Đi chợ thấy 6 loại cá này thì mua này, vừa ít "ngậm" thủy ngân, vừa giàu dinh dưỡng, lại giá rẻ

Cá là nguồn đạm vàng cho bữa cơm Việt, nhưng lo ngại ăn phải thực phẩm nhiễm thủy ngân khiến nhiều người phân vân khi đi chợ. Thủy ngân là kim loại nặng có thể đi vào cơ thể người qua thực phẩm, đặc biệt là cá và hải sản. Khi tích tụ lâu ngày, thủy ngân có nguy cơ ảnh hưởng thần kinh, tim mạch và sự phát triển trí não của trẻ nhỏ, thai nhi.

Các cơ quan an toàn thực phẩm trên thế giới khuyến cáo nên hạn chế các loài cá lớn, sống lâu và ăn mồi như cá mập, cá kiếm, cá thu vua vì hàm lượng thủy ngân thường cao. Ngược lại, nhiều loại cá nhỏ, nuôi trồng hoặc sống tầng nổi lại có mức thủy ngân rất thấp, phù hợp dùng thường xuyên trong khẩu phần ăn.

Tiêu chí chọn cá ít thủy ngân

Khi chọn cá an toàn, có thể dựa vào một số nguyên tắc chung. Các nguyên tắc này giúp nhận diện nhanh ngoài chợ mà không cần số liệu chuyên môn.

- Ưu tiên cá nhỏ (cá cơm, cá mòi, cá trích…) vì chúng ít có thời gian tích tụ thủy ngân.

- Chuộng cá sống theo đàn, ăn sinh vật phù du hơn là cá săn mồi lớn.

- Cá nuôi trong hệ thống được kiểm soát thường có nồng độ thủy ngân ổn định và thấp hơn so với cá hoang dã sống lâu năm.

Dưới đây là 6 loại cá ít “ngậm” thủy ngân, rất đáng mua khi đi chợ hàng ngày.

Cá cơm

Cá cơm kích thước nhỏ, sống theo đàn lớn, vòng đời ngắn nên gần như không tích tụ nhiều thủy ngân trong thịt. Đây là một trong những loại cá được nhiều chuyên gia khuyến nghị vì vừa an toàn vừa giàu canxi, đạm và một lượng omega-3 đáng kể.

Khi đi chợ, nên chọn cá cơm còn nguyên vảy bóng, mắt trong, bụng không bị nổ và không có mùi tanh lạ. Cá cơm có thể dùng nấu canh chua, kho mặn, chiên giòn hoặc làm nước mắm, rất hợp với bữa cơm gia đình Việt.

Cá mòi

Cá mòi thuộc nhóm cá nhỏ, sống đàn và sinh trưởng nhanh nên mức thủy ngân tương đối thấp. Ngoài ra, cá mòi còn được đánh giá cao vì giàu omega-3, vitamin D và canxi do thường được ăn cả xương (trong các món đóng hộp hoặc kho mềm).

Khi mua cá mòi tươi, nên chú ý thân cá còn săn, da bóng, mang đỏ tươi, không bị nhớt hay dập nát. Cá mòi ngon nhất là đem nướng, kho cà chua, kho tiêu hoặc sốt cà, ăn với cơm trắng rất đưa cơm.

Cá trích

Cá trích là loại cá béo nhẹ, thịt thơm, rất quen thuộc với cư dân vùng biển và cũng nằm trong nhóm có hàm lượng thủy ngân thấp. Loài cá này chủ yếu ăn sinh vật phù du, không phải cá săn mồi nên khả năng tích lũy thủy ngân trong cơ thể thấp hơn cá lớn.

Chọn cá trích tươi nên để ý da ánh bạc đều, vảy bám chắc, mang đỏ và bụng không trương phình. Cá trích có thể làm gỏi, nướng, chiên giòn hoặc kho rim; phần mỡ tự nhiên giúp món ăn béo mà không cần dùng quá nhiều dầu mỡ.

Cá đối

Cá đối sống vùng nước mặn, nước lợ ven biển và cửa sông, thường được đánh giá là loại cá có tốc độ sinh trưởng nhanh, vòng đời không quá dài nên ít tích tụ thủy ngân. Trong y học cổ truyền, cá đối còn được nhắc đến với tác dụng hỗ trợ tiêu hóa, bổ khí, tăng cường sức khỏe.

Khi mua cá đối, nên tránh con có mùi bùn nặng, thay vào đó chọn cá thân chắc, da căng sáng, mang đỏ nhạt tự nhiên. Cá đối rất hợp để nướng, kho tộ, nấu canh chua hoặc hấp gừng, giữ được vị ngọt mà không tanh.

Cá da trơn nuôi (cá basa, cá tra)

Cá basa và cá tra thuộc nhóm cá da trơn nuôi, thường được liệt kê trong các loại hải sản có hàm lượng thủy ngân thấp, thích hợp dùng thường xuyên. Môi trường nuôi trồng được quản lý giúp kiểm soát tốt các yếu tố ô nhiễm, trong đó có kim loại nặng như thủy ngân.

Khi mua phi lê cá basa hoặc cá tra, nên chọn miếng thịt có màu tự nhiên, không quá trắng bệch, không chảy nước, không có mùi lạ. Phi lê rất tiện để chiên xù, nấu cari, áp chảo sốt bơ tỏi hoặc nấu lẩu, phù hợp với người bận rộn.

Cá hồi nuôi

Cá hồi nuôi hiện là lựa chọn quen thuộc vì giàu omega-3, vitamin D và được xếp vào nhóm hải sản có hàm lượng thủy ngân thấp. Nhiều hướng dẫn dinh dưỡng quốc tế đánh giá cá hồi (đặc biệt là loại được nuôi và kiểm soát tốt) là “cá tốt” nên có mặt vài bữa trong tuần.

Khi chọn cá hồi, nên ưu tiên miếng thịt có màu cam hồng đều, thớ mịn, không bị thâm hay có đốm lạ, bề mặt khô ráo nhẹ chứ không nhớt. Cá hồi có thể áp chảo, nướng, nấu cháo cho trẻ nhỏ hoặc làm sashimi nếu nguồn đảm bảo an toàn vệ sinh.

Tổng hợp