Vì sao lãi suất liên ngân hàng bất ngờ tăng vọt?

Lãi suất trên thị trường liên ngân hàng, chủ yếu ở các kỳ hạn dưới 1 tháng bắt đầu tăng vọt trong tuần cuối tháng 4/2021. Lãi suất kỳ hạn qua đêm có lúc leo lên mức 1,2%/năm (ngày 28/4), cao gấp 4-5 lần so với thời điểm đầu tháng (chỉ quanh mức 0,25%/năm). Sau đó, lãi suất qua đêm có phần hạ nhiệt rồi lại quay về trên mốc 1 %/năm trong vài phiên trở lại đây.

Đến ngày 6/5/2021, lãi suất bình quân liên ngân hàng qua đêm là 1,29%; kỳ hạn 1 tuần là 1,3%; 2 tuần là 1,3%/năm.

Trước đó, kể từ đầu năm 2021 đến nay, thị trường mới chỉ chứng kiến một đợt tăng mạnh lãi suất liên ngân hàng là vào dịp Tết Nguyên Đán (cuối tháng 1 dương lịch) do có yếu tố mùa vụ.

Việc lãi suất liên ngân hàng bật tăng khá mạnh trong tuần cuối tháng 4, đặc biệt là từ phiên 26-28/4 gây không ít bất ngờ bởi nhiều dự báo trước đó cho rằng thanh khoản hệ thống sẽ vẫn dồi dào trong thời gian dài.

Các chuyên gia phân tích của Chứng khoán Vietcombank (VCBS) cho rằng, áp lực lãi suất liên ngân hàng tăng vào cuối tháng 4 chỉ mang yếu tố thời vụ khi cuối tháng thường là thời điểm các ngân hàng chốt số liệu và áp lực chỉ ghi nhận cục bộ tại một số ngân hàng, mà không phản ánh toàn hệ thống ngân hàng.

"Hơn nữa, trong bối cảnh lo ngại diễn biến dịch bệnh, kỳ vọng và nhu cầu tín dụng khó có khả năng được đẩy mạnh. Đặc biệt, dòng vốn đầu tư vẫn tiếp tục tìm đến địa điểm lý tưởng như Việt Nam. Như đã dự báo trong các báo trước đây, chúng tôi duy trì nhận định các yếu tố thị trường sẽ ủng hộ cho mặt bằng lãi suất liên ngân hàng có thể duy trì ở mặt bằng thấp", VCBS cho biết.

Nhóm phân tích của VCBS cũng cho biết, NHNN không thực hiện giao dịch trên thị trường mở trong tháng 4/2021. Cụ thể, NHNN chào thầu trên thị trường mở, nhưng không có ngân hàng nào đặt thầu, điều này cho thấy ngân hàng vẫn khá tự tin về thanh khoản trên hệ thống.

Tương tự, Trung tâm phân tích SSI (SSI Research) cũng cho rằng diễn biến của lãi suất liên ngân hàng tuần cuối tháng 4 mang tính chất thời điểm, do nhu cầu thanh khoản các NHTM gia tăng trong kỳ nghỉ lễ 30/4-1/5. Mặt bằng lãi suất vẫn sẽ giữ ổn định ở mức thấp trong quý 2/2021 do thanh khoản các NHTM vẫn khá dồi dào.

Trong khi đó, nhóm phân tích của chứng khoán MB (MBS) nhận định, lãi suất liên ngân hàng tăng mạnh trong nửa cuối tháng 4 do nhu cầu tín dụng gia tăng. Tuy nhiên, mức lãi suất vẫn thấp hơn lãi suất OMO nên thị trường mở không phát sinh giao dịch nào mới. "Tính đến giữa tháng 4, tăng trưởng tín dụng ước đạt 3,3%, mức tăng khá tốt so với cùng kỳ. Do vậy, lãi suất liên ngân hàng đã tăng mạnh trong tháng 4", báo cáo của MBS cho biết.

MBS dự báo lãi suất liên ngân hàng sẽ tiếp tục tăng dần đến hết tháng 6, thời điểm một lượng thanh khoản lớn đổ vào hệ thống bởi NHNN từ việc mua ngoại tệ kỳ hạn 6 tháng bắt đầu được giao. Ở thời điểm này, lãi suất liên ngân hàng vẫn đang thấp hơn lãi suất OMO của NHNN là 2,5%/năm nên các NHTM có thể vay lẫn nhau trên thị trường mà chưa cần đến sự hỗ trợ của NHNN.