Trung Quốc mang 300 tỷ USD từ quỹ hưu trí đi chơi chứng khoán

Khoảng 2.000 tỷ NDT (300 tỷ USD) nằm trong các quỹ hưu trí địa phương đang được Trung Quốc chuyển giao cho Quỹ Bảo hiểm xã hội Nhà nước (NCSSF) để đầu tư vào các loại chứng khoán trong đó có cả cổ phiếu. Theo China International Capital Corp và CIMB Securities, quỹ NCSSF sẽ bắt đầu triển khai đầu tư vào nửa cuối năm.

Hồi tháng 8/2015, chính phủ Trung Quốc đã công bố xem xét mở rộng phạm vi đầu tư, dùng quỹ hưu trí để đầu tư vào tài sản có rủi ro cao hơn. Như vậy gánh nặng ngân sách do già hóa dân số đặt lên các quỹ hưu trí sẽ được giải quyết phần nào vì đầu tư vào chứng khoán sẽ có lợi suất cao hơn lợi suất trái phiếu chính phủ và lãi suất ngân hàng. Theo trưởng nhóm chiến lược Trung Quốc tại Bocom International Holdings – Hao Hong nhận định, nhà đầu tư cá nhân chiếm tỷ trọng lớn trên các sàn chứng khoán Trung Quốc nhưng không có độ tin cậy cao, trong khi danh tiếng của các quỹ nhà nước còn lớn hơn cả số tiền có trong các quỹ này.

Vốn là một quỹ đầu tư có thanh khoản lớn, ổn định, sự có mặt của quỹ hưu trí trên sàn chứng khoán sẽ tạo nên một hiệu ứng tích cực trên thị trường như kiểu Warren Buffett mua vào cổ phiếu Trung Quốc. Hao Hong - người dự đoán đúng về cơn bùng nổ bong bóng TTCK Trung Quốc năm ngoái nhận định.

Sự gia nhập của quỹ hưu trí có thể sẽ hỗ trợ thanh khoản cho cổ phiếu trên sàn Thượng Hải.

Theo thông tin chính thức được đăng trên tờ Securities Daily, NCSSF hiện đang quản lý 1.500 tỷ NDT trong hệ thống bảo hiểm xã hội với lợi suất trung bình năm kể từ năm 2000 là 8,8%, trong khi quỹ hưu trí (chịu sự quản lý của cơ quan chủ quản địa phương) với kích thước lớn hơn lại chỉ thu về lợi nhuận 2,3% (năm 2014).

Quỹ hưu trí tham gia vào thị trường khi cổ phiếu trên sàn Thượng Hải bắt đầu giai đoạn phục hồi từ từ, lỗ trong năm giảm từ 25% xuống còn 16%. Mặc dù nỗi lo đồng nhân dân tệ giảm giá đang đè nặng lên các tài sản được định giá bằng đồng nhân dân tệ, nền kinh tế Trung Quốc đang phát ra những tín hiệu bình ổn. Nguồn dự trữ ngoại hối của Trung Quốc bất ngờ giảm trong tháng 6 là dấu hiệu cho thấy dòng vốn chảy ra ngoài đang chậm dần, ngoài ra chỉ số ngành dịch vụ tháng 6 cũng báo cáo đạt tốc độ tăng trưởng mạnh. Thứ 6 tuần trước, chỉ số Shanghai Composite Index đóng cửa ở mức 2.988,09 điểm, tăng 1,9% so với đầu tuần.

Bên cạnh đó, chuyên gia phân tích tại CIMB Securities Hong Kong – Bei Bei nhận định: “Về mặt tâm lý, đây sẽ là một sự kiện tích cực, tuy nhiên ảnh hưởng thực tế sẽ không mạnh mẽ đến vậy. Quỹ hưu trí có xu hướng hoạt động thận trọng với tiến độ từ từ, do đó có thể phải đợi đến vài năm nữa quỹ này mới gia nhập vào thị trường.”

Liều lĩnh tham gia vào thị trường chứng khoán – nơi mà chỉ một cơn sụp đổ sau hơn 2 tháng đã có thể “đánh bay” 5.000 tỷ USD giá trị vốn hóa – không phải là việc làm thường thấy đối với các quỹ hưu trí vốn tập trung đầu tư vào tài sản ổn định cao. Morgan Stanley MUFG Securities Co ước tính Quỹ hưu trí lớn nhất thế giới của chính phủ Nhật Bản đã lỗ 43 tỷ USD trong quý II. Năm 2014, chính phủ Nhật Bản đã quyết định dùng quỹ hưu trí để đầu tư vào cổ phiếu.

Lợi nhuận thấp là thách thức đối với hệ thống quỹ trợ cấp của Trung Quốc vốn đã phải chịu áp lực từ tốc độ già hóa dân số nhanh. Theo dự đoán đến năm 2050, tỷ lệ phụ thuộc của người cao tuổi – đo tỷ lệ người già từ 65-100 tuổi so với nhóm tuổi lao động – sẽ tăng gấp 3 so với hiện tại.

Chuyên gia phân tích của CIMB nhận định, các quỹ hưu trí sẽ có xu hướng mua cổ phiếu blue-chip. Bên cạnh đó Hao Hong đến từ Bocom lại cho rằng họ có thể sẽ tìm đến cổ phiếu của các công ty nhà nước đang được định giá thấp vì trong khi thị trường đang đi xuống, đây là thời điểm thích hợp để quỹ này gia nhập vào thị trường.

Quỹ hưu trí được phép đầu tư tối đa 30% giá trị tài sản ròng vào cổ phiếu, trong khi mức trần của trái phiếu là 135%. Về mặt lý thuyết, điều đó có nghĩa là 600 tỷ NDT sẽ được đổ vào cổ phiếu, so với quy mô của sàn Thượng Hải là 25.900 tỷ NDT. Tuy nhiên CICC ước tính khối lượng giao dịch trong năm nay sẽ chỉ giới hạn khoảng 100 tỷ NDT.

Trao cho NCSSF quyền lực mới có thể sẽ đi kèm với một nghĩa vụ mới: giúp ổn định thị trường. Trong suốt cơn bùng nổ thị trường năm ngoái, giới chức đã rót vào công ty đầu tư nhà nước China Securities Finance Corp hơn 480 tỷ USD để ngăn chặn cơn lao dốc của thị trường.

“Nghĩa vụ của họ là làm thế nào để tăng lợi nhuận và đảm bảo nguồn vốn không bị thâm hụt. Nhưng trong giai đoạn khủng hoảng, nhất là lại được Nhà nước lên tiếng, tôi cho rằng khó để quỹ hưu trí từ chối yêu cầu này.” Hao Hong nhận định.