Trung Quốc lọt vào "mâm" của những nước xuất khẩu vũ khí lớn nhất thế giới

Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI) cho biết trong 5 năm qua, Trung Quốc cùng với Mỹ, Nga, Pháp và Đức chính là những nhà xuất khẩu vũ khí lớn nhất thế giới. Các quốc gia này chiếm ¾ tổng lượng vũ khí được xuất khẩu trên toàn cầu. Cụ thể, Trung Quốc đã xuất khẩu 16,2 tỷ đơn vị đạn dược, chủ yếu sang các nước châu Á, Trung Đông và châu Phi trong 12 năm qua.

Timothy Heath, chuyên gia nghiên cứu quốc phòng của RAND Corporation có trụ sở tại California, cho biết, thị trường của Trung Quốc là thường là các nước đang phát triển, với tiềm năng quân sự lớn và quy định lỏng lẻo. Điều này đã đưa Trung Quốc vào vị trí một trong những nhà xuất khẩu vũ khí hàng đầu thế giới.

Kể từ năm 2007, các nước nhập khẩu vũ khí hàng đầu của Trung Quốc là Pakistan với 6,57 tỷ đơn vị, Bangladesh (1,99 tỷ đơn vị) và Myanmar (1,28 tỷ đơn vị). Cả ba quốc gia này đều nằm trong chiến lược phát triển toàn cầu của Trung Quốc – Sáng kiến Vành đai – Con đường. Chỉ riêng trong năm 2018, Trung Quốc đã bán cho Bangladesh 75 triệu đơn vị vũ khí, 105 triệu cho Myanmar và 448 triệu cho Pakistan.

Trong tương lai, Trung Quốc có khả năng mở rộng xuất khẩu vũ khí, đặc biệt sang các nước nằm trong sáng kiến Vành đai – Con đường của Bắc Kinh. Xuất khẩu vũ khí là cách hiệu quả, chi phí thấp để Bắc Kinh có thể cải thiện an ninh ở những quốc gia mà nước này có đầu tư lớn.

Trung Quốc định vị mình là nhà sản xuất vũ khí chi phí thấp hơn so với các hệ thống vũ khí đang được sử dụng. Họ cạnh tranh chủ yếu với Nga. Khi vũ khí và thiết bị quân sự của Trung Quốc được cải thiện về chất lượng, Nga sẽ gặp phải sự cạnh tranh mạnh mẽ bởi vũ khí của Trung Quốc có giá thành rẻ hơn dù chất lượng kém hơn vũ khí Nga. Số liệu cũng cho thấy xuất khẩu vũ khí của Trung Quốc tăng trong khi xuất khẩu của Nga giảm trong 5 năm qua.

Dù là một trong những nước xuất khẩu vũ khí hàng đầu nhưng chi tiêu cho quốc phòng của Trung Quốc cũng rất lớn. Hiện tại, Trung Quốc chỉ đứng sau Mỹ về chi tiêu quốc phòng với số tiền 250 tỷ USD vào năm 2018. Tuy nhiên, Bắc Kinh cho rằng họ chỉ chi khoảng 175 tỷ USD cho quốc phòng trong năm vừa qua.

Theo dự đoán, năm 2019, Trung Quốc cũng tăng chi tiêu quốc phòng lên 7,5%, tương đương khoảng 177,6 tỷ tệ. Nếu điều này trở thành hiện thực, đây sẽ là năm thứ 4 liên tiếp Trung Quốc gia tăng chi tiêu cho quốc phòng với mức tăng trưởng một con số. Trung Quốc cũng cho biết dù chi tiêu cho quốc phòng chậm lại nhưng họ không có ý định cắt giảm.

Tuy nhiên, kinh tế Trung Quốc đang có dấu hiệu tăng trưởng chậm lại nên việc duy trì tăng trưởng chi tiêu quốc phòng sẽ gặp nhiều thách thức.