Từ bữa ăn của trẻ em nghèo đến siêu xe, biệt thự, kỳ nghỉ xa hoa: Đại án lật mặt đường dây "rút ruột" tiền từ thiện gây chấn động

Hàng chục tài liệu và hình ảnh do CBS News thu thập đã phơi bày bức tranh chi tiêu xa hoa của các bị cáo trong một trong những vụ gian lận lớn nhất thời kỳ đại dịch tại bang Minnesota, Mỹ. Theo hồ sơ, hàng trăm triệu USD tiền thuế vốn được dùng để hỗ trợ trẻ em thiếu ăn đã bị chiếm đoạt và sử dụng cho xe sang, bất động sản, trang sức và các chuyến du lịch hạng sang ở nước ngoài.

Các tài liệu cho thấy phần lớn bị cáo là người Mỹ gốc Somalia. Họ bị cáo buộc đã sử dụng tiền từ chương trình hỗ trợ dinh dưỡng cho trẻ em để mua ôtô đắt tiền, nhà đất trong - ngoài nước, vé máy bay hạng nhất và nghỉ dưỡng tại những khu resort cao cấp. Một số video ghi lại cảnh các bị cáo mở champagne ăn mừng tại khu nghỉ dưỡng sang trọng ở Maldives. Trong một tin nhắn, một bị cáo khoe khoang: “Bạn sẽ trở thành người giàu nhất ở tuổi 25, InshaAllah.”

Bằng chứng được đưa ra trong phiên toà

Những tài liệu này là các vật chứng được sử dụng trong một phiên tòa liên bang gần đây, nhiều nội dung trong số đó lần đầu tiên được CBS News công bố. Hồ sơ bao gồm email xác nhận đặt phòng biệt thự trên mặt nước có hồ bơi riêng tại Radisson Blu Resort Maldives, hình ảnh bất động sản ven hồ ở Minnesota, biên lai chuyển tiền ra nước ngoài sang Trung Quốc và Đông Phi, vé máy bay hạng nhất đến Istanbul và Amsterdam, một chiếc Porsche Macan đời 2021, cùng các tin nhắn chụp lại những xấp tiền mặt được trao đổi giữa các bị cáo.

Tại phiên tuyên án đối với Abdimajid Mohamed Nur, 24 tuổi, bị cáo đã sử dụng tiền thuế cho việc mua xe và chuyến nghỉ dưỡng tại Maldives, Thẩm phán Tòa án Liên bang Mỹ Nancy E. Brasel đã nghiêm khắc khiển trách: “Khi những người khác nhìn thấy khủng hoảng và lao vào giúp đỡ, anh lại nhìn thấy tiền và lao vào trộm cắp.” Nur bị tuyên phạt 10 năm tù và buộc bồi hoàn gần 48 triệu USD (hơn 1200 tỷ đồng) với vai trò của mình trong đường dây gian lận.

Nur chỉ là một trong hàng chục người bị cáo buộc đã rút ruột hàng trăm triệu USD tiền thuế, trong bối cảnh vẫn còn nhiều câu hỏi chưa có lời giải về nơi dòng tiền cuối cùng chảy đến. Vụ án tiếp tục thu hút sự chú ý khi các nghị sĩ Cộng hòa tại Hạ viện Mỹ gần đây mở cuộc điều tra về cách xử lý vụ việc của Thống đốc Minnesota Tim Walz. Bộ Tài chính Mỹ cũng cho biết sẽ điều tra khả năng tiền bị chuyển đến tổ chức al Shabaab, một nhánh của al Qaeda có trụ sở tại Somalia.

Bộ trưởng Tài chính Scott Bessent cho biết một lượng lớn tiền đã được chuyển ra nước ngoài và cơ quan chức năng đang theo dõi các dòng tiền này tới Trung Đông và Somalia. Tuy nhiên, nhiều điều tra viên liên bang nói với CBS News rằng không có bằng chứng cho thấy tiền thuế đã bị chuyển cho al Shabaab, và các công tố viên cũng chưa đưa ra bất kỳ chứng cứ nào liên hệ các bị cáo với hoạt động khủng bố.

Ông Andy Luger, cựu Công tố viên Liên bang Mỹ, người từng dẫn dắt việc truy tố vụ án từ năm 2022 đến tháng 1 vừa qua, khẳng định: “Phần lớn số tiền mà những người này chiếm đoạt đã được dùng để mua sắm xa xỉ cho bản thân. Không hề có bằng chứng cho thấy số tiền này được dùng để tài trợ khủng bố hay đó là mục đích của 70 người bị chúng tôi truy tố.”

Ảnh chụp màn hình các video từ kỳ nghỉ ở Maldives của các bị cáo

Rà soát của CBS News cho thấy các bị cáo đã chuyển hàng triệu USD ra nước ngoài, trong đó có các ngân hàng và doanh nghiệp tại Trung Quốc. Giới chức cho biết việc lần theo dấu vết dòng tiền qua Trung Quốc là đặc biệt khó khăn. Ngoài ra, gần 3 triệu USD (khoảng 79 tỷ đồng) cũng được chuyển đến các tài khoản tại Kenya.

Abdiaziz Shafii Farah, 36 tuổi, người vừa bị tuyên án 28 năm tù vào tháng trước, đã thực hiện sáu lần chuyển tiền với tổng giá trị hơn 1 triệu USD (khoảng 26 tỷ đồng) tới các ngân hàng ở Trung Quốc trong giai đoạn từ tháng 2 đến tháng 7/2021. Trong một tin nhắn, Farah yêu cầu gửi 1.000 USD (khoảng 26 triệu đồng) đến Mogadishu Bakara, khu vực từng là thành trì của al Shabaab và gắn với sự kiện Black Hawk Down năm 1993.

Farah là chủ một nhà hàng tại Minnesota, từng ký hợp đồng với tổ chức phi lợi nhuận Feeding Our Future để cung cấp bữa ăn cho trẻ em. Các công tố viên cho biết Farah và các đồng phạm đã lập khống hóa đơn trị giá 47 triệu USD (khoảng 1200 tỷ đồng), tuyên bố đã phục vụ 18 triệu bữa ăn tại hơn 30 địa điểm, trong khi thực tế không có một bữa ăn nào.

Hàng trăm tài liệu liên quan đến vụ án của Farah cho thấy số tiền gian lận được dùng để mua xe sang, đầu tư bất động sản trong và ngoài nước, cùng các chuyến du lịch hạng nhất đến nhiều điểm đến xa xỉ. Các bị cáo còn sử dụng thủy phi cơ để di chuyển đến các khu nghỉ dưỡng tại Maldives, nơi Farah xuất hiện trong video ăn mừng bên hồ bơi riêng vào tháng 7/2021. Thẩm phán nhận định động cơ phạm tội của Farah là “lòng tham thuần túy, không thể bào chữa”.

Dân biểu đảng Dân chủ Ilhan Omar cho rằng nếu có mối liên hệ giữa các cáo buộc gian lận trong cộng đồng người Somalia và khủng bố, thì đó sẽ là “thất bại của FBI”. Tính đến nay, các công tố viên liên bang đã kết án 61 người trong vụ bê bối gian lận ngày càng mở rộng tại Minnesota và các cuộc điều tra vẫn đang tiếp tục.

Nguồn: CBS News