MỚI NHẤT!

Đọc nhanh >>

Mỹ "trắng tay" trên đất Syria: Mất bạn, mất đồng minh, mất cả ảnh hưởng

16-10-2019 - 13:40 PM | Tài chính quốc tế

Máy bay chiến đấu của Mỹ buộc phải xuất kích, phô diễn sức mạnh để xua đổi chiến đấu cơ Thổ Nhĩ Kỳ đang không kích người Kurd ngay sát sườn căn cứ Mỹ.

Sinh mạng lính Mỹ nằm trong vùng nguy hiểm

Bất chấp lệnh trừng phạt của Mỹ, Thổ Nhĩ Kỳ vẫn tăng cường các hoạt động tấn công ở miền bắc Syria. Thậm chí, máy bay quân sự của Mỹ đã buộc phải xuất kích để ngăn chặn các chiến đấu cơ của Thổ Nhĩ Kỳ khi chúng đến sát lực lượng Mỹ, đe dọa độ an toàn của người Mỹ ở Syria.

Việc đưa máy bay lên thị uy cho thấy các kênh liên lạc giữa người Mỹ và người Thổ Nhĩ Kỳ không tỏ ra hiệu quả. Tuy nhiên, sự việc chưa bị đẩy đi quá xa khi chiến đấu cơ Thổ Nhĩ Kỳ giải tán sau màn thể hiện sức mạnh của Mỹ.

Theo kế hoạch, Phó Tổng thống Mỹ Mike Pence sẽ gặp Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan vào ngày 17/10 theo giờ Ankara. Ông Pence sẽ tiếp tục thúc đẩy Thổ Nhĩ Kỳ tiến hành ngừng bắn ngay lập tức ở Syria và giải quyết tình hình bằng cách thương lượng. Tuy nhiên, ông Erdogan từng nói với ông Trump rằng Thổ Nhĩ Kỳ sẽ không tuyên bố ngừng bắn ở miền bắc Syria.

Mỹ trắng tay trên đất Syria: Mất bạn, mất đồng minh, mất cả ảnh hưởng - Ảnh 1.

Phiến quân Syria được Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn đang tiến vào Aleppo.

Bên cạnh đó, Phó Tổng thống Pence cũng sẽ nhắc lại tuyên bố của Mỹ trong việc trừng phạt kinh tế Thổ Nhĩ Kỳ cho tới khi lệnh ngừng bắn được đưa ra. Sau khi tuyên bố trừng phạt Ankara, Mỹ cũng cáo buộc Halkbank, ngân hàng mà nhà nước Thổ Nhĩ Kỳ kiểm soát đa số, liên quan tới kế hoạch trị giá nhiều tỷ USD để giúp Iran tránh các lệnh trừng phạt của Mỹ.

Tuy nhiên, một quan chức Đại sứ quán Thổ Nhĩ Kỳ tại Washington nhấn mạnh động thái mới của Mỹ sẽ không làm tích cực hóa mối quan hệ giữa Mỹ và Thổ Nhĩ Kỳ. Hai bên đã đàm phán về vấn đề Halkbank trong suốt một năm.

Mỹ cũng đe dọa thực hiện nhiều biện pháp trừng phạt kinh tế nhằm vào Thổ Nhĩ Kỳ khi lệnh ngừng bắn chưa được công bố. Tuy nhiên, thương mại song phương giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Mỹ chỉ chiếm một phần tương đối nhỏ so với quan hệ thương mại giữa nước này với EU. Mỹ có thể sử dụng biện pháp hạn chế Thổ Nhĩ Kỳ tiếp cận thị trường tài chính Mỹ. Thực tế, đây là điều mà ông Trump đã cố gắng tránh.

Người Kurd trao lãnh thổ cho quân đội Syria

Ngay sau khi Thổ Nhĩ Kỳ tiến hành không kích, người Kurd ở Sirya đã hoàn toàn bơ vơ. Việc Mỹ tuyên bố rút 1.000 binh sĩ khỏi vùng xung đột buộc đồng minh người Kurd của họ phải liên minh với Chính phủ của Tổng thống Bashar al-Assad. Ngay lập tức, quân đội Syria được mời vào những vùng mà người Kurd kiểm soát.

