Phong độ Elon Musk thoái trào: SolarCity ‘dậm chân tại chỗ’ suốt 12 tháng, đặt mục tiêu lắp 1.000 tấm pin năng lượng/tuần nhưng sau 7 năm chỉ được vỏn vẹn 3.000

Được xây dựng trên nền đất cũ của một nhà máy thép, khu phức hợp rộng hơn 100.000 m2 Tesla đang thuê có thể sản xuất 1.000 megawatt ngói năng lượng và tấm pin mặt trời. Đây được kỳ vọng sẽ trở thành ‘ngọn hải đăng’ cho các thương lái, đồng thời thu hút nhiều hoạt động sản xuất tiên tiến dịch chuyển về ngoại ô.

Tuy nhiên, 7 năm sau khi đi vào hoạt động, tổ chức Wood Mackenzie ước tính tổng số công trình lắp đặt tấm pin năng lượng mặt trời của Tesla ở Mỹ chỉ đạt 3.000, tức không đủ để sản xuất 30 megawatt điện. Trong khi đó trước đây, Musk đặt mục tiêu lắp đặt 1.000 tấm pin mặt trời mỗi tuần.

Trong bối cảnh thị trường năng lượng mặt trời phát triển, hoạt động triển khai tất cả các sản phẩm năng lượng của Tesla gần như ‘dậm chân tại chỗ’ suốt 12 tháng qua. Phần lớn hoạt động kinh doanh chỉ là bán các tấm pin mặt trời quang điện (PV) thông thường.

Sean Ryan, thượng nghị sĩ bang cho biết, công suất tại Gigafactory 2 hiện đang ở mức rất thấp. Tesla cần tạo ra khoảng 1.500 việc làm tại đây nếu không muốn bị phạt hàng chục triệu USD.

Ra mắt vào năm 2016, tấm pin mặt trời của Elon Musk được làm từ kính cường lực đặc biệt, chịu được tác động của mưa đá và có thể tháo lắp dễ dàng. Với chính sách bảo hành lên tới 25 năm, tấm năng lượng sau khi kết hợp với pin Tesla Powerwall sẽ khiến chủ nhà vô cùng ngạc nhiên trước công năng mỹ mãn.

Hiện tại, ưu tiên trước mắt của phó chủ tịch cấp cao là cải thiện hiệu suất của pin 4680 thế hệ tiếp theo, đồng thời mở rộng quy mô sản xuất cho phân khúc ô tô cốt lõi. Không ai biết chính xác bao nhiêu nhân viên Tesla đang làm việc trong mảng kinh doanh năng lượng.

Về lý thuyết, năng lượng mặt trời giúp Elon Musk hoàn thiện hệ sinh thái sạch - nơi khách hàng Tesla có thể sạc xe điện nhờ năng lượng mặt trời. Vị tỷ phú kỳ vọng hoạt động năng lượng trị giá 3,9 tỷ USD của ông cuối cùng sẽ phát triển mạnh mẽ và cạnh tranh trực tiếp với quy mô và lợi nhuận của hoạt động kinh doanh ô tô điện.

“Chúng ta sẽ sớm có thể tập trung vào năng lượng mặt trời. Bạn sẽ thấy một sự thay đổi đáng kể”, Musk lạc quan. “Chúng ta cần phải khiến những tấm pin năng lượng mặt trời hấp dẫn như xe điện. Mục đích là sản xuất ra loại mái ngói năng lượng mặt trời đẹp mắt hơn cả mái bình thường, tạo ra điện, bền hơn và có chi phí lắp đặt thấp hơn”.

Tuy nhiên, trong khi hoạt động kinh doanh lưu trữ pin thương mại Megapack vượt trội hơn so với kỳ vọng của giới đầu tư, mô hình năng lượng mặt trời có vẻ không thực sự thu hút. “Đó là một công việc kinh doanh khó khăn bởi phần lớn là công việc lắp đặt. Thật khó để tạo nên sự khác biệt so với xe điện, nơi Tesla có lợi thế là người đi đầu”, một chuyên gia nhận định.

Nhờ khoản tín dụng thuế thu nhập liên bang cùng mức thuế ưu đãi hào phóng, thị trường năng lượng mặt trời dân dụng ở Mỹ ghi nhận năm kỷ lục thứ sáu liên tiếp vào năm 2022. Khoảng 700.000 chủ nhà đã lắp đặt mái nhà quang điện, theo Wood Mackenzie và Hiệp hội Công nghiệp Năng lượng Mặt trời. Cơ quan Năng lượng Quốc tế dự đoán năng lượng mặt trời sẽ vượt qua than vào năm 2027 để trở thành nguồn phát điện lớn nhất thế giới.

Theo Fortune, Musk đang cố gắng đi đúng hướng sau khi nhận ra việc lắp đặt tấm pin mặt trời không thực sự giống với việc tạo ra hơn 1 triệu chiếc xe Model Y.

“Về cơ bản, chúng tôi đã mắc một số sai lầm đáng kể khi đánh giá độ phức tạp của một số mái nhà”, Musk thừa nhận vào tháng 4 năm 2021 và cho biết đang cố gắng tiêu chuẩn hóa phương pháp tiếp cận trong tương lai.

Sau lần đầu tiên công bố về tấm pin năng lượng mặt trời, Musk đưa ra viễn cảnh về một ngôi nhà trong mơ với chiếc Tesla Model 3, pin Powerpack lithium-ion trên tường và mái nhà bằng ngói năng lượng mới. Ông cũng vạch ra một kế hoạch đầy tham vọng liên quan đến việc sử dụng các tấm pin mặt trời trên mái nhà, các nhà máy điện cỡ nhỏ và cơ sở hạ tầng điện nội địa hóa. Mái nhà lắp pin năng lượng mặt trời có thể là bước đầu tiên hướng tới sự thay đổi lớn trong sản xuất năng lượng.

Tuy nhiên, thực tế khác xa những gì Musk tưởng tượng. Theo Will Hance, một nhà phân tích dữ liệu 24 tuổi, người từng làm việc tại nhà máy Buffalo, Elon Musk chỉ đơn giản đang duy trì “công việc” để tránh phải trả tiền phạt như trong cam kết thỏa thuận cùng giới chức.

Nhận thấy thực trạng này, nhiều chính trị gia đã chỉ trích dự án. Thượng nghị sĩ bang New York Liz Krueger cho biết chính quyền lẽ ra nên đầu tư vào cơ sở hạ tầng và nhân lực thay vì “chi hàng tỷ USD tiền thuế để trở thành những nhà đầu tư thiên thần” của Gigafactory 2.

Thượng nghị sĩ Ryan trước đó cũng đến thăm nhà máy. Ông đánh giá những gì đang diễn ra không giống hoạt động sản xuất quy mô lớn.

“Chúng ta vẫn hy vọng Tesla thực sự đầu tư vào nhà máy này, tạo ra việc làm và động lực kinh tế như hứa hẹn. Mọi người chưa thừa nhận thất bại của Tesla vì vẫn muốn hy vọng đó trở thành hiện thực”, ông Ryan nói.

Được biết trong nhiều năm qua, tiểu bang đã đồng ý sửa đổi các điều khoản trợ cấp 12 lần, trong đó có việc giảm số lượng việc làm được tạo ra nhờ nhà máy. Hồi tháng 2, Tesla cho biết đã tạo ra khoảng 1.700 việc làm, tức đủ để đáp ứng các nghĩa vụ trong điều khoản và tránh bị phạt 41 triệu USD/năm.

Theo: Fortune, WSJ