Lãi suất tiết kiệm dò đáy, giá vàng lên đỉnh, dòng tiền về đâu?

PGS. TS Đinh Trọng Thịnh

Chuyên gia Kinh tế tài chính

48 bài viết

• Việc các ngân hàng lớn hạ thấp lãi suất huy động cũng phù hợp với mức độ lạm phát và mất giá của đồng tiền Việt Nam hiện nay
  Tại: Vì sao loạt 'ông lớn' ngân hàng hạ lãi suất xuống mức thấp nhất lịch sử?

Cập nhật biểu lãi suất huy động mới nhất ngày 26/12 tại Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank), lãi suất kỳ hạn 1 - 2 tháng đã tiếp tục giảm 0,3%/năm so với tuần trước, chỉ còn 1,9%/năm. Đây là mức lãi suất huy động có kỳ hạn thấp nhất trong hệ thống tính đến thời điểm hiện tại.

Các kỳ hạn khác, Vietcombank giữ nguyên lãi suất ở mức 2,2%/năm cho tiền gửi 3 tháng; 3,2%/năm cho 6 - 9 tháng và cao nhất là 4,8%/năm cho các kỳ hạn từ 12 - 60 tháng.

Tương tự, lãi suất các kỳ hạn dưới 12 tháng tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) và Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam (Agribank) cũng giảm tiếp 0,4 - 0,5%/năm so với trước. Cụ thể, lãi suất kỳ hạn 1 - 2 tháng đã giảm từ 2,6%/năm xuống còn 2,2%/năm; kỳ hạn 3 tháng giảm từ 3%/năm xuống còn 2,5%/năm và kỳ hạn từ 6-9 tháng giảm từ 4%/năm xuống còn 3,5%/năm.

Lãi suất kỳ hạn từ 12 tháng trở lên tại 2 ngân hàng này vẫn giữ nguyên, dao động từ 5 - 5,3%/năm.

Còn tại Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam (VietinBank), lãi suất kỳ hạn 1 - 2 tháng hiện ở mức 2,6%/năm; từ 3 đến dưới 6 tháng lãi suất 3%/năm; từ 6 đến dưới 12 tháng là 4%/năm. Các kỳ hạn dài từ 12 đến dưới 24 tháng áp dụng lãi suất 5%/năm và từ 24 tháng trở lên là 5,3%/năm.

Không riêng với nhóm "big 4", lãi suất tại nhiều ngân hàng cũng đang dò đáy. Chẳng hạn như Ngân hàng TMCP Sài Gòn (SCB), lãi suất tiền gửi tiết kiệm tại kỳ hạn 1 và 2 tháng tại ngân hàng này chỉ 2,2%/năm; kỳ hạn từ 3 đến 5 tháng là 2,5%/năm. Lãi suất tiền gửi kỳ hạn từ 6 đến dưới 12 tháng được SCB niêm yết đồng loạt mức 3,5%/năm; các kỳ hạn từ 12 tháng trở lên chỉ 4,8%/năm.

SCB hiện niêm yết lãi suất cao nhất ở mức 6,8%/năm dành cho món tiền gửi có số dư từ 500 tỷ đồng trở lên kỳ hạn 13 tháng.

Trước đó, SCB từng là ngân hàng niêm yết lãi suất huy động cao nhất hệ thống trong một thời gian dài tới gần 10%/năm hồi cuối năm 2022, thậm chí tại thời điểm đó còn có chương trình tặng lãi suất tới 0,8%/năm cho khách hàng. Tuy nhiên, kể từ đầu năm 2023 đến nay, SCB đã liên tục điều chỉnh giảm lãi suất huy động. Tổng mức giảm đến nay dao động từ 3,45 - 6,35%/năm tùy từng kỳ hạn.

Cùng điều chỉnh giảm lãi suất trong thời gian gần đây còn có Ngân hàng TMCP Sài Gòn - Hà Nội (SHB), Ngân hàng TMCP Bắc Á (BacABank), Ngân hàng TMCP An Bình (ABBank), Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam (PVCombank), Ngân hàng TMCP Phát triển Tp. Hồ Chí Minh (HDBank), Ngân hàng TMCP Kỹ thương Việt Nam (Techcombank)...

Lãi suất huy động kỳ hạn 12 tháng của hầu hết các ngân hàng giảm xuống dưới 6%/năm.

Trong khi lãi suất tiết kiệm liên tục giảm sâu như vậy, giá vàng trong nước mấy ngày gần đây lại có diễn biến tăng mạnh. Đáng chú ý, giá vàng SJC niêm yết tại Công ty Vàng bạc đá quý Sài Gòn trưa nay 26/12 đã đạt đỉnh ở mức 79,2 - 80,3 triệu đồng/lượng (mua vào - bán ra), tăng mạnh tới gần 2 triệu đồng so với chốt phiên hôm qua.

Theo Chuyên gia kinh tế, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh, giá vàng trong nước diễn biến theo đà tăng của giá vàng thế giới. Trong bối cảnh thị trường chứng khoán lên xuống bấp bênh, lãi suất ngân hàng giảm quá sâu, giao dịch bất động sản chững lại, sẽ khó tránh khỏi việc dòng tiền chuyển dịch vào kênh sinh lời hấp dẫn hơn. Mặt khác, dịp cuối năm cũng là lúc nhu cầu mua sắm vàng tăng cao phục vụ lễ tết, cưới hỏi.

Tuy nhiên, vị chuyên gia nhận định việc giá vàng tăng cao sẽ không ảnh hưởng đến đời sống sản xuất, kinh doanh.

PGS.TS Đinh Trọng Thịnh dự báo giá vàng thế giới có thể sẽ hạ nhiệt ngay sau sau kỳ nghỉ Tết Dương lịch 2024 do các nhà đầu tư có xu hướng bán vàng ra để lấy tiền đầu tư, sản xuất. Điều này khiến giá vàng thế giới chững lại, thậm chí xuống quanh mốc 2.000 USD/ounce. Giá vàng trong nước theo đó cũng sẽ hạ nhưng có độ trễ, có thể phải tới sau Tết Nguyên đán.

Về lãi suất, ông Thịnh kỳ vọng sẽ tiếp tục giữ ổn định ở mức thấp trong những tháng đầu năm vì nhu cầu huy động vốn cũng như cầu về tín dụng không cao. Lãi suất huy động khó giảm thêm nhưng lãi suất cho vay vẫn còn dư địa giảm tiếp. Do đó nhìn chung, lãi suất ngân hàng giai đoạn đầu năm 2024 vẫn ở mức thấp và có thể giảm chút. Sau đó, khi hoạt động sản xuất kinh doanh tốt hơn, nhu cầu vốn tăng, có thể lãi suất ngân hàng cũng sẽ tăng.

Cùng quan điểm, báo cáo của Công ty cổ phần Chứng khoán VNDIRECT nhận định lãi suất tiền gửi kỳ hạn 12 tháng sẽ duy trì ở mức thấp khoảng 5%/năm từ cuối năm 2023 đến cuối năm 2024; kỳ vọng lãi suất cho vay tiếp tục duy trì xu hướng giảm trong những tháng còn lại của năm nhờ chi phí vốn của các ngân hàng thương mại giảm nhanh trong thời gian gần đây.