VASEP: Đánh thuế chống bán phá giá cá tra Việt Nam, DOC tự mâu thuẫn với chính mình
Ngoài ra, VASEP còn đặt câu hỏi nghi ngờ về tính công tâm khi Hiệp hội các nhà nuôi cá nheo Mỹ (CFA) công khai các cuộc gặp cấp cao cũng như nỗ lực vận động trực tiếp các nhà làm luật DOC.
Ngày 15/3/2013, Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) đã có Thông cáo báo chí xung quanh việc Bộ Thương mại Hoa Kỳ (DOC) áp mức thuế chống bán phá giá (CBPG) lên sản phẩm cá tra phi lê đông lạnh nhập từ Việt Nam. DOC đã đột ngột quyết định thay đổi quốc gia thay thế để tính giá cá tra của Việt Nam từ Bangladesh thành Indonesia, dẫn đến mức thuế CBPG trong quyết định cuối cùng tăng cao một cách vô lý.
Theo VASEP, DOC đã căn cứ vào một nghiên cứu về giá của Chính phủ Indonesia để tính toán giá cá tra sống nguyên con - nguyên liệu để chế biến cá tra phi lê. Nghiên cứu này không căn cứ vào giá thực tế mà chỉ dựa vào giá trung bình của cả nước được tính toán từ số liệu của một vài địa phương dẫn đến chênh lệch lớn về giá.
Đáng lưu ý, trong các đợt xem xét hành chính trước đó, chính DOC đã liên tục phản đối chọn Indonesia làm nước thay thế để tính toán giá trị sản xuất đầu vào đối với cá tra Việt Nam, vì cho rằng quốc gia này không có đầy đủ cơ sở dữ liệu về giá và thiếu các thông số cơ bản về tài chính. Indonesia chỉ là nước nhập khẩu ròng phi lê cá tra đông lạnh chủ yếu từ Việt Nam, mà không xuất khẩu cá tra ra thị trường thế giới.
Bản thân DOC cũng từng tuyên bố Indonesia không có bối cảnh kinh tế tương đương với Việt Nam trong hầu hết thời gian xem xét hành chính. Tuy nhiên, DOC lại không chấp nhận Việt Nam dùng thông tin nói trên để phản đối, với lập luận "đây là thông tin mới".
Trong 8 năm liên tiếp, DOC luôn chọn Bangladesh là quốc gia thay thế để tính toán giá trị sản xuất đầu vào của cá tra Việt Nam. Thậm chí, cơ quan này vẫn tiếp tục áp dụng chính sách hợp lý đó trong đợt xem xét các nhà xuất khẩu mới được công bố cách đây vài tuần.
Bangladesh là nước sản xuất cá tra “hypophthalmus” thương phẩm và nuôi trong ao như Việt Nam. Chính vì vậy, chi phí sản xuất và doanh thu của người nuôi cá tra ở Việt Nam và Bangladesh là tương đương nhau. Trong khi đó, Indonesia lại nuôi 5 loài cá tra khác nhau, chỉ có 70% sản lượng cá tra năm 2011 được nuôi trong ao và không có số liệu cụ thể về sản lượng cá tra “hypophthalmus”.
VASEP cho rằng, quyết định cuối cùng của DOC đã chịu ảnh hưởng từ cuộc vận động chính trị của Hiệp hội các nhà nuôi cá nheo Mỹ (CFA). CFA cũng đã công khai các cuộc gặp cấp cao cũng như nỗ lực vận động trực tiếp các nhà làm luật DOC. Quyết định đưa ra của DOC không thể không khiến người ta đặt ra câu hỏi về tính công tâm.
"Quyết định này của DOC sẽ ảnh hưởng lớn tới mối quan hệ song phương Việt Nam – Hoa Kỳ. VASEP yêu cầu DOC xem xét lại quyết định cuối cùng này sao cho đúng và hợp lý như tại quyết định sơ bộ xem xét hành chính đã thông báo ngày 12/9/2012. Theo đó, DOC phải thực hiện nhất quán trong việc sử dụng Bangladesh làm quốc gia thay thế để tính giá trị đầu vào đối với cá tra Việt Nam như trước đây." - VASEP tuyên bố.
Minh Thư
CÙNG CHUYÊN MỤC
