Liệu thị trường chứng khoán sẽ sụp đổ nếu ông Trump bị luận tội?
Hôm 23 tháng 8, Tổng thống Trump đã cảnh báo rằng thị trường sẽ sụp đổ nếu ông bị luận tội và phải rời khỏi Nhà Trắng. Nhưng theo ý kiến của các chuyên gia, liệu điều đó có thực sự xảy ra hay thị trường sẽ chỉ trải qua một giai đoạn biến động mang tính tất yếu?
Có thể thấy rằng, thị trường chứng khoán Mỹ đã có những diễn biến rất tích cực kể từ Ngày bầu cử, với chỉ số S&P 500 tăng với tỷ lệ hàng năm lên tới 20%, phá vỡ mức tăng mang tính lịch sử là 9,4% từ năm 1927. Tuy nhiên, con số 20% chỉ cao hơn 1% so với mức tăng của thời kỳ từ tháng 3/2009 đến nay, giai đoạn mang đậm dấu ấn của cựu Tổng thống Barack Obama.
Những thay đổi trong dự báo lợi nhuận dưới thời ông Trump cũng nổi bật so với trước đây. Tháng 12 năm ngoái, các nhà phân tích dự đoán lợi nhuận của các công ty trong chỉ số S&P 500 trong năm 2018 sẽ là khoảng 146 USD/cổ phiếu phần lớn nhờ vào chính sách cắt giảm thuế của ông Trump. Và các công ty hoạt động rất hiệu quả, cụ thể là lợi nhuận hoạt động của các công ty trong chỉ số S&P 500 đã tăng 24% trong hai quý gần nhất. Hơn nữa, các nhà phân tích nâng dự báo mức ESP cả năm nay là 159 USD/cổ phiếu.
Những dự đoán về mức lợi nhuận trong năm tới cũng tăng vọt, từ 163 USD/cổ phiếu được dự báo tại thời điểm đầu năm, hiện tại đã lên đến 177 USD. Thêm vào đó, các mức định giá cũng tăng nhẹ, P/E của S&P 500 là 20,07 lần tại ngày bầu cử 2016 và hiện tại là 20,7.
Nếu bạn tin rằng lợi nhuận và mức định giá của các công ty điều chỉnh thị trường chứng khoán thì rất khó để nói rằng thị trường cổ phiếu không phụ thuộc vào thái độ của ngài tổng thống.
Tuy nhiên, nếu chỉ nhìn vào những khoản lợi nhuận thì bạn đã bỏ qua hàng chục yếu tố khác trong suy đoán về việc luận tội sẽ ảnh hưởng thế nào đến cổ phiếu, từ chính sách, quan điểm cho đến những hậu quả thảm khốc tiềm tàng cho cơ cấu xã hội.
Dưới đây là ý kiến của một số chuyên gia.
Kristina Hooper, giám đốc chiến lược thị trường toàn cầu tại Invesco Ltd:
"Trước hết, có rất ít khả năng rằng Tổng thống Trump sẽ bị luận tội. Nếu điều đó xảy ra, chúng ta sẽ chứng kiến sự biến động và có lẽ sẽ là những đợt bán tháo, nhưng tôi tin rằng, những biến động như vậy là điều bình thường và mang tính ngắn hạn. Có hai lý do rằng:
1) Chúng ta đã nhận được những gì tốt nhất từ chương trình nghị sự của ông Trump - cải cách và bãi bỏ quy định thuế. Các yếu tố khác trong chương trình nghị sự mà ông đang có ý định thực hiện, đặc biệt là các chính sách thương mại, lại không hề thúc đẩy tăng trưởng và thực ra lại khiến các doanh nghiệp rất lo ngại.
2) Cải cách thuế tiếp tục mang lại nhiều điều tích cực. Việc này sẽ góp phần tăng trưởng GDP trong vài năm tới. Ngoài ra, nếu ông Trump bị luận tội, thì có thể ông Mike Pence sẽ tiếp quản quyền lực tổng thống. Ông ấy đã thực hiện những chính sách kích thích tăng trưởng kinh tế ở bang Indiana. Chúng ta không thể quên rằng thị trường chứng khoán có khả năng "đàn hồi" đến bất ngờ khi chính sách tiền tệ được nới lỏng."
Craig Erlam, nhà phân tích thị trường cấp cao tại Oanda Corp, London:
"Thị trường không hề phụ thuộc vào bất cứ điều gì chưa được thực hiện. Các thị trường phần lớn bị ảnh hưởng bởi cải cách thuế và chúng tôi thấy điều đó được thể hiện trong báo cáo lợi nhuận của các công ty. Nhưng nếu những bất ổn chính trị xảy ra và nền kinh tế Mỹ phát triển chậm chạp thì điều đó sẽ mang đến ảnh hưởng mang tính toàn cầu."
Greg Valliere, chiến lược gia trưởng phụ trách thị trường toàn cầu của Horizon Investments:
"Nền kinh tế, vốn đã tăng trưởng mạnh mẽ, đang tăng gần 4% và tỷ lệ thất nghiệp là dưới 4%. Nếu các bất đồng thương mại hạ nhiệt vào thời gian tới, chúng tôi nghĩ rằng giá cổ phiếu có thể tăng cao hơn nữa. Với việc hai cộng sự thân cận của ông Trump đang phải đối mặt với nguy cơ phải ngồi tù, có thể Đảng Dân chủ sẽ chiếm ưu thế ở Hạ viện và dẫn đến một cuộc tranh luận về việc luận tội sẽ diễn ra vào cuối mùa đông. Tuy nhiên, chúng tôi vẫn duy trì quan điểm của mình, rằng trong khi ông Trump có thể sẽ bị Hạ viện truy tố thì việc Thượng viện kết án ông có vẻ rất khó xảy ra."
Những trường hợp tương tự cũng từng xảy ra trước đây. Tháng 2 năm 1974, tổng thống Richard Nixon đối mặt với nguy cơ bị luận tội thì chứng khoán Mỹ rơi vào thị trường "con gấu" trong khoảng năm 1973 đến 1974, trong đúng khoảng thời gian diễn ra cuộc khủng hoảng dầu mỏ và sự bùng nổ của hệ thống tỷ giá hối đoái của thế giới. Tháng 10 năm đó, S&P 500 đã lao dốc đến hơn 30%.
Tháng 12 năm 1998, khi Hạ viện bỏ phiếu buộc tội Bill Clinton, giá cổ phiếu lại tiếp tục tăng trong giai đoạn bùng nổ Internet. Chỉ số S&P 500 cũng tăng trong 5 tháng liên tiếp, cho đến khi ông Clinton được tuyên bố trắng án vào tháng 2 năm 1999.
Dù các cộng sự của ông Trump liên tiếp "gặp chuyện", khiến ngài tổng thống vướng vào nhiều nghi vấn thì S&P 500 vẫn hầu như không có gì thay đổi kể từ hôm thứ Tư.
Nicholas Colas, nhà đồng sáng lập DataTrek Research, cho biết: "Có vẻ như thị trường chứng khoán không quan tâm đến việc này, và chúng tôi nghĩ rằng họ đã đúng. Lãi suất ở mức thấp, đồng USD mạnh và lợi nhuận công ty vẫn tăng. Đó là những lý do duy nhất khiến giá cổ phiếu có thể (và nên) thực sự giảm."