Vốn rẻ vẫn "ế"

Phiên giao dịch 3/4 chứng kiến diễn biến đáng chú ý trên thị trường mở khi Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã tăng cấp kỳ hạn cho vay cầm cố giấy tờ có giá (OMO) từ 28 ngày lên 35 ngày. Dù không có có ngân hàng nào tham gia đấu thầu thầu, song việc điều chỉnh này cho thấy định hướng cung ứng thanh khoản dài hạn hơn cho hệ thống ngân hàng của Nhà điều hành.

Động thái này cũng diễn ra sau khi NHNN quyết định giảm 0,3 – 0,5 điểm % một loạt lãi suất điều hành từ ngày 3/4. Trước đó, NHNN cũng đã nâng kỳ hạn OMO lên 28 ngày sau khi giảm một số lãi suất điều hành vào ngày 15/3.

Dù được vay với kỳ hạn dài hơn và lãi suất thấp hơn so với giai đoạn trước song các ngân hàng vẫn rất "hững hờ" với nguồn vốn hỗ trợ từ NHNN. Theo đó, ngày 3/4 đánh dấu phiên thứ 10 liên tiếp NHNN "ế" vốn cho vay trên kênh OMO.

Việc các ngân hàng không "mặn mà" với kênh cho vay của NHNN cũng dễ hiểu khi lãi suất chào thầu OMO dù đã giảm nhưng vẫn cao hơn so với lãi suất VND liên ngân hàng. Hay có thể nói, các ngân hàng đang ưu tiên vay mượn lẫn nhau để bù đắp thanh khoản thay vì tìm đến NHNN bởi chi phí vốn thấp nhiều.

Theo số liệu của NHNN, lãi suất cho vay VND bình quân liên ngân hàng kỳ hạn qua đêm (kỳ hạn chính chiếm 90 – 95% giá trị giao dịch đã giảm về còn 1,12% vào ngày 20/3. Dù đã tăng nhẹ so với hai phiên trước đó, đây là mức lãi suất qua đêm thấp nhất kể từ trung tuần tháng 7/2022 và tương đương giai đoạn "tiền rẻ" duy trì từ đầu năm 2020 đến giữa năm 2022.

Tương tự, lãi suất các kỳ hạn 1 tuần, 2 tuần và 1 tháng cũng ở mức thấp nhất 8 tháng qua.

Lãi suất liên ngân hàng liên tục giảm sâu vào nửa cuối tháng 3 nhờ thanh khoản hệ thống ngân hàng đã trở nên dồi dào hơn giai đoạn trước. Thực tế, trong những phát biểu gần đây, lãnh đạo NHNN khẳng định thanh khoản hệ thống đang rất dồi dào khi cơ quan này đã mua vào lượng lớn ngoại tệ và đẩy VND vào lưu thông.

Theo Thống đốc Nguyễn Thị Hồng, trong quý I/2023, NHNN đã mua 4 tỷ USD đồng nghĩa bơm tiền ra, giúp hệ thống hiện nay dồi dào thanh khoản. Bên cạnh đó, tiền gửi tại hệ thống ngân hàng sau Tết tăng khá cao trở lại.

Nói về định hướng điều hành chính sách tiền tệ, NHNN cho biết việc tiếp tục giảm lãi suất điều hành tái khẳng định định hướng về xu hướng giảm lãi suất cho thị trường trong thời gian tới, qua đó định hướng TCTD giảm lãi suất cho vay, đồng hành cùng doanh nghiệp và người dân góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Mặc dù vậy, NHNN không chủ quan với áp lực lạm phát vẫn ở mức sát với mục tiêu 4,5% ngay trong quý I; lạm phát toàn cầu được dự báo tiếp tục duy trì ở mức cao; các NHTW lớn tiếp tục tiến trình thắt chặt chính sách tiền tệ, điều chỉnh tăng và neo giữ lãi suất ở mức cao.

NHNN cũng khẳng định sẽ tiếp tục theo dõi sát diễn biến tiền tệ trong nước, quốc tế, dự báo lạm phát và lãi suất thị trường để tiếp tục chỉ đạo các TCTD có các giải pháp tiết giảm chi phí để ổn định mặt bằng lãi suất cho vay nhằm hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi và phát triển sản xuất, kinh doanh.