ĐB Trương Trọng Nghĩa: "Lò đã nóng lắm rồi, không muốn có thêm củi vào lò khi đặc khu ra đời"

Chưa có casino chúng ta đã chịu tổn thất nặng về cán bộ

Sáng 23/5, các đại biểu Quốc hội đã góp ý về quy định liên quan đến các cơ quan tư pháp trong dự thảo Luật Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt Vân Đồn, Bắc Vân Phong, Phú Quốc.

Nêu ý kiến về vấn đề này, đại biểu Trương Trọng Nghĩa (TP Hồ Chí Minh) cho rằng, việc lập các đặc khu không chỉ lập các đơn vị hành chính thông thường, mà là dự án đầu tư công lớn khi chúng ta dành ra nhiều nghìn km đất liền, vùng biển với tài nguyên thiên nhiên giàu đẹp để mời gọi đầu tư.

Ngoài ra, Nhà nước đã đầu tư vào các khu vực này hàng trăm nghìn tỷ đồng làm đường sá, điện nước, sân bay, bến cảng... và sẽ đầu tư hơn 1,5 triệu tỉ đồng vào hạ tầng kỹ thuật...

Ngoài ra, theo ông, sự "hào phóng về tiền thuê đất, mặt nước, các sắc thuế như đề xuất của các Bộ, ngành, địa phương" cũng là khoản đầu tư từ ngân sách cực lớn cho các đặc khu này.

"Câu hỏi tất yếu đặt ra, trong 10-20-50 năm tới, tất cả những khoản đầu tư ấy sẽ đem lại lợi ích gì, bao nhiêu, cho ai?", ông Nghĩa đặt câu hỏi.

Ông nói nhiều chuyên gia, cử tri lưu ý, các đặc khu là những vùng đất lớn, nhiều tiềm năng phát triển, khi chưa có đủ ưu đãi của Luật này thì đất ở đây giá đã cao ngất ngưởng và có chủ.

"Cử tri chờ đợi ĐBQH trả lời chính xác câu hỏi, chúng ta hy sinh những ưu đãi để hưởng lợi ích gì, cho ai, bao nhiêu và ngoài bài toán kinh tế, chúng ta sẽ được mất gì về văn hóa, xã hội, an ninh quốc phòng", ông nêu vấn đề.

Sau đó, ông Nghĩa tự trả lời. Chúng ta phải được gấp nhiều lần so với chi phí bỏ ra và ba đặc khu phải giúp kinh tế phát triển xanh, sạch hơn, chủ quyền lãnh thổ được bảo vệ vững chắc và xây dựng các thành phố văn minh, thịnh vượng.

ĐBQH Trương Trọng Nghĩa. Ảnh: Quochoi.vn

Một vấn đề khác được ông Nghĩa chỉ rõ, lãnh thổ của ba đặc khu đều liên quan đến biển đảo, lãnh hải, thềm lục địa, vùng đặc quyền kinh tế, chủ quyền nước ta trên biển.

Ông chỉ ra, từ Vân Đồn đến đảo Hải Nam khoảng hơn 200 hải lý, vịnh Vân Phong rất gần với quần đảo Trương Sa.

Từ đó, đại biểu đề nghị cần quy định rõ việc đầu tư nếu có sử dụng vùng biển, tài nguyên nước phải tuân theo Luật Biên giới, Luật Biển, tài nguyên nước.

Vị ĐBQH này cũng kiến nghị bỏ thời hạn giao đất 99 năm ở ba đặc khu kinh tế, bởi không có vòng đời nào của dự án, đầu tư nào hiện nay cần đến 99 năm.

Thời hạn này thực chất, theo ông là ưu đãi bổ sung để nhà đầu tư có thể chuyển nhượng sau khi khai thác xong hoặc là thay đổi dự án giữa chừng mà không phải trả lại đất.

"Theo tôi thời hạn này ngang với 3 - 4 thế hệ con người,", ông nêu quan điểm.

Ông Nghĩa nêu vấn đề: Có cần cho phép đến 3 casino ở các đặc khu kinh tế khi mục đích chỉ phục vụ việc cờ bạc của người nước ngoài.

Đại biểu này lấy ví dụ một nước quy mô nhỏ, phát triển rất cao, luật pháp rất nghiêm như Singapore chỉ mở một casino từ năm 2012, sau hàng chục năm cấm đoán và hiện nay vẫn phát sinh nhiều hệ lụy xã hội.

"Chưa có casino chúng ta đã chịu tổn thất nặng về cán bộ và về nền kinh tế vì loại hình kinh doanh này. Tôi đề nghị chỉ cho mở 1 casino và phải cân nhắc kỹ trước khi quyết định", ông Nghĩa nhấn mạnh.

Chỉ mở cửa cho bạn bè 

Vị ĐBQH TP Hồ Chí Minh phân tích, quan điểm đề án cho rằng, khi dành nhiều ưu đãi ở các đặc khu sẽ góp phần bảo vệ chủ quyền chỉ đúng một nửa. Theo ông, có những quốc gia không có nhu cầu về lãnh thổ nên chỉ quan tâm tới lợi ích kinh tế và đến rồi đi. Nhưng cũng có quốc gia không cần lợi ích kinh tế mà cần tài nguyên, lãnh thổ nước khác.

"Họ di dân tới tìm mọi cách ở lại, chi phối chính trị, an ninh quốc phòng. Đã có ví dụ nhãn tiền  nên Luật phải thiết kế chỉ mở cửa cho bạn bè chứ không phải rước cướp vào nhà. Nếu kẻ cướp giả làm bạn tốt phải có chế tài", ông nói.

Ông nêu thêm, dự luật hiện dành nhiều ưu đãi khá dễ dãi cho các nhà đầu tư nước ngoài. Do đó, cần rà soát chặt chẽ nhà đầu tư chiến lược, để đặc khu thu hút nhà đầu tư công nghệ cao lựa chọn đặc khu, không chỉ thu hút các nhà đầu tư bất động sản, casio.

Về lộ trình thành lập các đặc khu, theo ông Nghĩa chỉ nên làm trước 1 đặc khu để rút kinh nghiệm chứ không nên làm đồng loạt.

"Lò đã nóng lắm rồi, không ai muốn có thêm nhiều củi vào lò khi đặc khu ra đời. Do đó thông qua Luật trong kỳ họp tới cùng với đề án lập ba đặc khu sẽ giúp cử tri yên tâm hơn", ông Nghĩa chốt lại.