Phát hiện hàng trăm loài mới trong thử nghiệm khai thác khoáng sản đáy biển

Nhu cầu toàn cầu về các kim loại quý hiếm phục vụ chuyển đổi năng lượng xanh đang thúc đẩy nhiều quốc gia thử nghiệm khai thác tài nguyên dưới đáy đại dương. Một nghiên cứu quốc tế công bố trên tạp chí Nature Ecology & Evolution cho thấy số lượng lớn sinh vật mới được phát hiện ở độ sâu 4.000 m, đồng thời ghi nhận sự suy giảm đáng kể về sự sống tại những nơi máy móc khai thác đi qua.

Dự án kéo dài 5 năm với 160 ngày hoạt động trực tiếp trên biển tập trung tại vùng Clarion-Clipperton giữa Mexico và Hawaii. Nhóm nghiên cứu đặt mục tiêu lập bản đồ sự sống và đánh giá tác động môi trường của việc khai thác kim loại. Kết quả cho thấy tại các vệt di chuyển của máy khai thác, số lượng cá thể động vật giảm 37% và độ đa dạng loài giảm 32%. Mức độ sụt giảm này được đánh giá là đáng báo động và sẽ là dữ liệu quan trọng để Cơ quan Đáy biển Quốc tế xây dựng quy định khai thác tại vùng biển quốc tế.

Môi trường dưới độ sâu 4.000 m hoàn toàn không có ánh sáng Mặt trời và rất nghèo dinh dưỡng. Mật độ sinh vật tại đây thấp hơn nhiều so với các vùng biển nông, nhưng nhóm nghiên cứu vẫn thu thập được 4.350 mẫu động vật có kích thước lớn hơn 0,3 mm và xác định 788 loài, chủ yếu là giun nhiều tơ, động vật giáp xác và các loài thân mềm.

Phần lớn số loài này chưa từng được ghi nhận trước đây, buộc nhóm nghiên cứu phải sử dụng dữ liệu DNA để phân loại. Các chuyên gia cho rằng con người hiện còn biết rất ít về sự sống tại 30% diện tích vùng Clarion-Clipperton đang được quy hoạch bảo tồn, và việc nghiên cứu kỹ khu vực này là điều kiện tiên quyết để dự báo chính xác rủi ro đa dạng sinh học khi triển khai các hoạt động khai thác trong tương lai.