Hà Nội nói gì về đường sắt Nhổn - ga Hà Nội đội vốn, lùi tiến độ?

UBND thành phố Hà Nội vừa có Tờ trình gửi Thủ tướng Chính phủ về điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án xây dựng tuyến đường sắt đô thị thí điểm thành phố Hà Nội, đoạn Nhổn - ga Hà Nội.

Theo nội dung Tờ trình, UBND thành phố kiến nghị điều chỉnh thời gian thực hiện dự án từ 2009 - 2022 thành 2009 - 2027 (chưa bao gồm thời gian bảo hành 24 tháng).

Trong đó, thành phố sẽ đưa vào khai thác, vận hành đoạn trên cao năm 2023; đưa vào khai thác, vận hành toàn tuyến năm 2027 (gồm cả đoạn ngầm).

Về lý do điều chỉnh dự án, thành phố Hà Nội cho biết, trong quá trình thực hiện dự án, có một số khó khăn, vướng mắc, làm ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện, do vậy cần kéo dài thời gian thực hiện dự án thêm 5 năm.

Cụ thể, có một số nguyên nhân chủ quan, gồm: công tác lãnh đạo, chỉ đạo và điều hành của UBND thành phố đối với dự án chưa sát sao, quyết liệt; chậm trễ, vướng mắc về giải phóng mặt bằng và di dời hạ tầng kỹ thuật để bàn giao mặt bằng sạch cho nhà thầu thi công, ảnh hưởng nghiêm trọng đến tiến độ dự án.

Cùng với đó, năng lực triển khai thực hiện dự án của chủ đầu tư và sự phối hợp giữa tư vấn, chủ đầu tư và các sở, ngành liên quan còn nhiều hạn chế, yếu kém; năng lực nhà thầu Hancorp - nhà thầu thực hiện gói thầu CP05 - Công trình kiến trúc Depot - hạn chế, chậm trễ thực hiện các yêu cầu của chủ đầu tư, UBND thành phố.

Một loạt nguyên nhân khách quan được chỉ ra, gồm: các vướng mắc liên quan sự khác biệt giữa quy định của hợp đồng FIDIC và pháp luật Việt Nam hiện hành; quy định về giao kế hoạch vốn ODA của Việt Nam và quy định của các nhà tài trợ (thủ tục giao vốn ODA cấp phát từ ngân sách T.Ư, vốn ODA vay lại trung hạn giai đoạn 2016 - 2020 chưa kịp thời, chưa phù hợp nhu cầu).

Ngoài ra, có thêm vướng mắc về quy chuẩn, tiêu chuẩn, định mức, đơn giá, giá vật tư, thiết bị chuyên ngành đường sắt đô thị; cơ chế, chính sách và quy định về giải phóng mặt bằng rất phức tạp; ảnh hưởng của đại dịch COVID-19.

Về cơ sở đề xuất tiến độ hoàn thành, đưa vào khai thác toàn tuyến vào năm 2027, theo UBND thành phố, tiến độ hoàn thành toàn tuyến chủ yếu phụ thuộc vào tiến độ thực hiện gói thầu CP03 - hầm và các ga ngầm. Do điều kiện thực tế không thể bàn giao được toàn bộ mặt bằng sạch, nên đã thống nhất với nhà thầu điều chỉnh tiến độ thi công của gói thầu CP03 là 56,5 tháng và đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

“Do chậm trễ trong công tác giải phóng mặt bằng và di dời các công trình bị ảnh hưởng bởi thi công tuyến hầm và các ga ngầm. Đến tháng 10/2022 đã bàn giao toàn bộ mặt bằng cho nhà thầu gói thầu CP03. Do vậy, việc xác định tiến độ hoàn thành toàn tuyến vào năm 2027 được căn cứ vào thời hạn thi công của gói thầu CP03”, Tờ trình của UBND thành phố Hà Nội nêu.

Về điều chỉnh tổng mức đầu tư, Tờ trình của UBND thành phố cho biết, sơ bộ tổng mức đầu tư của dự án đề nghị điều chỉnh từ 32.910 tỷ đồng lên thành 34.826 tỷ đồng (tăng 1.916 tỷ đồng) . Sau khi chủ trương đầu tư dự án được phê duyệt điều chỉnh, giá trị tổng mức đầu tư điều chỉnh sẽ được thẩm tra, thẩm định để xác định chính xác làm cơ sở cho việc phê duyệt điều chỉnh dự án.

Thành phố cũng nêu nhiều lý do dẫn đến việc phải điều chỉnh tổng mức đầu tư dự án. Trong đó, có sự biến động của tỷ giá quy đổi trong quá trình thanh toán khối lượng thực hiện dự án; do điều chỉnh khối lượng công việc hợp đồng. Trong quá trình thực hiện, do các yếu tố như hạ tầng kỹ thuật, vật cản không lường trước, khí hậu, thời tiết… Các biện pháp thi công và thiết kế cần điều chỉnh phù hợp hơn cho phù hợp với thực tế và thiên về tính an toàn cho công trình…. Phương án vận hành tuyến thành hai giai đoạn phù hợp với tình hình thực tế…

Một nguyên nhân nữa là do chậm trễ tiến độ dẫn đến gia hạn thời gian thực hiện các gói thầu và bổ sung chi phí. Trong quá trình thực hiện dự án, do gặp nhiều khó khăn vướng mắc như chậm giải phóng mặt bằng , hạ tầng kỹ thuật, giao diện giữa các gói thầu, sự khác biệt giữa quy định của hợp đồng FIDIC với pháp luật hiện hành…