trạng này”, tháng 9 năm ngoái bà Hillary đã viết trên trang Twitter của mình như vậy. Mặc dù lời nói của bà chủ yếu ám chỉ đến trường hợp một công ty dược phẩm đã đẩy giá thuốc tăng tới 5.000%, câu tweet này đủ mạnh để khiến cổ phiếu của các công ty dược lao dốc. Ngay sau phát biểu này, chỉ số Nasdaq biotechnology index gồm cổ phiếu của các công ty công nghệ sinh học đã mất khoảng 15 tỷ USD giá trị vốn hóa.

Dòng tweet này khắc sâu vào tâm trí của phố Wall. Đối với các nhà quản lý quỹ đang cố gắng đánh giá những tác động tiềm ẩn mà những thay đổi trong chính sách quản lý đem đến cho danh mục đầu tư của họ, còn tận hơn 3 tháng nữa người kế nhiệm của ông Obama mới chính thức được chỉ ra và do đó cuộc bầu cử vẫn chưa phải là tâm điểm chú ý. Bởi vậy rút ra kết luận cuộc bầu cử có ý nghĩa như thế nào với thị trường ở thời điểm này sẽ là võ đoán. Tuy nhiên, sẽ không có nhóm cổ phiếu nào chịu tác động nhiều hơn cổ phiếu y tế.

Bao phủ từ các công ty vận hành bệnh viện cho đến các nhà sản xuất thuốc lớn, y tế là một trong số ít những ngành kết nối cả hai ứng cử viên. Khi là Đệ nhất phu nhân, bà Clinton đã hứa sẽ chấm dứt việc giá thuốc leo thang và sẽ mở rộng chương trình bảo hiểm y tế Obamacare. Trong khi đó, dù ít quan tâm đến vấn đề này hơn so với đối thủ, ông Trump đã nhiều lần buộc tội các công ty dược lớn đang kiếm lời từ chương trình bảo hiểm y tế của Chính phủ và thề sẽ bãi bỏ Obamacare.

Đạo luật Obamacare được xem là một nỗ lực cách mạng về cải cách y tế thông qua việc áp dụng một chế độ bảo hiểm y tế bắt buộc cho người dân Hoa Kỳ. Thông qua chương trình, hàng triệu người Mỹ có thể tiếp cận các dịch vụ chăm sóc y tế, trong khi trước đây họ thường không có đủ tiền để làm điều này. Tuy nhiên, những tiếng nói phản đối cho rằng đạo luật này đang tạo ra gánh nặng khổng lồ cho ngân sách và còn làm méo mó thị trường bảo hiểm.

Nếu Medicare có quyền đàm phán giá thuốc, đây sẽ là một đòn đánh nặng giáng vào các công ty dược lớn. Trong khi đó ngừng Obamacare lại gây thiệt hại cho các công ty vận hành bệnh viện vốn đang được hưởng lợi từ việc bảo hiểm y tế phủ sóng đến nhiều người dân hơn. Các chuyên gia phân tích tại Barclays ước tính rằng lợi nhuận của nhóm này đã tăng khoảng 9% nhờ Obamacare.

Có nhiều dấu hiệu cho thấy cuộc bầu cử là sự kiện ảnh hưởng tiêu cực đến diễn biến của nhóm cổ phiếu y tế.

Như dòng tweet của bà Clinton chỉ ra, sức nóng chính trị là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến chỉ số Nasdaq biotech index kể từ khi nó lập đỉnh vào tháng 7 năm ngoái. Sau khi tạo nên cơn sốt trong suốt đà phục hồi của chứng khoán Mỹ kể từ khủng hoảng 2009, nhóm công nghệ sinh học đã giảm 13% kể từ đầu năm đến nay và trở thành nhóm tệ thứ 3 trong chỉ số S&P 500.

Thực tế thì trong 1 tháng trở lại đây, khi mà cuộc chiến giữa Clinton và Trump nóng lên, chỉ số nhóm y tế cũng đã tăng 24% so với mức đáy được lập hồi cuối tháng 6. Tuy nhiên đó là sự kết hợp của nhiều yếu tố: mức giá rẻ, sự lạc quan về triển vọng các loại thuốc và môi trường hiện nay khuyến khích chấp nhận rủi ro.

Ví dụ, các chuyên gia phân tích tại JPMorgan khuyến nghị nhà đầu tư nên mua vào cổ phiếu y tế và bán ra cổ phiếu tiêu dùng thiết yếu (vốn cùng với điện nước và viễn thông là những nhóm đã thắng lớn kể từ đầu năm đến nay). Nhận định rằng đến tận ngày bầu cử chính thức mới có thể biết được cuộc bầu cử tác động như thế nào đến ngành y tế, ngân hàng này cũng lưu ý rằng bất kỳ dù chính sách có thay đổi, thay đổi ấy chỉ thực sự xảy ra khi được Nhà Trắng, cả Thượng viện và Hạ viện thông qua.

Trong 5 cuộc bầu cử trên tổng số 6 cuộc gần đây nhất, 6 tháng sau đó cổ phiếu ngành y tế đều có diễn biến tốt hơn mức trung bình của thị trường khoảng 4%.

Cuộc bầu cử 2016 có quá nhiều điểm đặc biệt để làm nên lịch sử. Tuy nhiên, nếu chú ý đến nhận định của các nhà đầu tư rót tiền vào cổ phiếu y tế, có lẽ cuộc bầu cử năm nay có nghĩa là những thay đổi dưới thời Tổng thống Obama không có nhiều ý nghĩa lịch sử đến vậy.