"Khó khăn đã qua, giai đoạn tới là cơ hội tốt để hồi phục sản xuất, tăng cường kinh doanh"

Ngày 04/04/2014, Công ty cổ phần Báo cáo đánh giá Việt Nam (Vietnam Report) sẽ công bố Bảng xếp hạng Fast500 - 500 doanh nghiệp tăng trưởng nhanh nhất Việt Nam năm 2013. Từ bảng xếp hạng này, các chuyên gia đã rút ra một số nhận xét và kết luận:

"Kinh doanh như một cuộc chơi, có lúc thắng lúc thua, khi thăng khi trầm, tuy nhiên giai đoạn khó khăn nhất cũng đã qua, các DN Fast500 nói riêng và cộng đồng doanh nghiệp Việt nói chung hoàn toàn có đủ cơ sở để tin tưởng rằng, giai đoạn tới đây sẽ là cơ hội tốt để hồi phục sản xuất, tăng cường kinh doanh, định vị thương hiệu và nhanh chóng ghi danh trên trường quốc tế."

Giai đoạn 2009 – 2012 là giai đoạn khó khăn nhất kể từ năm 2006 của DN Fast500

Tốc độ tăng trưởng CAGR trung bình của 500 doanh nghiệp tăng trưởng nhanh nhất Việt Nam trong giai đoạn 2009 - 2012 đạt 44,7%, thấp hơn nhiều so với mức 62,2% của các doanh nghiệp FAST500 trong giai đoạn 2008 - 2011. Đây là năm tốc độ tăng trưởng CAGR trung bình của các doanh nghiệp FAST500 đạt mức thấp nhất trong 4 năm công bố vừa qua.

Xét riêng Top 5 của BXH, CAGR trung bình năm nay đạt trên 158%, trong khi con số tương ứng của BXH năm trước là 374% cho thấy sức ảnh hưởng "dài hơi" của cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu bắt đầu từ năm 2009 tới hầu hết các quốc gia, trong đó có Việt Nam. Việc giảm tốc tăng trưởng trong giai đoạn này là khó tránh khỏi, tuy nhiên cũng cần ghi nhận những thành quả của nhóm doanh nghiệp dẫn đầu (Top 5, Top 10), những đại diện điển hình cho nỗ lực vượt khó để tăng trưởng trong giai đoạn kinh tế bất ổn.

Hình 1: Biến động của BXH Fast500 qua các năm công bố

Nguồn: Vietnam Report

Đà Nẵng là địa phương có môi trường kinh doanh thuận lợi nhất cho doanh nghiệp tăng trưởng

Bảng xếp hạng "Môi trường kinh doanh thuận lợi cho doanh nghiệp tăng trưởng cấp tỉnh" dựa trên Chỉ số tăng trưởng (Growth Index) là chỉ tiêu tổng hợp được xây dựng dựa trên 3 chỉ tiêu bao gồm số doanh nghiệp của tỉnh có mặt trong bảng xếp hạng FAST500, tốc độ tăng trưởng của các doanh nghiệp này trong giai đoạn 2009-2012 và môi trường cạnh tranh cấp tỉnh.

Top 10 tỉnh có môi trường kinh doanh thuận lợi cho doanh nghiệp tăng trưởng là 10 tỉnh có chỉ tiêu GI cao nhất. Hình 2 chỉ ra rằng Đà Nẵng là thành phố đạt được chỉ tiêu GI cao nhất, tiếp đến là Đồng Tháp và Long An. Trong top 10 tỉnh có chỉ số GI tốt nhất còn có tỉnh Bình Định, Thành Phố Hà Nội, tỉnh Thừa Thiên- Huế, Thành phố Cần Thơ, tỉnh Nghệ An, tỉnh Đắk Lắk, và tỉnh Đồng Tháp.

Khu vực tư nhân luôn dẫn đầu về lượng và chất trong nhóm các doanh nghiệp tăng trưởng nhanh nhất

Số lượng DN tư nhân trong BXH Fast500 luôn chiếm tỷ lệ áp đảo (trên 60%), kể cả trong giai đoạn sóng gió của kinh tế toàn cầu và Việt Nam (từ năm 2009 đến 2012). Xét về tốc độ tăng trưởng doanh thu kép (CAGR) trong 4 giai đoạn 2006-2009, 2007-2010, 2008-2011 và 2009-2012, nhóm DN tư nhân cũng dành luôn "vương miện" với CAGR trung bình lần lượt là 56,2%, 47,8%, 48,1% và 50,3%. CAGR trung bình tương ứng của khối DNNN là 42,2%, 43,1%, 37,5%, 38,9%, và FDI là 53,8%, 43,3%, 42,4%, 43,8%.

Thực phẩm – đồ uống dẫn đầu về số lượng DN, thủy sản dẫn đầu về CAGR trung bình trong BXH Fast500 năm 2013

Xét về ngành nghề, ngành thực phẩm, đồ uống là ngành có đông doanh nghiệp tăng trưởng nhanh nhất (18%), tiếp sau là ngành xây dựng, vật liệu xây dựng và bất động sản (16%), ngành khoáng sản, xăng dầu (9%), ngành tài chính (8%), ngành hóa chất (7%).

Tuy nhiên xét về tốc độ tăng trưởng CAGR bình quân ngành thì thủy sản lại là ngành có tốc độ tăng trưởng cao nhất (trên 65,1%), thay thế vị trí của ngành cơ khí trong BXH năm ngoái. Theo sau ngành thủy sản là ngành xây dựng, vật liệu xây dựng, bất động sản (59,2%) và ngành vận tải (58,6%). Như vậy, mặc dù có sự “soán ngôi” tài tình về số lượng của ngành thực phẩm, đồ uống, song là ngành “tăng trưởng nóng”, bất động sản vẫn tiếp tục ghi dấu của mình trong BXH FAST500 năm nay.

Xét về hiệu quả ngành, ITC là ngành có hệ số sinh lời trên tổng tài sản cao nhất

ICT là ngành có cả 2 hệ số ROA và ROE trung bình năm 2012 đều ở vị trí dẫn đầu, đồng nghĩa với mỗi đồng tài sản hay vốn chủ sở hữu của các DN ngành viễn thông, công nghệ thông tin sinh lời nhiều hơn so với các ngành còn lại, giúp ngành này ghi điểm "tiềm năng" trong mắt nhiều nhà đầu tư trong và ngoài nước.

Xét riêng nhóm doanh nghiệp niêm yết của BXH, ROA trung bình của nhóm trong BXH Fast500 có xu hướng giảm

So với năm 2009, tổng tài sản của các DNNY này tăng hơn 210% trong năm 2012, tuy nhiên lợi nhuận sau thuế chỉ tăng chưa đến 150%, do đó chỉ số ROA trung bình của toàn nhóm DNNY năm 2009 (4,7%) cao hơn năm 2012 (3,2%).

Có thể thấy cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu và những khó khăn của ngành tài chính thời gian qua đã ảnh hưởng trực tiếp tới hiệu quả hoạt động của các DNNY, thể hiện ở hệ số sinh lời trên tổng tài sản ở mức quá thấp (với mỗi 100 đồng tài sản chưa tạo ra được đến 5 đồng lời), và tất lẽ dĩ ngẫu sẽ làm giảm niềm tin của nhà đầu tư, đồng thời kéo cả thị trường chứng khoán đi xuống.