Quỹ đất dành cho sinh hoạt cộng đồng: Dễ bị bớt xén

Theo các chuyên gia quy hoạch, kiến trúc, đây là thực trạng chưa thể khắc phục ngay được nhưng cần phải được quan tâm nhiều hơn, bởi đó là không gian mở của đô thị, được hình thành nhằm cải thiện môi trường sống…

Trên thực tế, không chỉ tại các khu vực cũ mà ngay cả các dự án xây dựng khu ở mới cũng chưa chú trọng tạo lập không gian sân chơi, vườn hoa.

Đại diện Sở Quy hoạch – Kiến trúc Hà Nội cho biết, toàn thành phố hiện có khoảng 200 điểm vườn hoa, sân chơi công cộng, trong đó 04 quận nội đô có 29 điểm vườn hoa, khu vui chơi công cộng (chưa kể các điểm sinh hoạt cộng đồng và sân chơi tại các khu chung cư, khu tập thể cũ).

Khu vực nội đô có mật độ dân cư đông, mật độ xây dựng cao, thiếu quỹ đất cho sân chơi, vườn hoa. Trong khi đó, vườn hoa, sân chơi cũ lại bị chiếm dụng, sử dụng sai mục đích. Điển hình tại các khu tập thể cũ như: Kim Liên, Trung Tự (quận Đống Đa), khu tập thể Thanh Xuân (quận Thanh Xuân), khu tập thể Nghĩa Tân (quận Cầu Giấy), tập thể ở Đội Cấn (quận Ba Đình)… Nguyên nhân chủ yếu do công tác quản lý chưa chặt chẽ, thiếu sự quan tâm đầu tư xây dựng từ các cấp.

Thế nên, để khắc phục thực trạng này đối với khu vực nội đô, giải pháp trước mắt phải ưu tiên dành quỹ đất để xây dựng hạ tầng xã hội trường học, nhà văn hóa ở các tổ dân cư, đất để xây dựng sân chơi, vườn hoa…

Trước đó, UBND TP Hà Nội đã chấp thuận đề xuất của Sở Quy hoạch – Kiến trúc Hà Nội về địa điểm đầu tư xây dựng sân chơi, vườn hoa tại 73 phường và 45 xã, thị trấn với tổng diện tích 59ha. Giai đoạn sau là 334 phường, xã, thị trấn thuộc 23 quận, huyện, thị xã với tổng diện tích 167ha. Trong đó, quỹ đất để xây dựng sân chơi, vườn hoa bao gồm đất sau di dời công nghiệp (3,7ha) và đất xen kẹt (101ha)…

Theo KTS Nguyễn Đức Phổ, Giám đốc Công ty CP Kiến trúc Việt, cần khai thác quỹ đất có được từ việc chuyển đổi mục đích khi di dời các cơ sở công nghiệp, trụ sở bộ, ngành, trường đại học…

Nếu chiếu theo quy chuẩn của xây dựng Việt Nam, mỗi người dân trong khu đô thị phải được hưởng trung bình 2–3,9m2 không gian/người, nhưng hiện nay, Hà Nội đều không đạt cả về số lượng và chất lượng. Không chỉ các khu dân cư trong nội thành, mà ngay cả các quận mới vùng vành đai hiện đang còn quỹ đất nhưng nếu không được chú trọng, không bắt buộc đưa vào trong quy hoạch thì chắc chắn sẽ không còn khoảng đất trống nào cho các khu vui chơi công cộng.

Để giải quyết tình trạng này trong thời gian tới, Hà Nội sẽ tăng cường chỉ đạo nâng cao nhận thức chăm lo cộng đồng của các địa phương, nhà đầu tư, coi đây là nhiệm vụ trọng tâm của các cấp chính quyền, đi đôi với xây dựng quy định, chế tài để các nhà đầu tư triển khai dự án hạ tầng xã hội đúng tiến độ, đảm bảo chất lượng.

Bên cạnh đó, thành phố sẽ tiếp tục chỉ đạo quyết liệt hơn nhằm đẩy nhanh tiến độ di dời để nghiên cứu, bổ sung quỹ đất xây dựng thiết chế văn hóa; đẩy nhanh phê duyệt các đồ án Quy hoạch phân khu đô thị, làm cơ sở để xác định các chức năng quy hoạch sử dụng đất, xác định các nhu cầu, quy mô sử dụng đất phục vụ xây dựng thiết chế văn hóa…

Bàn về vấn đề thiếu quỹ đất cho hạ tầng xã hội của Hà Nội, theo ông Phạm Sỹ Liêm, Phó Chủ tịch Tổng Hội Xây dựng Việt Nam, các cơ quan chức năng cần rà soát, bổ sung các chính sách, quy định pháp luật cũng như giám sát việc thực thi để quản lý tốt hơn, phục hồi và phát triển các không gian dành cho sinh hoạt công cộng trong các khu dân cư ở Hà Nội.

Trong đó, đảm bảo quy hoạch phải dành quỹ đất, không gian cho hạ tầng xã hội như: trường học, bệnh viện, chợ, công viên, cây xanh, mật độ phù hợp mới được phê duyệt. Đồng thời, chủ động kêu gọi các doanh nghiệp tiếp tục ủng hộ đóng góp và trực tiếp đầu xây dựng các công trình có giá trị phục vụ vui chơi, tập luyện thể thao trong các công viên công cộng như khu vực quận Cầu Giấy đã làm được là Công viên Nghĩa Đô, Công viên Dịch Vọng…