Fed đang sai lầm khi tăng lãi suất?

Một ngày sau khi Cục dự trữ liên bang Mỹ (Fed) tăng lãi suất lần thứ 3 trong 6 tháng, nhìn vào các tín hiệu trên thị trường trái phiếu, các chiến lược gia chuyên đầu tư vào mảng tài sản mang lại thu nhập cố định đang bắt đầu nói về 2 từ mà các quan chức Fed sẽ hoảng sợ khi nhắc đến: policy error – lỗi chính sách.

Nguồn cơn khiến thị trường lo lắng là mức lạm phát kỳ vọng - báo cáo được công bố hôm 14/6, trước khi cuộc họp của Fed kết thúc, cho thấy chỉ số giá tiêu dùng (CPI) thực tế đã ở mức thấp hơn ước tính. Kỳ vọng về mức tăng giá - được đo lường bằng trái phiếu được điều chỉnh theo lạm phát – đang sụt giảm, chênh lệch lợi suất giữa các kỳ hạn đang ở mức thấp nhất trong gần 1 năm và hình dạng của đường cong lãi suất cho thấy thị trường dự báo lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm sẽ ở dưới mức 3% trong 5 năm nữa.

Theo Jabaz Mathai, chuyên gia đến từ Citigroup, những diễn biến trên thị trường cho thấy việc Fed thắt chặt chính sách tiền tệ trong bối cảnh lạm phát chưa đạt mục tiêu và còn có dấu hiệu suy giảm được nhìn nhận là 1 sai lầm về chính sách.

Citi dự báo từ nay đến cuối năm lợi suất trái phiếu Mỹ 10 năm và 30 năm sẽ duy trì ở gần mức hiện tại. Trong khi đó lợi suất trái phiếu kỳ hạn 2 năm tiếp tục tăng mạnh do dự báo Fed sẽ tiếp tục tăng lãi suất trong 6 tháng cuối năm.

Do đó, đường cong lãi suất sẽ “thẳng” hơn cả thời điểm hiện tại. Chênh lệch giữa lợi suất của trái phiếu kỳ hạn 2 năm và 30 năm đã giảm xuống còn khoảng 143 điểm cơ bản, gần với cột mốc thấp nhất 9 năm được lập vào tháng 8 năm ngoái.

Hiện các nhà đầu tư đánh giá có 17% khả năng Fed sẽ tiếp tục tăng lãi suất vào tháng 9. Xác suất lãi tăng vào tháng 12 là 28%.

Trong buổi họp báo sau cuộc họp, Chủ tịch Fed Janet Yellen nói rằng bà và các đồng nghiệp ở Fed nhận định diễn biến hiện tại của lạm phát chỉ là nhất thời. Tuy nhiên không phải tất cả thị trường đều đồng tình với quan điểm này. Ngay trong tuần này, các chiến lược gia của Bank of America Merrill Lynch vừa cảnh báo trong bối cảnh giá dầu và các loại hàng hóa khác sụt giảm, Fed đang “mộng du” và phạm phải sai lầm lớn về chính sách khi thắt chặt chính sách theo cách mà có thể khiến tăng trưởng kinh tế biến mất.

Theo báo cáo mới nhất, chỉ số lạm phát lõi (tức loại bỏ giá thực phẩm và năng lượng) đã giảm tốc 4 tháng liên tiếp, xuống còn 1,7% trong tháng 5.

Một số nhà quan sát cho rằng có thể các mô hình mà Fed đang sử dụng để đưa ra quyết định chính sách đã trở nên không phù hợp với tình hình hiện tại. Nếu Fed tiếp tục thực hiện lộ trình như đã định trong bối cảnh lạm phát tiếp tục giảm và thị trường lao động diễn biến xấu đi, các nhà đầu tư sẽ khẳng định Fed đang đi lạc đường.

Dựa trên những lần Fed tăng lãi suất trong quãng thời gian từ tháng 6/2004 đến tháng 6/2006, các nhà đầu tư nên kỳ vọng đường cong lãi suất sẽ “thẳng” hơn. 13 năm trước, chênh lệch lợi suất giữa trái phiếu Mỹ kỳ hạn 5 năm và 30 năm đã giảm từ 147 xuống chỉ còn 8 điểm cơ bản. Nhưng kể từ khi Fed tăng lãi suất cơ bản lần đầu tiên vào tháng 12 năm ngoái, mức chênh lệch chỉ giảm 20 điểm, hiện vẫn ở mức 103 điểm cơ bản.

Trong báo cáo vừa được công bố, Matthew Hornbach và Guneet Dhingra của ngân hàng Morgan Stanley viết: “Xét theo triển vọng lạm phát, có vẻ như hiện nay Fed đang khá “diều hâu”. Và cho đến khi các số liệu kinh tế tốt lên, chúng tôi tin rằng thị trường trái phiếu sẽ tiếp tục diễn biến theo quan điểm cho rằng Fed đang mắc phải sai lầm về chính sách”.