Trong suốt 8 năm qua, ông Assad và các đồng minh phải nỗ lực giành giật từng thị trấn khỏi tay phe nổi dậy và IS. Giờ đây, việc Mỹ quay lưng với người Kurd giúp quân đội của ông Assad có chỗ đứng trong hầu hết phần lãnh thổ còn lại của Syria. Ảnh hưởng của Mỹ ở quốc gia này gần như đã tan thành mây khói sau khi bỏ rơi đồng minh.

Điều này không nằm ngoài dự đoán của các nhà quan sát. Việc Chính quyền Trump bỏ mặc cho Thổ Nhĩ Kỳ tiến vào miền bắc Syria đã được dự báo là hành động "trao quyền cho kẻ thù" của Mỹ. Tổng thống Assad và các đồng minh như Nga và Iran bất ngờ được trao một chiến thắng mà đáng lẽ, họ phải dành nhiều thời gian, tiền bạc và cả máu mới có thể có được.

Mỹ trắng tay trên đất Syria: Mất bạn, mất đồng minh, mất cả ảnh hưởng - Ảnh 2.

Ông Trump từng tuyên bố việc rút lui là biện pháp để đưa Mỹ khỏi cuộc chiến bất tận ở Syria. Tuy nhiên, các nhà phê bình lại cho rằng đây là hành động phản bội người Kurd, đồng minh trung thành nhất của Mỹ. Hơn 10.000 tay súng người Kurd đã ngã xuống trong cuộc chiến mà Mỹ gọi là cuộc chiến chống IS.

Khi ảnh hưởng của Mỹ bị tổn hại nghiêm trọng, danh tiếng của Washington có lẽ cũng mất mát nhiều. Việc Mỹ làm lơ cho chiến dịch quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ khiến 160.000 phải rời bỏ nhà cửa đi lánh nạn. Đây là con số được Liên Hợp Quốc công bố. Về phần mình, người Kurd cho rằng số nạn dân lên tới 270.000 người.

Hội đồng bảo an Liên Hợp Quốc sẽ thảo luận về diễn biến mới nhất tại Syria trong ngày 16/10. Đây là lần thứ 2 hội đồng này tiến hành họp kể từ khi Ankara tiến hành chiến dịch quân sự. Văn phòng Nhân quyền Liên Hợp Quốc trước đó cảnh báo Thổ Nhĩ Kỳ có thể sẽ phải chịu trách nhiệm về các tội ác chiến tranh của binh sĩ nước này. Một trong số đó là vụ ám sát Hevrin Khalaf, chính trị gia người Kurd hàng đầu. Bà Khalaf bị giết hôm 12/10 ven đường cao tốc. Vụ án sát được đăn lên mạng.

Thổ Nhĩ Kỳ phủ nhận việc hậu thuẫn vụ ám sát.

Khi các biện pháp trừng phạt kinh tế khó có thể ép Thổ Nhĩ Kỳ dừng chiến dịch quân sự ở miền bắc Syria, ông Trump cũng không còn biện pháp nào khác để cứu vãn vị thế của nước Mỹ. Hơn 1.000 quân Mỹ ở Syria, vốn chỉ làm nhiệm vụ cố vấn cho người Kurd chống IS, khó có thể thay đổi tình hình bởi chính lực lượng này cũng nhiều lần bị đặt trong vùng nguy hiểm vì các cuộc không kích của Thổ Nhĩ Kỳ.

Người Mỹ không phải mục tiêu tấn công của cả Ankara và Chính quyền Assad. Chính vì thế, máu của người Mỹ sẽ không đổ xuống ở Syria nhưng ảnh hưởng của người Mỹ có lẽ cũng bị các đối thủ bỏ xa ở vùng đất này.

Linh Anh

CNBC

Trở lên trên