Không được theo đuổi Nhạc viện, bất đắc dĩ học CNTT, một kỹ sư 9X Việt viết phần mềm AI sáng tác tự động 10 bài hát trong 1 giây

Sinh năm 1994, Nguyễn Hoàng Bảo Đại là một trong những kỹ sư đặc biệt trong cộng đồng AI Việt Nam. Anh vừa có thể lập trình, lại có thể sáng tác và biểu diễn âm nhạc. Năm 24 tuổi, Bảo Đại cùng đồng đội giành giải nhất cuộc thi Zalo AI Challenge trong thử thách nhận diện giọng nói. Hai năm sau, anh tự xây dựng mô hình "AI sáng tác nhạc" của riêng mình.

Quay lại năm 2012- thời điểm năm cuối phổ thông, giống như nhiều bạn trẻ khác, Bảo Đại trước lựa chọn lớn của cuộc đời: Chọn ngành và trường đại học. Vốn dĩ ước mơ của Đại là vào Nhạc Viện nhưng khi nói ra dự định thì đều gặp phải sự phản đối từ gia đình, người thân cho đến thầy cô.

Chưa đủ tự tin để theo đuổi ước mơ, Đại đăng ký ngành Công nghệ thông tin, Đại học Khoa học tự nhiên để cùng cậu bạn thân. Trong suy nghĩ của Đại, học Công nghệ thông tin chắc là học về word, excel, Photoshop rồi những thứ trên máy tính chứ không hề có một chút khái niệm nào về AI.

Thế nhưng Đại thi đỗ, còn bạn thân thì trượt ngành học này. Anh lại một lần nữa mất phương hướng trước ngưỡng cửa đại học. Đến năm thứ 3 khi học về AI, Đại như được cứu rỗi cuộc đời. Song song với học công nghệ thông tin, anh tiếp tục nuôi dưỡng đam mê âm nhạc bằng cách theo học các khóa học chuyên sâu bên ngoài.

Ra trường, Bảo Đại lại đứng trước câu hỏi lớn: Theo nghề nào, công nghệ hay âm nhạc. Cuối cùng, anh chọn đi làm trong lĩnh vực công nghệ nhưng vẫn tiếp tục giữ đam mê âm nhạc, tiếp tục sáng tác. Cộng đồng công nghệ AI biết đến anh với vai trò "kỹ sư âm nhạc" với ca khúc Dân IT.

Bảo Đại - Dân IT | Official Music Video | feat. Cao Bá Hưng

Với niềm đam mê âm nhạc sẵn có, Đại bắt đầu ấp ủ dự định về một mô hình AI viết nhạc cho người Việt và theo thị hiếu của người Việt. Anh bắt đầu nghiên cứu các mô hình trên thế giới và rút ra 3 mô hình lớn: Mạng neuron truyền thẳng; vanilla RNN (mạng neuron hồi quy) và Transformer. Tuy nhiên, việc xây dựng một mô hình AI không đơn giản với thách thức từ kinh phí, nhân lực, dữ liệu đầu vào và phải có một hệ thống máy tính lớn để làm các thuật toán.

Để giải quyết bài toán về cơ sở vật chất, Bảo Đại dùng dịch vụ máy ảo và trả tiền theo nhu cầu sử dụng. Với dữ liệu đầu vào, để máy đọc được các giai điệu, dữ liệu đầu vào phải là file ở định dạng Midi tuy nhiên rất hiếm trên Internet.

Điều này buộc Bảo Đại phải phải tự đàn giai điệu để máy học. Công đoạn này có thể hiểu nôm na là chuẩn hoá dữ liệu trước khi đưa vào mô hình.

Theo chia sẻ của anh trên VnExpress, đến nay kho dữ liệu của Bảo Đại có khoảng 30.000 bài hát, trong đó 60% là do anh tự đàn. Trong hai năm ròng rã, anh đã đàn gần 18.000 bài hát. Có những ngày cao điểm anh đàn đến 300 bài hát để nhập dữ liệu.

Sau hai năm xây dựng, mô hình AI này đã có thể viết được 10 bài hát trong vòng một giây. AI sáng tác nhạc của Nguyễn Hoàng Bảo Đại hoạt động theo mô hình: Nhạc sĩ "mớm" cho máy 3 - 5 nốt nhạc, sau đó, AI sẽ tự hoàn thiện, đưa ra một bài hát hoàn chỉnh.

Theo anh, điều đặc biệt của mô hình AI này là người dùng chỉ cần chọn một giai điệu ngắn muốn viết, sau đó bấm nút. Máy sẽ cho ra các lựa chọn khác nhau, bạn sẽ chỉ cần nghe và chọn giai điệu mình thích. Trong từng giai điệu cũng có thể tiếp tục điều chỉnh theo ý mình.

Tuy nhiên dự án của Bảo Đại cũng vấp phải những ý kiến trái chiều. Thậm chí người thầy dạy sáng tác của anh tuy không thẳng thắn từ chối, nhưng cho rằng việc nhạc sĩ không viết nhạc, chỉ ngồi bấm nút và lựa chọn thì không phải là sáng tạo theo nghĩa truyền thống. Điều này khiến Bảo Đại rất buồn, hụt hẫng. Bản thân anh cũng thấy rằng lĩnh vực này còn quá mới tại Việt Nam.